Destekten Yoksun Kalma Tazminatı
Borçlar Kanunu’ nun 53. maddesinde düzenlenen ve bir maddi tazminat türü olan hukuka aykırı bir fiil sonucunda ölen kişinin destek verdiği kişilerin;
ölen kişinin yokluğunda alacağı destekten mahrum kalması, bunun sonucu olarak hayat kalitelerinin düşmesi vb. sebeplerle; bu ölümden kusurlu olarak sorumlu olan kişiden alacakları tazminat türüdür.
Bu haksız fiil bir trafik kazası, iş kazası, kasten veya taksirle adam öldürme şeklinde gerçekleşebilir.
Ölen kişinin destek olduğu bireyler, destekten yoksun kalma tazminatıyla birlikte yaşadıkları elem, üzüntü ve ızdırap neticesinde bu maddi tazminatın yanında manevi tazminat davası da açabilmektedir.
Destekten yoksun kalma, halk diliyle kan parası ölen kişinin zararı değil, ölen kişinin desteğinden yoksun kalanların zararıdır.
Bir başka değişle ölen kişinin bakmakla yükümlü olduğu veya sağlığında destekte bulunduğu kimselerin zararı olarak ifade etmek mümkündür.
Yani destekten yoksun kalmak için ölen kişinin mirasçısı olma gibi bir zorunluluk yoktur.
Destekten yoksun kalma tazminatı, desteğin mirasçısı olarak geride bıraktığı kişilere değil, desteğinden yoksun kalanlarına aittir.
Destekten yoksun kalma zararı, salt sürücünün desteğinden yoksun kalınması olgusuna dayalı, mirasçılık sıfatıyla bağlı olmaksızın uğranılabilen bir zarardır. (01.11.2017-2017/1315 E., 2017/1239K)
Destekten Yoksun Kalanların tamamı maddi-manevi tazminat davası açma hakkına sahiptirler.
Tabii olarak bu zararların hesaplanması da yakınlık derecelerine, yoksun kalınan gelirin miktarına veya bununla beraber ölen kişinin ilerde bu desteği hangi müddet zarfında devam ettirip ettirmeyeceğine göre de farklılık gösterebilir.
Ölen kişinin Anne-Baba ile ölen kişinin eşinin destekten yoksunluk zararı farklıdır.
Bunların hepsi ilgili kanun maddeleriyle belirlenmiş yüksek mahkemelerin devam edegelen değişmez içtihatlarıyla desteklenmiştir.
Sonuç olarak haksız fiil ile ölüme sebebiyet veren kişi veya sorumlu sigorta şirketi gerçek zararları ödemekle yükümlüdür.
Kimler Destekten Yoksun Kalma Tazminatına Başvurabilir?
Eşler,
Anne ve Baba,
Çocuklar (Destek Süreleri Farklılık Gösterebilir),
Nişanlı olanlar, sözlü olanlar veya uzun süredir beraber yaşayan çiftler,
Ölen kişinin sağlığında maddi destekte bulunduğu kişiler, ölen bir kişinin yaşarken destek verdiği kişilerin aldığı desteğin ölüm sebebiyle ortadan kalkması neticesinde destek alanların uğradıkları zarardır.
Hak sahipleri, bu maddi tazminat davası ile birlikte aynı dava içinde manevi tazminat davası da açabilirler.
Destekten yoksun kalma tazminatı hangi tarihe göre hesaplanır?
Tazminatlarının hesabında bilirkişi raporunun düzenlendiği tarihe en yakın bilinen ücretlerin (veya emsal ücretlerin) esas alınması gerekir.
Destekten yoksun kalma tazminatı nasıl hesaplanir?
Nitekim yoksun kalma tazminatı hesaplanırken, murisin mal varlığı üzerinden bir hesaplama yapılmamaktadır. Gelecekte yapacağı destek hesaplanarak bunun üzerinden destek olduğu kişilere payları oranında tazminat bedeline hükmedilmektedir.
Destekten yoksun kalma Tazminati mirasçılara geçer mi?
Doğrudan doğruya hayatta kalanların kişiliklerinde doğan bir haktır; bu hak onlara ölenden geçmiş değildir. Çünkü, destekten yoksun kalma tazminatı isteme hakkı, ölenden mirasçılara geçen bir hak değil, destekten yoksun kalanların kendi kişiliklerinde oluşan “bağımsız” bir haktır.
