Nafaka Alacağı Nasıl Alınır * 2021 – İcra Avukatı
Nafaka Nedir?
Kelime anlamı itibari ile geçinmek için gerekli olan olarak nitelendirebileceğimiz Nafaka kalıbı Türk Hukukumuzda ve Aile hayatımızda önemli bir yer kaplamaktadır.
Boşanma davası sürerken veya boşanmadan sonra, maddi olarak zorluğa düşecek kişiye düzenli olarak her ay ödenmesi gereken parasal değerdir. Medeni Kanun nafaka türlerini açıkça belirtmiştir.
Buna göre her nafaka türü için farklı şartların varlığı aranır. Bu noktada kimler nafaka alabilir diye merak edenler açısından nafaka alma şartlarının yerine getirilmiş olması gereklidir.
Nafaka Türleri ve Nafaka Alma Şartları Nelerdir?
Boşanmada nafaka türleri denilince dava süreci ve sonrası ayrımı yapılması daha doğru olacaktır. Medeni Kanuna göre 3 farklı nafaka türü vardır. Bunlar; tedbir nafakası, yoksulluk nafakası ve iştirak nafakası (çocuk bakım nafakası) olmaktadır. Gerek dava sürecinde gerekse de dava sonrası alınabilecek nafaka türleri bunlardır. Her nafaka türünün kendisine göre şartları vardır ve bu şartların yerine getirildiği durumlarda nafaka alınabilmektedir.
Peki hukuken Nafaka nedir hangi türleri vardır?
Türleri nelerdir?
Kanunumuzda 4 çeşit nafaka türü düzenlenmiştir:
Tedbir Nafakası: Boşanma davası açılmadan önce veya açıldıktan sonra eşlerden birinin veya ergin olmayan çocuğun geçinmesini sağlamak üzere mahkeme tarafından hükmedilen nafaka türüdür.
İştirak Nafakası: Boşanma davası sonuçlandıktan sonra çocuğun velayetine sahip olmayan eş hakkında çocuğun giderlerine katılması amacıyla mahkeme tarafından hükmedilen nafaka türüdür.
Yoksulluk Nafakası: Evlilik birliğinin boşanma kararı ile sona ermesi ile birlikte yoksulluğa düşecek eş lehine mahkeme tarafından hükmedilen nafaka türüdür.
Yardım Nafakası: Yardım nafakası yukarıda izah edilen nafaka türlerinden farklıdır. Yardım nafakası eşler arasında söz konusu olmaz. Kişinin yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan altsoy, üstsoy veyahut kardeşine ödeyeceği nafaka türüdür.
Nafaka davalarına hangi mahkemeler bakmakla görevlidir?
Kimler Boşanmada Nafaka Alabilir?
Her nafaka türünün kendine göre şartları vardır.
Bu şartların yerine getirildiği durumda nafaka alınması mümkündür. Boşanma davası sürerken veya boşanmadan sonra nafaka alabilecek olan kişiler şu şekilde sıralanabilir;
Düşük gelire sahip veya geliri olmayan kişiler,
İş sözleşmesi sonlandırılmış, işten çıkartılmış veya işten kovulmuş olan kişiler,
Evlilik süresince ve sonrasında ev içinde emek harcayan ev hanımları,
Asgari ücretle çalışan kişiler,
Düzenli bir geliri olmayan, geçici işlerde çalışan kişiler yoksulluk nafakası alabilir.
Nafaka Alacağı Nasıl Alınır * 2021 – İcra Avukatı
Boşanmada Kimler Nafaka Alamaz?
Boşanma sonrası yoksulluk nafakası alması mümkün olmayan kişiler şu şekilde sıralanabilir.
Resmi bir evlilik olmasa da bir başkasıyla evli gibi yaşayan kişiler,
Belirli bir gelire sahip ve boşanma sonrası maddi zorluk çekmeyecek kişiler,
İşyerinden düzenli maaş alan, dul aylığı, emekli maaşı, yaşlılık maaşı gibi gelirleri olanlar,
Yeter miktarda sosyal yardım alan, kira gibi geliri olan, yurtdışından farklı bir gelire sahip kişiler,
İşsizlik maaşı alan kişiler,
Belirli bir mesleği olup da kendi isteğiyle yapmaktan vazgeçen kişiler,
Belirli bir mesleği olan ve mesleğini icra eden ve bu meslekten kazanç elde eden kişiler,
Bankada belirli bir mevduatı olup düzenli faiz geliri olan kişiler,
Eşi ile aynı gelire sahip veya eşinden fazla geliri olan kişiler,
Ödenmeyen Nafaka Nasıl Tahsil Edilir?
