Taksirli İflas Suçu
Taksirli iflas suçu; tacirin ticaretin gerektirdiği dikkat ve özeni göstermeyerek, iflasa sebebiyet vermesi halinde oluşan bir suçtur.
Taksirli iflas
Madde 162- (1) Tacir olmanın gerekli kıldığı dikkat ve özenin gösterilmemesi dolayısıyla iflasa sebebiyet veren kişi, iflasa karar
verilmiş olması halinde, iki aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Tacir, ticaret hayatında yaptığı bütün faaliyetlerinde basiretli davranması gerekir. Bu kişiler işlerinde özenli davranmak zorundalardır. İş yerlerinin büyüklüğü veya küçüklüğü ile doğru orantılı olarak iş yapmalılardır. Borçlarına uygun davranmayarak, daha fazla borç edinmek gibi bariz hataların yapıldığı hallerde mahkeme bu hataların bilerek yapılıp yapılmadığını tespit etmeye çalışır.
Taksirli iflas suçundan, tacirin yargılanabilmesi için Ticaret mahkemesi tarafından verilen iflas kararı kesinleşmelidir.
Taksirli İflas Suçunda Etkin Pişmanlık
Etkin pişmanlık, kişinin işlemiş olduğu suç nedeniyle sonradan pişman olması ve suç yüzünden meydana gelmiş olan olumsuzlukları gidermesidir. Bu halde suçun niteliğine bağlı olarak ceza indirimi alabileceği gibi ceza verilmeyebilir. Aynı zamanda bir suç için etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanılabilmesi için kanunda o suç tipi için düzenleme yapılmış olması gerekir. Taksirli iflas suçu için kanunda etkin pişmanlık hükümleri düzenlenmiştir. Taksirli iflas suçunun işlenmesi halinde etkin pişmanlık hükümlerinden kovuşturma başlamadan önce yahut sonrasında gösterilmesi halinde ceza indirimi farklı olacaktır:
- Suç tamamlanmış olmalıdır. Ancak suç hakkında kovuşturma başlamadan önce, pişmanlık gösterilmeli ve mağdurun uğramış olduğu zarar aynen geri verilmeli yahut tazmin edilmelidir. Bu halde verilecek ceza üçte ikisine kadar indirilir.
- Etkin pişmanlık kovuşturma başladıktan sonra ancak hüküm verilmeden önce gösterilmişse ceza yarı oranına kadar indirilir.
- Mağdurun zararı kısmen geri verilecekse veya tazmin edilmesi halinde mağdurun rızası aranır.
Taksirli İflas Suçunda Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı
Adli para cezası, işlenen suça karşılık tek başına veya hapis cezasıyla birlikte uygulanabilir. Taksirli iflas suçunda hükmedilen ceza miktarı nedeniyle hapis cezası adli para cezasına çevrilebilir.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı, sanığa öngörülen denetim süresi içerisinde şartların yerine getirilmesi halinde ceza kararının sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kalkması halinde davanın düşmesine yol açar. Taksirli iflas suçunda hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir.
Cezanın ertelenmesi, sanık hakkında verilen cezanın cezaevinde çektirilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Taksirli iflas suçunda erteleme kararı verilebilir.
Taksirli İflas Suçunda Şikayet, Zamanaşımı, Uzlaşma
Uzlaşma kapsamında olan suçlar kanunda sayılmıştır. Taksirli iflas suçu uzlaşmaya tabi değildir.
Aynı zamanda bu suç tipi şikayete de bağlı değildir. Bu nedenle soruşturması ve kovuşturması şikayet aranmaksızın yapılabilir.
Taksirli iflas suçunda dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Bu süre içerisinde soruşturma ve kovuşturma yapılabilir.
Taksirli İflas Suçu
Yargıtay Kararı
2. Ceza Dairesi 2021/3276 E. , 2021/8949 K.
TCK.nun 162. maddesinde “Tacir olmanın gerekli kıldığı dikkat ve özenin gösterilmemesi dolayısıyla iflâsa sebebiyet veren kişi, iflasa karar verilmiş olması hâlinde” cezalandırılacağının öngörüldüğü, Türk Ticaret Kanunu’nun 66 ve devamı maddelerinde, tacirlerin bir kısım defterleri tutmak zorunda olduğu kabul edilse de,
5237 sayılı TCK.nın 162. maddesindeki düzenlemeye göre ilgili defter ve usulüne uygun tutulmamasının borçlunun iflasına neden olması halinde önem arz edeceği, sanığın ticari defter, kayıt veya belgeleri usulüne uygun tutmaması şeklindeki eyleminin, şirketin iflasına sebebiyet verecek şekilde illiyet bağının kurulmasına yönelik olarak yapılmış olmasının gerekmesi, mahkemece sanıkların eylemlerine yönelik denetime elverişli bilirkişi incelemesi yapılmaması karşısında;
gerçeğin kuşkuya yer bırakmayacak şekilde tespiti bakımından, öncelikle ticaret sicil müdürlüğünden sanıkların sorumluluklarını gösterir şekilde ticaret sicil belgelerinin celp edilmesi, iflasına karar verilen sanıkların yetkilisi bulunduğu şirkete ait defter ve belgelerin temini ile defterler üzerinde Ticaret, İcra ve iflas Hukuku ile Mali Müşavirlik
konularında uzman bilirkişi kurulu aracılığıyla inceleme yaptırılarak TCK.nın 162. maddelerinde sayılan eylem ve işlemlerin bulunup bulunmadığı, taksirli suçların unsurlarından olan bu eylemlerin sanıkların yetkilisi bulunduğu şirketin iflasına sebebiyet verip vermediği, başka bir değişle taksirli iflas suçunda iflas olgusu ile sanıkların tacir olmanın gerekli kıldığı dikkat ve özeni göstermemesi şeklindeki eylemleri arasında uygun bir illiyet bağının olup olmadığı duraksamaya yer vermeyecek şekilde saptanmadan, sanıkların taksirli iflas suçundan yazılı gerekçe ile mahkumiyetlerine hükmedilmesi bozmayı gerektirmiştir.
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
