Devremülk Nedir | Devremülk İptali 2023
Devremülk Nedir ve Hukuki Niteliği
643 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 57 ve devamı maddelerinde devremülk sisteminin yasal çerçevesi belirlenmiş bulunmaktadır. Kanunda mesken nitelikteki taşınmaz üzerindeki birden fazla paylı malikin kendi aralarında yılın belli dönemlerinde belli paydaşlara kullanım irtifakı sağlanması şeklinde bir mülkiyet tesisinin mümkün olduğu belirtilmiştir.
Kanuna göre devremülk sahiplerinin kullanım hakları 15 günden az olmamalıdır. Bu şekilde tesis edilmiş ve tapuya tescil edilmiş devremülkün tapuda bir üçüncü şahsa satış ve devri yapılabilir, bağışlanabilir veya mirasçılara miras bırakılabilir. Normal şartlarda paylı mülkiyet halinde paydaşlardan biri izaleyi şuyu yani ortaklığın giderilmesi davası açarak paylı mülkiyetin sonlandırılması, gayrimenkulün tasfiyesini talep edebilirken, devremülk açısından kanun bu hakkı ortadan kaldırmıştır. Devremülk sözleşmesinde yazılmadığı sürece devremülk sahiplerinden biri devremülk sisteminin sonlandırılmasını ve gayrimenkulün tasfiye edilmesini talep edemez.
Devremülk Sözleşmesi Nedir?
Devremülk sözleşmelerinde, yılın belirli dönemleri için birden fazla kişiye mülkiyet hakkının devredilmesidir. Bir çeşit kiralama yöntemi olarak da tanımlanabilir. Devremülk sözleşmesinde; kullanım süresi ve diğer unsurlar belirtilmelidir. Devremülk satışında kişilere mutlaka tapu verilmelidir.
Devremülk Satış Sözleşmesi Nasıl Yapılır?
Devremülk sözleşmesi resmi şekilde noterde veya tapuda yapılmalıdır. Ayrıca devre mülk satışı sırasında tapuya devremülk sözleşmesi örneğini sunmak da gerekir. Devremülk sözleşmesinin resmi şekilde yapılmaması sözleşmenin iptali sebebidir.
Devremülk Nedir | Devremülk İptali 2023
Devremülk Sözleşmesi Cayma Hakkı Nedir?
Devremülk sözleşmesinin imzalanmasının ardından kişiler bazı hak ve sorumlulukları üstlenmiş olurlar. 14 Ocak 2015 tarihinde yayımlanan Devremülk Yönetmeliği kapsamında bu haklar ve sorumluluklar açıklanmıştır. Dolandırıcılık, yanıltıma veya sözleşmeye uymama gibi durumlarla karşılaşan kişiler cayma haklarını kullanabilirler. Cayma hakkı için;
Sözleşme imzalanmasından 14 gün içinde gerekçesiz ve cezai işlem olmadan cayma hakkı kullanılabilir
İlk 2 taksit ödemesi ve 3. Yıl içinde taksit ödeme bildiriminden itibaren yine 14 gün içinde sözleşme iptal edilebilir
Satıcı tarafından sözleşmeden 1 gün önce gerekli bilgiler ve belgeler sunulur
Ön bilgilendirme formunda tüm hususlar belirtilmelidir
Devremülk tapu iptal davası için dilekçe ile tarafların görevli mahkemelere başvuru yapmaları mümkündür. Ancak, sözleşmeden cayma hakkını kullanmak için yönetmelikte tanınmış hakları kullanmanız mümkündür.
Dava Yolu İle Devremülk İptali
Devremülk sözleşmesi kapsamında eğer cayma hakkı süresi geçmişse ve 14 günlük süre geçtikten sonra cayma hakkının kullanılması için diğer şartlar da mevcut değilse, bu durumda Türk Borçlar Kanunu kapsamında genel hükümlere müracaat edilebilir.
Satıcının sözleşmeye aykırı bir tutumu var ise sözleşmeden dönülüp dava yoluyla devremülk sözleşmesinin iptali ve bedelin faizi ile iadesi talep edilebilir.
Parası ödenmesine karşın tapunun verilmemesi, verilen tapunun sözleşmede kararlaştırılan yere veya niteliklere haiz olmaması, para ödenmesine karşın sözleşmede yazan teslim tarihinin geçirilmiş olması gibi durumlarda tüketici, satıcıya derhal ihtarname çekmek yolu ile sözleşmeden döndüğünü, ödediği bedelin yasal faizi ile iadesini ve tapuyu tekrar üzerine almasını talep edebilir.
Eğer makul bir süre içerisinde (genellikle 1 hafta) satıcı tarafından dönüş yapılmazsa bu durumda dava açılması gerekmektedir.
Dava yolu ile ödenen bedelin iadesi alınır ve tapu tekrar satıcı üzerine geçer.
Böylelikle tüketiciler hem sözleşmenin iptalini sağlayacak hem ödenen bedelleri geri alacak hem de ileriye yönelik aidat borcundan kurtulmuş olacaktır.
YARGITAY KARARI
Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2016/30326 E. 2017/7060 K. sayılı kararına göre;
“… taraflar arasında Devremülk satış sözleşmesi yapıldığı ve söz konusu sözleşmenin resmi şekil şartına tabi olduğu ve taraflar arasında imzalanan sözleşmenin resmi şekilde yapılmadığından geçersiz sözleşmeye dayalı olarak tarafların verdiklerini iade edecekleri gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken az yukarıda belirtilen hatalı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.”
13. Hukuk Dairesi 2016/17648 E. , 2017/5158 K.
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, davalı ile 05/07/2015 tarihinde devre mülk satış sözleşmesi imzaladığını, devre mülkün tesliminin yapılmadığını belirterek 05.07.2015 tarihli 15.000,00 TL devremülk sözleşmesinin iptalini ve sözleşme
sebebiyle imzaladığı senetlerin iptalini talep etmiştir.
