Rekabet Hukuku | Rekabet Hukuku Avukatı İstanbul

Rekabet Hukuku | Rekabet Hukuku Avukatı İstanbul

Rekabet hukuku mal ve hizmet piyasalarında rekabetin korunması amacına yönelik olarak oluşturulan kurallar üzerine inşa edilmiş bir hukuk dalıdır.

Ekonomik ilişkilerin rekabet odaklı olduğu günümüz piyasa ekonomisinin dayandığı temel ilkeyi oluşturmaktadır. Rekabet Hukuku girişim özgürlüğünün teminat altına alınması ve kaynak dağılımında etkinliğin sağlanması yoluyla toplumsal refahın arttırılmasını amaçlayan hukuk dalıdır. Bu doğrultuda, teşebbüslerin etkin rekabet koşullarını bozan eylem ve işlemlerinin önüne geçmek, gerekli önlemleri almak ve düzenlemeleri hayata geçirmek amacıyla 1994 yılında 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun kabul edilmiştir. 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un temel amacı; mal ve hizmet piyasalarındaki rekabeti engelleyici, bozucu veya kısıtlayıcı anlaşma, karar ve uygulamalar ile piyasaya hâkim olan teşebbüslerin bu hâkimiyetlerini kötüye kullanmalarını önlemek ve bunun için gerekli düzenleme ve denetlemeleri yaparak rekabetin korunmasını sağlamaktır.

Rekabet hukukunda öngörülen yasaklar ve kontroller ile markaların tekelleşmesinin önüne geçilmeye çalışılmaktadır.
Kanun kapsamındaki işlemler Kanun’un 4., 6. ve 7. maddelerinde olmak üzere üç ana başlık altında toplanmaktadır. Bu çerçevede 4054 sayılı Kanun’un

4. maddesi, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde mal ve hizmet piyasalarında faaliyet gösteren ya da bu piyasaları etkileyen her türlü teşebbüsün aralarında yaptığı rekabeti engelleyici, bozucu ve kısıtlayıcı anlaşma, uygulama ve kararları
6. maddesi, piyasada hâkim durumda olan teşebbüslerin bu güçlerini kötüye kullanmasını,
7. maddesi ise hâkim durum yaratmaya veya var olan bir hâkim durumu güçlendirmeye yönelik ve bunun sonucu olarak rekabeti önemli ölçüde azaltacak birleşme veya devralma niteliğindeki her türlü hukuki işlem ve davranışları konu almaktadır.

Rekabet Hukuku | Rekabet Hukuku Avukatı İstanbul

KAVRAMLAR?

Teşebbüs: Rekabet hukukunda teşebbüs, piyasada mal veya hizmet üreten, pazarlayan, satan gerçek ve tüzel kişilerle, bağımsız karar verebilen ekonomik olarak bağımsızlık teşkil eden birimleri ifade etmek üzere kullanılmaktadır.

Teşebbüs Birliği: Teşebbüslerin belirli amaçlara ulaşmak için oluşturdukları bir tüzel kişiliği olan veya olmayan toplulukları ifade eder.

Anlaşma: Rekabet hukuku bakımından anlaşma, aynı pazarda faaliyet gösteren teşebbüslerin kendi aralarında yaptığı sözleşmelerdir.

Kartel: Karteller, belirli bir mal veya hizmet piyasasındaki rekabeti azaltmak veya kısıtlamak amacıyla bu piyasadaki teşebbüsler arasında gerçekleştirilen gizli veya açık anlaşma veya birliktelikleri ifade etmektedir.

