Ev Hizmetlerinde Çalışanlara Nasıl Sigorta Yapılır
EV HİZMETLERİNDE ÇALIŞANLARIN SİGORTALILIĞI
Ülkemizde ev hizmetlerinde çalışanların sosyal güvenlik, çalışma koşulları, iş sağlığı ve güvenliği, ücret, çalıştığı yerde maruz kaldığı taciz ve şiddet gibi pek çok sorunu bulunmaktadır.
Temizlik, ütü, yemek yapma, çamaşır, bulaşık yıkama, alışveriş, bahçe işleri, çocuk yaşlı veya özel bakıma ihtiyacı olan kişilerin dışarıdan bireyler tarafından bakılması ev hizmeti kapsamında sayılmaktadır. Üçüncü dereceye kadar akraba olanların yaptıkları işler ev hizmeti kapsamında sayılmayacaktır. Ev hizmetinde çalışanın çocuk, yaşlı veya özel bakım işlerini kendi evinde veya hastane, bakım evi vb. yerlerde yapması ev hizmeti sayılacaktır.
Ev Hizmetlerinde Çalışanlara Nasıl Sigorta Yapılır?
İki farklı esasa göre yapılmaktadır. SGK tarafından ilgili kanun kapsamınca ev hizmetlerinde çalışanlar, 10 günden az ve fazla olarak değerlendirilmektedir. Sigorta işlemleri için SGK tarafından öngörülen gün kriterlerine ilişkin detaylar şu şekildedir:
-Ev hizmetleri kapsamında kabul edilen çalışmalar ay içinde 10 günden az süre ile yapılıyorsa iş kazası ve meslek hastalığı yönünden sigortalı sayılacak, primler kişileri çalıştıranlar tarafından ödenmektedir. Çalışanlar ise talep etmeleri halinde takip eden ayın sonuna kadar emeklilik ve GSS primlerini kendileri ödeyebilmektedir.
-Bir ay içinde 10 gün ve fazla süre ile çalıştırılanların primleri, işverenler tarafından kolay işverenlik kapsamında ödenmektedir.
Ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanların sigortalılığın bildirimi;
Ev hizmetlerinde 10 günden az işçi çalıştıranlar “Ev hizmetlerinde on günden az çalıştıracaklarına ilişkin form” ile SGK kuruma doğrudan veya posta yoluyla müracaat edebilirler. İş kazası ve meslek hastalığı primlerini banka aracılığı ile gerçekleştirebilirler.
Kimler ev hizmetlerinde ayda 10 günden az süre ile çalışabilir?
-Herhangi bir çalışması olmayanlar
-5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine tabi çalışanlar
-İsteğe bağlı sigortalılar
-2925 sayılı Kanuna, 5510 sayılı Kanunun ek 5 ve ek 6 ncı maddelerine tabi sigortalılar
-Kurumdan aylık ve gelir alanlar
-Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az çalışabilirler.
-Emekli aylığı alanların aylıkları kesilmez, bunlardan ayrıca uzun vade ve genel sağlık sigortası primi alınmaz
Ev Hizmetlerinde ay içinde 10 gün ve daha fazla sigortalı çalıştıranlar;
10 gün ve daha fazla süre ile çalışanların bildirimi işverenin “Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla çalıştıracaklarına ilişkin bildirge” yi doldurulup, sigortalı ve işveren tarafından imzalandıktan sonra, çalışanın işe başladığı ayın sonuna kadar işveren ikamet ettiği yere yakın SGK kurumuna müracaat etmesi yeterli olacaktır. Bu bildirgede sigortalının işe giriş tarihi, ev hizmetlerinde çalışma nedeni, ödenecek ücrete göre günlük kazanç bilgileri yer almaktadır. Bu bildirge dışında yapılan bildirimler kurumca geçerliliği olmayacaktır.
Kimler ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalışabilir?
-Herhangi bir çalışması olmayanlar
-5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi çalışanlar
-Sürekli iş göremezlik geliri alanlar
-Yabancı uyruklular
-Ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanlar
-Ev hizmetlerinde 10 günden fazla süre ile çalışabilirler
-5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi sigortalılar ile isteğe bağlı sigortalıların ev hizmetinde 10 günden fazla çalışması halinde (b) bendine tabi sigortalılığı durdurulacaktır.
-5510 sayılı kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine tabi olanların ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla çalışmaları halinde haklarında sosyal güvenlik destek primine ilişkin hükümler uygulanacaktır.
Kimler ev hizmetlerinde ayda 10 günden az süre ile çalışabilir?
-Herhangi bir çalışması olmayanlar
-5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine tabi çalışanlar
-İsteğe bağlı sigortalılar
-2925 sayılı Kanuna, 5510 sayılı Kanunun ek 5 ve ek 6 ncı maddelerine tabi sigortalılar
-Kurumdan aylık ve gelir alanlar
-Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az çalışabilirler.
-Emekli aylığı alanların aylıkları kesilmez, bunlardan ayrıca uzun vade ve genel sağlık sigortası primi alınmaz.
Prim teşvik tanımlama işlemleri
Ev hizmetlerinde çalıştırılacak sigortalıların teşvik tanımlaması yapılırken sigortalının hangi teşvik kapsamına girdiği Kolay İşverenlik uygulaması üzerinde yeşil renkli olarak gösterilmektedir.
Ancak sigortalının birden fazla teşvik kapsamına giriyor olması halinde aynı ayda yalnızca bir teşvikten yararlanabileceğinden, en fazla imkan sağlayan prim teşvikinin seçilmesi, ödenecek prim tutarı açısından büyük önem taşımaktadır.
Bu bağlamda, birden fazla teşvik kapsamına giren sigortalılar için teşvik sıralaması yapılır iken en fazla imkan sağlayan teşvikten başlayarak sıralama yapılması, gerekirse teşvik başlama tarihine göre sıralamanın ileriki dönemlerde güncellenmesi ihmal edilmemelidir.
