Senette Sahtecilik
Senette sahtecilik, Resmi evrakta sahtecilik suçu kapsamına girmektedir. TCK madde 204’te düzenlenmiştir.
- Sahte resmi bir belgenin üretilmesi yahut belgenin gerçeğe aykırı olarak düzenlenmesi,
- Gerçek resmi bir belgenin bir başkasını aldatacak şekilde değiştirilmesi
- Sahte resmi belgenin kullanılması.
Resmi evrakta sahtecilik suçunda mağdur her daim devlettir. Suç başkasının aleyhine işlenmiş olsa bile mağdur devlet olur. O kişi ise suçtan zarar göre sıfatıyla soruşturmaya veyahut kovuşturmaya katılabilir.
Resmi Evrakta Sahtecilik Suçunun Şartları
- Üzerinde sahtelik yapılan belge sahte olmalıdır.
- Sahtelik yapılan belgenin zarar doğurma olasılığının olması yani buna elverişli olması gerekir. İllaki somu bir zarar aranmaz. Suç kamu güvenine karşı bir zarar oluştururken aynı zamanda da kişilerin kişilik haklarını ihlal etmesi yeterlidir.
- Sahtelik yapılan belgenin aldatıcılık özelliğine sahip olması gerekir. Belge üzerindeki sahtecilik bakıldığında herkes tarafından anlaşılıyorsa o belgede aldatıcılık özelliği olduğundan bahsedilemez.
Üzerinde sahtecilik yapılan resmi evrakın bazı özelliklere sahip olması gerekir:
- Sahtecilik yapılan belge delil değerine sahip olmalıdır. Belge bir hakkın doğumuna yahut sona ermesinde ispat gücü taşımalıdır.
- Sahtecilik yapılan belge gerçek bir kişi veya kurum tarafından düzenlenmelidir. Düzenleyen kişinin kim olduğu da belgeden anlaşılmalıdır.
- Suçun konusunu oluşturan resmi belgenin kamu görevlisi tarafından düzenlenebilir olması gerekir. Suçun konusu olan resmi evrakın gerçeği kamu görevlisi tarafından düzenlenebilir olmalıdır. Ancak kanunda düzenlenmiş olan bazı durumlarda belgenin gerçeği kamu görevlisi tarafından düzenlenmese bile resmi belgede sahtecilik suçu oluşur: Kambiyo senetleri (bono, çek, poliçe), emtiayı temsil eden belge, tahvil, vasiyetname, hisse senedi.
- Resmi evrakta sahtecilik suçunun oluşması için sahtecilik yapılan belgenin belirli bir şekilde düzenlenmiş olmasına gerek yoktur. Ancak TCK dışında bir kanun tarafından o resmi belge için öngörülmüş olan şekil şartları varsa belgenin ona göre düzenlenmesi gerekir.
Resmi Belgede Sahtecilik Suçunda Cezayı Artıran Haller
- Kamu görevlisinin görevinden dolayı düzenlemeye yetkili olduğu belgeyi sahte olarak düzenlemesi veya değiştirmesi yahut kullanması halinde suçun nitelikli hali oluşmaktadır. Burada nitelikli halin kullanılarak cezanın arttırılabilmesi için suçun kamu görevlisi tarafından işlenmesi gerekir.
- Belgenin üzerinde sahtecilik yapıldığı ispatlanana kadar geçerli belgelerden olması halinde verilecek ceza arttırılır.
İspat gücü bakımından iki tür resmi belge vardır:
- Sahteliği ispatlanana kadar geçerli olan belgeler: Resmi kurumlar tarafından tutulan tam güvenirliliği olan belgeler. Örneğin duruşma tutanakları, vekaletname, imza beyannamesi, seçim tutanakları. Bu belgelerin üzerinde sahtecilik yapılmışsa nitelikli hal oluşmuştur ve ceza arttırılır.
- Aksi ispatlanıncaya kadar geçerli olan belgeler: Resmi evrakın yine güvenirliliği vardır ancak aksi her zaman ispatlanabilir. Örneğin herhangi bir devlet kurumunun düzenlediği evrak. ehliyet, nüfus cüzdanı, trafik cezası tutanağı gibi. Aksi ispatlanıncaya kadar geçerli olan belgeler; resmi evrakta sahtecilik suçunun temel şeklidir. Bu nedenle nitelikli hal olarak ceza arttırılmaz.
Senette Sahtecilik
Senette Sahtecilik Halinde İcra Takibi Durur Mu?
Sahtecilik nedeniyle yapılan şikayet veya açılan davada icra takibi kendiliğinden durmaz. Bunun için tedbir kararı verilmesi gerekir. Yargıtay tarafında; Senette sahtecilik suçunda soruşturma sırasında cumhuriyet savcılığı tarafından tedbir kararı verilebilerek, kovuşturma sırasında ise hakim tarafından tedbir kararı verilerek icra takibinin durdurulabileceği kabul edilir.
Senette Sahtecilik Nasıl Yapılır?
Senette sahtecilik yapılırken genellikle senet üzerinde oynanmaktadır.
- senet üzerindeki rakamın değiştirilmesi,
- senedin diğerlerini aldatacak şekilde değiştirilmesi,
- senedin sahte olarak düzenlenmesi ve kullanılması.
Senette Sahtecilik Suçunda Menfi Tespit Davası
Senette sahtecilik yapılması nedeniyle bir kişinin borcu arttırılmış olabilir. Veya hiç borçlu olmadığı halde borçlu gibi de gösterilmiş olabilir. Bu hallerde borçlu olmadığını veya borç miktarını kanıtlamak için menfi tespit davası açılabilir.
Resmi Evrakta Sahtecilik Suçu Şikayete Tabi Midir?
bu suç tipi şikayete bağlı değildir. Şikayet aranmaksızın soruşturması ve kovuşturması savcılık tarafından kendiliğinden başlatılır. Resmi evrakta sahtecilik suçunun zamanaşımı süresi ise 8 yıldır.
Stajyer Av. Merve ÇATAR
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
