Tanıma ve Tenfiz Davası 2024
Tanıma ve tenfiz, yabancı ülke mahkemeleri veya idari makamları tarafından alınan kararların bir başka ülkede hukuki geçerlilik kazanması sürecidir. Bu kavramlar, özellikle uluslararası hukuk ve özel hukuk alanlarında önem taşır.
Tanıma Ne Anlama Gelir?
Tanıma, yabancı bir ülkenin mahkeme veya idari makamları tarafından alınan kararların, başka bir ülkede (örneğin Türkiye’de) hukuki sonuçlarının kabul edilmesi işlemidir. Tanıma işlemi, yabancı kararın o ülkede geçerli bir hukuk kararı olarak kabul edilmesini sağlar, ancak bu kararın o ülkede icra edilmesini sağlamaz. Bu aşamada devreye tenfiz girer.
Tenfiz Ne Anlama Gelir?
Tenfiz, yabancı bir ülkenin mahkeme kararının başka bir ülkede icra edilebilir hale getirilmesi işlemidir. Yani, yabancı bir kararın Türkiye’de uygulanabilir hale gelmesi için Türk mahkemeleri tarafından tenfiz kararı verilmesi gerekmektedir.
Tanıma Davasına Konu Olabilecek Kararlar
İnşai ve Tespit Kararları: Çoğunlukla inşai nitelikteki kararlar ve tespit kararları tanıma taleplerine konu olabilir.
Eda Kararları: İcra edilebilir nitelikteki eda kararları için Türkiye’de uygulanabilir olmaları adına tenfiz gerekmektedir.
Tanıma İçin Gereken Ön Koşullar
Yetkili Mahkeme Tarafından Verilmiş Olmalı: Kararın yetkili bir yabancı mahkeme tarafından verilmiş olması gerekir.
Hukuk Davasına İlişkin Olmalı: Karar, hukuk davasına ilişkin olmalıdır.
Kesinleşmiş Karar Olmalı: Kararın kesinleşmiş ve kesin hüküm niteliğinde olması gerekmektedir.
Tanıma İçin Değerlendirilen Asıl Şartlar
Münhasır Yetki: Yabancı mahkemenin kararının, Türk mahkemelerinin münhasır yetkisine girmeyen bir konuda olması gerekir.
Türk Kamu Düzenine Aykırı Olmamalı: Kararın Türk kamu düzenine açıkça aykırı olmaması gerekir.
Usulüne Uygun Çağrı ve Temsil: Karşı tarafın hükmü veren mahkemede usulüne uygun bir şekilde çağrılmış ve temsil edilmiş olması, yoksa itiraz hakkının kullanılmamış olması gerekir.
Bu süreçler, uluslararası ilişkiler ve farklı yargı sistemleri arasında hukuki işbirliğini ve karşılıklı tanımaları sağlayarak, uluslararası özel hukuk alanında düzenlilik ve adaletin temini açısından önemlidir.
Tanıma ve Tenfiz Davası 2024
Yabancı mahkeme kararlarının Türkiye’de tanınması ve tenfiz edilmesi için yapılan başvurular, belirli mahkemelerde ve belirli prosedürlerle gerçekleştirilir.
Yabancı Mahkeme Kararının Tanınması İçin Dava Açılacak Mahkeme
Genel Kural: Tanıma davaları için yetkili mahkeme genellikle Asliye Hukuk Mahkemeleridir.
Aile Hukuku İlgili Kararlar: Aile hukukuna ilişkin yabancı mahkeme kararlarının tanınması için davalar, Aile Mahkemelerinde görülür.
Duruşma Zorunluluğu
Duruşma Gerekliliği: Tanıma davasında, hakim taraf iradeleri ortak olsa bile duruşma yapılması zorunludur. Bu, Medeni Usul Hukuku’nun ilgili maddesinde açıkça düzenlenmiştir.
Tanıma ve Tenfiz Davalarında Yer Seçimi
Yetkili Mahkeme: Davalının Türkiye’deki yerleşim yerine göre yetkili mahkeme belirlenir. Yerleşim yeri yoksa, davalının Türkiye’deki sakin olduğu yer veya Ankara, İstanbul, İzmir mahkemelerinden biri yetkili olur.
Tanıma Davalarında Gerekli Evraklar
Yabancı Mahkeme Kararının Aslı: Örneğin, boşanma kararı.
Kesinleşme Şerhi ve Apostille: Kararın kesinleştiğini gösteren şerh veya belge.
Yeminli Tercüme ve Onay: Kararın Türkçe’ye yeminli tercüman tarafından çevrilmesi ve Noter veya Konsolosluk onayı.
Kimlik Belgesi Fotokopileri: Pasaport ve nüfus cüzdanı fotokopisi.
Vekaletname: Eğer avukat aracılığıyla işlem yapılacaksa, resimli boşanma vekaletnamesi ve tanıma/tenfiz davası açma yetkisi içeren vekaletname.
Bu süreç, yabancı mahkeme kararlarının Türkiye’deki hukuki geçerliliğini sağlamak için önemli adımları içerir ve her durum için özel olarak değerlendirilmesi gereken bir yasal işlemdir.
Yabancı devlet idari makamları tarafından verilen boşanma kararlarının Türkiye’de tanınması, Mavi Kart sahipleri ve Türk vatandaşları için mümkün hale getirilmiştir. Bu süreç, Nüfus Hizmetleri Kanunu’ndaki düzenlemelerle kolaylaştırılmıştır.
Mavi Kart Sahipleri İçin Tanıma Süreci
Tanıma İmkanı: Mavi Kart sahipleri, yabancı devlet idari makamları tarafından verilmiş boşanma kararlarını Türkiye’de tanıtabilirler.
Mahkeme Sürecine Gerek Yok: Mavi Kart sahibi, mahkemeye gitmeksizin, tek taraflı bir taleple boşanma kararını nüfus kütüğüne tescil ettirerek tanıtabilir.
Türk Vatandaşları İçin Tanıma Süreci
Kanuni Değişiklik: 25.03.2020 tarihinde Nüfus Hizmetleri Kanunu’nda yapılan değişiklikle, yabancı devlet idari makamları tarafından verilen boşanma kararlarının Türkiye’de tanınması mümkün hale gelmiştir.
Dava Yolu Gereksinimi Yok: Belirli şartlar sağlandığında, bu tür kararların tanınması için mahkemelere dava açılmasına gerek kalmamaktadır.
Boşanma Kararının Tanınması İçin Gereken Şartlar
Yetkili Makam Tarafından Verilme: Kararın yabancı devletin yetkili adli veya idari makamı tarafından verilmiş olması gerekir. Eğer taraflar yabancı devlette adli veya idari makama gitmeden boşanmışsa, Türkiye’de tanınması mümkün olmayacaktır.
Kesinleşmiş Karar: Türkiye’de tanınması talep edilen kararın kesinleşmiş olması şarttır. Kesin hüküm şartı, boşanma kararı veren yabancı ülkenin hukukuna göre belirlenir.
Ortak Başvuru: Kararın Türkiye’de tanınması için tarafların birlikte başvurmuş olması gerekmektedir.
Bu düzenlemeler, uluslararası evlilikler ve boşanmalar bağlamında, kararların farklı yargı bölgeleri arasında tanınmasını ve uygulanmasını kolaylaştırmayı amaçlamaktadır. Bu sayede, çiftlerin hukuki durumlarının netleştirilmesi ve ilgili yasal süreçlerin basitleştirilmesi hedeflenmektedir.