Davalı davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, Davanın KABÜLÜ ile; Taraflar arasında imzalanan 05/07/2015 tarih İD 202004 Sayılı devremülk satış vaadi sözleşmesinin iptaline, Sözleşmeye bağlı olarak düzenlenen 15.000,00-TL bedelli borç senetleri bakımından davacının davalıya borcunun bulunmadığının tespitine, karar verilmiş; hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacı, 05.07.2015 tarihli devremülk satış sözleşmesinin iptali ve sözleşme sebebiyle düzenlenen senetlerin iptali istemiyle eldeki davayı açmıştır. Mahkemece, taraflar arasında 05.07.2015 tarihinde devremülk satış vaadi sözleşmesi tanzim edildiği, davacının taraflar arasında imzalanan sözleşmenin kapıdan satış şeklinde yapıldığının kabulü gerekeceği, bu tip satışlar, tecrübe ve muayene koşullu satışlardan olduğu cayma hakkının ancak hizmetin ifasından sonra, başka bir ifade ile tatil hakkı kullanıldıktan sonra işlemeye başlayacak olup bu süre içerisinde sözleşmenin askıda olduğu, davacının sözleşme tanzim edildikten sonra hizmetin ifasından önce her zaman cayma hakkını kullanabileceği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Oysa ki taraflar arasında imzalanan devremülk satış sözleşmesinin “SÖZLEŞME KONUSU” başlıklı 2. maddesinde ‘İş bu sözleşmenin konusu; satıcı mülkiyetindeki … ili, … ilçesi, … mevkii, 1. Pafta 978 parselde kayıtlı arsa üzerinde inşa edilmekte olan “… … TERMAL SAĞLIK MERKEZİ” isimli tesiste yer alan ve ayrıntıları aşağıda belirtilen, mesken olarak kullanıma tahsisli olan bağımsız bölümlerin devremülk olarak satışı ile tapu devrinin şartları ve şeklinin düzenlenmesidir.’ şeklinde ifade edilen hükümle taraflar arasında devremülk satış sözleşmesi yapıldığı ve söz konusu sözleşmenin resmi şekil şartına tabi olduğu ve taraflar arasında imzalanan sözleşmenin resmi şekilde yapılmadığından geçersiz sözleşmeye dayalı olarak tarafların verdiklerini iade edecekleri gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken az yukarıda belirtilen hatalı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki, yapılan bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden kararın düzeltilerek onanması usulün 438/son maddesi gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle yerel mahkemenin kararının gerekçesi yönünden düzeltilerek ONANMASINA, peşin alınan 263,25 TL harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/1 maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27/04/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
13. Hukuk Dairesi 2015/38160 E. , 2017/5817 K.
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi(Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla)
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, davalı ile 05/12/2012 tarihinde devre mülk satış sözleşmesi imzaladığını, 9.250 TL ödeme yaptığını, devre mülkün tesliminin yapılmadığını belirterek 05.12.2012 tarihli devremülk sözleşmesinin iptalini, ödediği 9.250 iadesini ve sözleşme nedeniyle borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir.
Davalı davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, Davanın KABÜLÜ ile, Taraflar arasında düzenlenen 05/12/2012 tarihli devremülk pay vadi sözleşmesinin iptaline, Davacı tarafından sözleşme kapsamında ödenen 9.250,00 TL’nin davalıdan tahsiline, Sözleşme kapsamında düzenlenen tüketici aleyhine borç doğurucu nitelikteki 11.550,00 TL değerinde senet aslının davalıdan alınarak davacı tarafa iadesine, karar verilmiş; hükmün davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacı, 05.12.2012 tarihli devremülk satış sözleşmesinin iptali, ödediği bedelin iadesi ve sözleşme nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemiyle eldeki davayı açmıştır. Mahkemece, taraflar arasında 05.12.2012 tarihli devremülk satış vaadi sözleşmesi tanzim edildiği, 6502 Sayılı Yasanın 50/2. Maddesi ile devre tatile konu taşınmazın inşaa edileceği arsa için yapı ruhsatı alınmadan tüketicilerle ön ödemeli devre tatil sözleşmesi yapılamayacağı, belediye yazı cevabından inşaat ruhsatın alınmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar
verilmiştir. Oysa ki taraflar arasında imzalanan devremülk satış sözleşmesinin “SÖZLEŞME KONUSU” başlıklı 3. maddesinde ‘Sözleşmeye konu olan devremülk satıcının … ili, … İlçesi, … Mahallesi, Aşağı … Mevkii, 100J25D. 3 Pafta 206 Ada 18, 17, 16, 15, 14, 13, 12, 11, 10 ve 9 parsel ile 100J25C. 4 Pafta 96 Ada 80 Parsel …’da bulunan taşınmaz üzerinde yapılacak olan … TERMAL …’da yer alan yarı hisseli devremülk satışı için ön akit
düzenlenmesinden ibarettir.’ şeklinde ifade edilen hükümle taraflar arasında devremülk satış sözleşmesi yapıldığı ve söz konusu sözleşmenin resmi şekil şartına tabi olduğu ve taraflar arasında imzalanan sözleşmenin resmi şekilde yapılmadığından geçersiz sözleşmeye dayalı olarak tarafların verdiklerini iade edecekleri gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken az yukarıda belirtilen hatalı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki, yapılan bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden kararın düzeltilerek onanması usulün 438/son maddesi gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle yerel mahkemenin kararının gerekçesi yönünden düzeltilerek ONANMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 11/05/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Devremülk Nedir | Devremülk İptali 2023