Muafiyet: Bu anlaşmaların kurulabilmesi ve bu suretle beklenen net rekabetçi faydanın elde edilebilmesini teminen rekabet kanunlarında anlaşmaları rekabeti sınırlayıcı anlaşmalara yönelik yasaklayıcı hükümlerden muaf tutmak üzere kurallar da yer almaktadır.
Birleşme ve Devralma: Birleşme, en genel tanımıyla iki ya da daha fazla teşebbüsün var olan ya da yeni oluşturulan bir teşebbüse katılımını ifade etmektedir. Bu süreçte mevcut teşebbüse katılan şirketler tüzel kişiliklerini kaybeder. Devralma ise bir teşebbüsün, başka bir teşebbüsün bir kısmı veya tamamı üzerinde kontrol hakkı doğuracak şekilde mülkiyet kazanımlarını ifade eder. Birleşmelerden farklı olarak devralmalarda, teşebbüslerin tüzel kişiliklerini kaybetmesi söz konusu olmayabilir. Bir teşebbüsün kontrolünün diğer bir teşebbüse intikal etmesi sonucunu doğuran durumlar devralma sayılmaktadır.

Hakim Durum: Rekabet hukukunda hâkim durum belirli bir piyasadaki bir veya birden fazla teşebbüsün, rakipleri ve müşterilerinden bağımsız hareket ederek fiyat, arz, üretim ve dağıtım miktarı gibi ekonomik parametreleri belirleyebilme gücünü ifade etmektedir.

Menfi Tespit: Rekabet Kurulu’nun bir anlaşmanın, kararın, eylemin veya birleşme ve devralmanın, ilgili teşebbüs veya teşebbüs birliklerinin başvurusu üzerine, 4054 sayılı Kanun’un 4, 6 ve 7’nci maddelerine aykırılık oluşturmadığını tespit etmesi menfi tespit olarak adlandırılmaktadır.

REKABET HUKUKUNUN AMAÇLARI NELERDİR?

• Şirketler arasındaki rekabetin olumsuz etkilenmesine sebep olabilecek anlaşmaları önlemek,
• Rekabetin olumsuz etkilenmesine sebep olabilecek olan birleşme, devralma ve ortak girişimlerini önlemek,
• Bir şirketin belli bir piyasada tek başına hareket etmesini ve karar almasının önüne geçmektir.

REKABET KURUMU NEDİR? 

Rekabet hukuku 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da düzenlenmiştir. Kanunun uygulanmasının gözetilmesi amacıyla Rekabet Kurumu kurulmuştur. Kurum bu amaçla rekabet kültürünü ve ortamını yaygınlaştırmak için çalışmalar yapmaktadır. Bazı durumlarda Türk Ticaret ve Türk Borçlar Kanununa göre hukuka uygun gözüken kurallar, rekabet hukukuna göre hukuka uygun olmadığı durumlar söz konusu olabilir. Rekabet kurumu bu gibi durumlarda hukuka aykırı işlem ve eylemleri tespit ederek ortaya çıkarmaktadır.

Rekabet kuralları şirketlerin günlük ticaret faaliyetlerinde son derece önemlidir. Bu nedenle söz konusu ticaret şirketlerinde ortaya çıkması muhtemel olan sorunlara doğru ve zamanında müdahale edilebilmesi için rekabet kurallarını son derece iyi biliyor ve takip ediyor olması gerekir. Rakipleriyle ve müşteriyle bu çerçevede ilişkiler kurarak hareket etmesi gerekir.

REKABET İNCELEMEDE İZLENEN USUL NASILDIR?

Türkiye de rekabet incelemede izlenen usul,

• Ön inceleme aşaması: Kurul resen veya kendisine intikal eden başvurular üzerine doğrudan soruşturma açılmasına veya soruşturma açılıp açılmadığının
• Başvuru sahiplerine bildirim:
• Soruşturma aşaması:
• Delillerin toplanması ve tarafların dinlenilmesi:
• Karar aşaması:
• Kurul kararlarına karşı tarafların yargı yoluna başvurması

Rekabet Hukuku | Rekabet Hukuku Avukatı İstanbul

Stajyer Av. İrem ÇELİK

Makale Yazarlığı İçin

Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.