Geçmişe dönük biriken nafaka alacağının tahsili için icra yoluna gidilmelidir. Geçmişten kalan nafakanın bir kısmının ödenmemesi veya hiç ödenmemesi durumlarında icra takibi başlatılabilir. Bu bağlamda ilamlı veya ilamsız icra takibi ile nafaka alacağı tahsil edilebilir.
Boşanırsam Nafaka Alabilir Miyim?
Kimlerin nafaka alabileceği ve nafaka alma şartlarına yukarıda değindik. Her nafaka türünün şartı farklıdır. Burada nafaka alınmasından kasıt yoksulluk nafakası ise, boşanmada eşinizden daha az kusura sahip olmanız gerekir. Diğer yandan boşanma sonrası yaşam standardınızın düşmesi bir başka şarttır.
Çalışan Kişi Nafaka Alabilir Mi?
Bu sorunun cevabı, çalışma şekli ve elde edilen gelire bağlıdır. Örneğin yarı zamanlı çalışanlar ve düzenli gelire sahip olmayanlar yoksulluk nafakası alabilir. İştirak nafakasında ise velayeti alan kişinin çalışıp çalışmadığına bakılmaz.
Nakafa Miktarı Nasıl Belirlenir?
Boşanmada nafaka miktarı belirlenirken, karşı tarafın ödeme gücü ve hayat standardındaki düşüş göz önüne alınır.
Aldığım Nafaka Yetmiyor Ne Yapmalıyım?
Nafaka miktarı değişen hayat koşullarına göre kimi zaman yeterli olmayabilir. Bu durumda nafaka yükseltme davası açılması gerekir.
İştirak Nafakası Ne Kadar Süre Ödenir?
Çocuğun temel ihtiyaçlarının karşılanması adına ödenen iştirak nafakasında süre, çocuğun 18 yaşını doldurmasına kadardır. Eğer çocuk 18 yaşından sonra eğitim hayatına devam ediyorsa, eğitim tamamlanana kadar ödenmeye devam edilir.
Boşanmada Kusurlu Eş Nafaka Alabilir Mi?
Burada kusur oranları nafaka alınabilmesi için belirleyici olacaktır. Eşinden daha fazla kusura sahip kişi nafaka alamaz.
Nafaka İçin İcra Takibi Nasıl Yapılır?
İcra takibi, borçların devlet kuvveti yardımı ile (zorla) yerine getirilmesi maksadıyla yapılmaktadır. Kural olarak alacaklının icra dairesine yapacağı bir takip talebi ile başlamaktadır.
Nafakanın ödenmemesi durumunda ödenmeyen nafaka alacakları, cebri icra yolu ile nafaka borçlusundan tahsil edilebilir. Nafaka alacaklarına yönelik takibin başlatılması için gerekli kanuni prosedür ve sürelere uyulması bakımından alacaklının herhangi bir hak kaybına uğramaması için söz konusu işlemlerin icra hukuk bilgisini haiz bir avukat aracılığı ile takip edilmesinde muhakkak fayda vardır. Bu anlamda ödenmeyen nafaka alacaklarınıza yönelik olarak icra takibi başlatmak için hukuk büromuz avukatları ile iletişime geçmenizi tavsiye ederiz.
Tedbir Nafakasına Yönelik Cebri İcra
Tedbir nafakası; boşanma davası devam ederken Mahkeme tarafından ailenin geçiminin sağlanması amacı ile hükmedilen nafakayı ifade etmektedir. Eşlerden her biri kural olarak hem kendileri hem de çocukları için tedbir nafakasına hükmolunmasını talep edebilir.
Ancak bilinmelidir ki eşlerin talebi olmaksa dahi mahkeme ailenin geçimi ve çocuklar bakımından zaruri görüyor ise her halükarda tedbir nafakasına hükmedebilir. Tedbir nafakasına boşanma davası esnasında mahkemece hükmedildiği için, ödenmeyen tedbir nafakası borçlarına karşı icra takibi başlatmak istiyorsanız mahkemenin tensip zaptının onaylı bir örneği ile (henüz kesin hüküm kurulmadığından) icra müdürlüğüne başvurmak suretiyle nafaka borçlusu aleyhine ilamsız icra takibi başlatabilirsiniz.
