Kira Kontratı Olmayan Kiracının Hakları
Kira sözleşmesi, kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir. Malik ile kiracı arasındaki kira ilişkisi, kira sözleşmesi vasıtasıyla kurulur.
Kira sözleşmesi şekle bağlı değildir. Yazılı veya sözlü yapılması yahut noterde yapılması geçerliliğini etkilemeyecektir. Ancak sözleşmenin yazılı veya noter huzurunda yapılması ispat açısından önemlidir. Dolayısıyla malik olan ve kiracı olan tarafların birbiriyle uygun irade beyanları ile kira sözleşmesi kurulmuş olur.
Kira ilişkisi kurulurken kira sözleşmesinin unsurları olan kira bedeli, kira konusu ve kira konusu olan eşyanın kira bedeli karşılığında kullanımının devredileceği üzerinde anlaşmaya varılmalıdır.
Yazılı bir sözleşme olmadan da kira ilişkisinin kurulmuş olduğu, pratikte kiraya verenin hesabına yatırılan aylık kira bedeli ve kiracının kiraya verilen evdeki elektrik, su, doğalgaz gibi abonelikleriyle ispatlanabilmektedir.
Kira sözleşmesinin kurulmasıyla, kiracıya, Türk Borçlar Kanunu‘na göre bir takım haklar tanınır.
Bunlar;
Kiraya konu malın kullanılmasının ya da yararlanılmasının kendisine bırakılmasını isteme hakkı
Kiralananı kararlaştırılan tarihte, sözleşmede amaçlanan kullanıma elverişli bir durumda teslim alma hakkı
Aksinin kararlaştırılmamış olması durumunda, kiraya verenin zorunlu sigorta, vergi ve benzeri yükümlülükleri yerine getirmesini talep etme hakkı
Kira Kontratı Olmayan Kiracının Hakları
Kiraya verilende bulunan ayıbın giderilmesini isteme hakkı
Sözleşme süresi dolmadan, haklı bir gerekçe olmadan, sözleşme devam ettiği sürece kiralanan taşınmazdan çıkarılamama hakkı
Kiraya verenin yazılı rızasının alınması şartıyla kiralanan taşınmazı başkasına devretme ya da alt kiraya verme hakkı
Kiralanan taşınmazın kiralandığı andaki özelliklere sahip olarak geri verilmesi durumunda depozitonun geri alınması hakkı
Kiralananın kullanıma elverişliliğinin ortadan kalkması, önemli derece engellenmesi ve bunların verilen süre içerisinde giderilmemesi durumunda sözleşmeyi feshetme hakkı
Kira sözleşmesinde kiracı aleyhine düzenlenme yasağı
Kira kontratı yapılmadan kira ilişkisi kurulmuşsa; bu, Türk Borçlar Kanunu‘na göre geçerli bir sözleşme olarak kabul edildiğinden kiracı Kanun’un sağladığı tüm haklardan yararlanacaktır. Kiraya veren, ortada geçerli ve kurulmuş bir kira sözleşmesi olduğundan dolayı, kiracıyı hukuka aykırı olarak tahliye edemeyecek, kiracıyı hukukun kendisine sağladığı haklarını kullanmaktan alıkoyamayacaktır.
YARGITAY KARARI
8. Hukuk Dairesi 2020/596 E. , 2021/4954 K.
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Ecrimisil
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiş olup hükmün davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
KARAR
Davacı vekili, davalıların taşınmazın önceki malikinin kiracıları olduklarını, müvekkilinin daha önceden kiracı olan davalıların taşınmazdan tahliyelerini talep ettiğini, fakat davalıların tahliye hususunda direnerek, herhangi bir bedel ödemeksizin 01.11.2013-01.01.2015 tarihleri arası taşınmazı işgal ettiklerini ve taşınmaz üzerinde hurdacılık işiyle iştigal ettiklerini, taşınmazın arsa vasfında olduğunu öne sürerek, 16.800,00 TL ecrimisilin 01.11.2013 tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar vekili, müvekkillerinden …’nun dava konusu taşınmazı hiç kullanmadığını, taşınmazda daha önce kiracı olan diğer müvekkili …’nun babası olması sebebiyle taşınmazda bulunduğunu, müvekkili …’nun ise daha önce ilgili taşınmazın kiracısı olup, önceki malik ile aralarında yapmış oldukları kontrat gereği taşınmazda bulunduğunu açıklayarak, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, önceki malikin kiracıları olan davalıların dava konusu taşınmazı davacının rızası dışında bedelsiz olarak kullanmaya devam ettikleri gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiş; karar, davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, ecrimisil istemine ilişkindir.
Somut uyuşmazlıkta, davacı 26.09.2013 tarihinden sonra kayden maliki olduğu taşınmazda, önceki malikinin kiracıları olan davalıların tahliye hususunda direnerek oturmaya devam ettiklerini ileri sürerek eldeki davayı açmış, davalılardan … ise davacıdan önceki malik ile akdettikleri 01.11.2010 başlangıç tarihli kira sözleşmesi uyarınca dava konusu taşınmazda kiracı olarak
bulunduğunu açıklayarak, davanın reddine karar verilmesini savunmuş, mahkemece önceki malikin kiracıları olan davalıların dava konusu taşınmazı davacının rızası dışında bedelsiz olarak kullanmaya devam ettikleri kabul edilerek ecrimisilden sorumlu tutulmalarına karar verilmiştir.
Bilindiği üzere, kira sözleşmesinin geçerliliği herhangi bir şekil koşuluna bağlı tutulmamış, sözlü olarak da yapılabileceği kanun koyucu tarafından kabul edilmiştir…
Kira Kontratı Olmayan Kiracının Hakları
