İmam Nikahı Hukuken Geçerli mi
Kanunlarımızda, evlenme töreninin sadece resmi nikahla ve belirli şartların yerine getirilmesi sonucunda olabileceğine hükmedilmiştir. Bu nedenle, hukuki açıdan dini nikahın herhangi bir geçerliliği bulunmuyor. Eskiden din görevlilerine, evlenme cüzdanını görmeden dini nikahı kıymaları durumunda cezalar veriliyordu.
Türk Medeni Kanunu’ndaki Düzenlemeler Doğrultusunda Dini Nikah
Dini nikah, Türk Medeni Kanunu madde 143’te Aile Düzeni ve Dini Tören başlığı altında “Evlenme töreni biter bitmez evlendirme memuru eşlere bir aile cüzdanı verir. Aile cüzdanı gösterilmeden evlenmenin dinî töreni yapılamaz. Evlenmenin geçerli olması dinî törenin yapılmasına bağlı değildir.” Şeklinde düzenlenmiştir. Türk Medeni Kanunu’nda evliliğin geçerli sayılması için dini nikahın kıyılması şart olarak düzenlenmemiş; kişilerin isteğine bırakılmıştır.
Evliyken başkasıyla imam nikahı kıymak suç mu?
Birden Çok Evlilik ve Hileli Evlenme Suçu Nedir? (TCK 230)
Madde 230- (1) Evli olmasına rağmen, başkasıyla evlenme işlemi yaptıran kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Dini Nikahın Hukuk ile İlişkisi
Kanunlarımızda, evlenme töreninin sadece resmi nikahla ve belirli şartların yerine getirilmesi sonucunda olabileceğine hükmedilmiştir. Bu nedenle, hukuki açıdan dini nikahın herhangi bir geçerliliği bulunmuyor. Eskiden din görevlilerine, evlenme cüzdanını görmeden dini nikahı kıymaları durumunda cezalar veriliyordu. Bu da dini nikahtan kaynaklanan birçok sorunun önüne geçilmesine imkân tanıyordu.
Anayasa mahkemesi ile bu zorunluluğun kalkması ile dini nikahla evlenenlerin sayısında oldukça artış görülmeye başlandı. Her ne kadar kanun, dini nikahı resmi bir evlenme olarak kabul etmese de Yargıtay’ın verdiği bazı kararlarda dini nikahlı kadının boşanma sonrasında, tazminat hakkının verilmesine hükmedilmiştir.
Dini nikahla evlenme çocukların soy bağları konusunda da sorun oluşturabiliyor. Kadınların boşanma ya da kocalarının ölmesi sonucunda gerekli olan bekleme sürelerinin bir resmiyeti olmaması, soy bağlarının karışmasına neden olabilir. Dini nikah kanunlar tarafından geçerli kabul edilmediği için, hiçbir resmi işlemde evlilikten doğan haklar kullanılamaz.
Bunların başında ise, dini nikahla evlenen bir erkek çocuğu olduğunda, kendisinin çocuğun babası olduğunu bile ispatlaması çok zor olacaktır. Kadınlar ise erkeğin sözü ile boşanmış sayılacağından, maddi ve manevi birçok zorlukla yaşamak zorunda kalırlar. Özellikle aile içi şiddet vakalarının çoğunluğu da dini nikahla evlenen eşler arasında görülüyor. Kadının bu durumda kendisini kanun önünde savunması da zorlaşıyor.
Dini Nikâh Nedir?
İki şahit ve bir imamın hazır olarak bulunması ile kıyılan nikâha dini nikâh ismi verilir. Resmi nikâhtan bütünüyle farklı kaideleri olan bu nikâh, halk dilinde imam nikâhı olarak da isimlendiriliyor. İmam nikâhının kaideleri yörelere ve geleneklere göre değişiklik arz edebiliyor. Genellikle erkek ve kadının nikâh sırasında hazır olarak bulunması icap ederken, kimi yörelerde erkek bir temsilcinin kadının yerine mevcut bulunmasıyla da nikâh kıyılabiliyor.
Pek çok yörede dini nikâha şahitlik eden kişilerin cinsiyetleri için de bazı kaideler bulunuyor. Bu şahitler genel itibariyle iki erkek veyahut bir erkek ve iki kadın olacak biçimde hazır olarak bulunduruluyor. Dini nikâh, dinin bir emri olmaktan ziyade bu güne kadar gelenek olarak gelmiş olmasının yanı sıra hâlen de yapılan bir uygulamadır. Bilhassa Doğu ve Güneydoğu Anadolu yörelerinde, yaygın olarak dini nikâh kıyılır.
Kimi bölgelerde imam nikâhı esas koşul olarak görüldüğünden ötürü, iki kişinin hayatını birleştirebilmesi için yeterli sayılır. Kimi yörelere göre ise dini nikâh ile beraber resmi nikâh da kıyılmaya devam ediyor.