Yoksulluk Nafakasına Yönelik İcra Takibi
Yoksulluk nafakası; boşanma davası sonucunda eski eşin boşanmanın gerçekleşmesinden dolayı yoksulluğa düşecek olan diğer eşe ödemesi gereken nafakayı ifade etmektedir. Esasen boşanma nedeni ile yoksulluğa düşecek eş Mahkemece yoksulluk nafakasına hükmedilmek sureti ile maddi anlamda koruma altına alınmaktadır. Yoksulluk nafakasına hükmedilebilmesi için nafakanın ödeneceği eş, nafakayı ödeyecek olan eşe nazaran ağır kusurlu olmamalıdır. Ödenmeyen yoksulluk nafakası alacaklarınıza karşı icra takibi başlatmak istiyorsanız lehinize yoksulluk nafakasına hükmedildiğine dair mahkeme ilamını icra müdürlüğüne sunmak suretiyle ilamlı icra takibi başlatabilirsiniz.
İştirak Nafakasına Yönelik İcra Takibi
İştirak nafakası, boşanma davası sonucunda velayet hakkı kendisine verilmeyen eşin; ortak çocuğun bakımının sağlanması amacı ile çocuğun velayetinin verildiği eşe her ay düzenli olarak ödenen parayı ifade etmektedir. Dolayısı ile iştirak nafakası esasen ortak çocuğun; yiyecek, giyecek, eğitim, sağlık ve benzeri masraflarını karşılamaya yönelik olan bir nafakayı ifade etmektedir ve dolayısıyla iştirak nafakasına hükmolunurken mahkemece çocuğun yararı gözetilmektedir. Nitekim boşanma davası devam ederken veya boşanma davası sonuçlandıktan sonra da iştirak nafakası talep olunabilir.
Ödenmeyen iştirak nafakası alacaklarınıza karşı icra takibi başlatmak istiyorsanız lehinize iştirak nafakasına hükmedildiğine dair mahkeme ilamını icra müdürlüğüne sunmak suretiyle ilamlı icra takibi başlatabilirsiniz.
Nafaka alacağının tahsil edilebilmesi için gereken şartlar şunlardır:
Nafakaya ilişkin yerel mahkemeden bir karar alınması gerekmektedir.
İcra takibinin kesinleştirilmesi gerekmektedir.
Şikâyet 3 aylık zamanaşımı süresi içerisine yapılmalıdır.
İcra emrinin tebliği tarihinden şikayet tarihine kadar en az bir aylık sürenin işlemesi gerekmektedir.
İcra takibine rağmen borçlu nafaka borcunu ödememeye devam ediyorsa 3 aylık zamanaşımı süresi içerisinde görevli ve yetkili mahkemeye başvurarak nafaka borçlusunun cezalandırılmasını istenebilmektedir. Nafaka borcunu ödememe suçu bakımından görevli mahkeme İcra Ceza Mahkemesi; yetkili mahkeme ise takibin yapıldığı icra müdürlüğünün bağlı olduğu yer mahkemesidir.
İcra ve iflas kanunumuza göre nafaka borcunu ödememenin cezası göre 3 aya kadar tazyik hapsidir. Tazyik hapsinin uygulanmaya başlamasından sonra nafaka borçlusu borcunu ödediği an tahliye edilir. Ancak devam eden ayların nafaka borcunu ödemeye devam etmek durumundadır. Burada amaç nafaka borçlusunu cezalandırmaktan çok cezaevi korkusuyla nafaka borcunu ödemesini sağlamaktadır.
Yeniden nafaka borcunu ödememesi halinde yeni bir takip başlatılmasına gerek yoktur. Artık nafaka borçlusunun borcunu ödemediği her ay için şikayet hakkı bulunmaktadır. Yani nafaka borçlusu tazyik hapsinden kurtulmasından sonraki dönemlerde nafaka borcunu ödemez ise yapılacak şikayet üzerine tekrar tazyik hapsi ile cezalandırılma imkanı bulunmaktadır.
Ayrıca tazyik hapsi cezası Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 2. maddesinde belirtilen “disiplin hapis cezası” kavramı altında yer almaktadır. Bu da tazyik hapsinin seçenek yaptırımlara çevrilmesine, ön ödeme uygulanmasına, tekerrüre esas olmasına, şartla salıverilme hükümleri uygulanmasına, ertelenmesine imkan bulunmaması anlamına gelir. Ayrıca adli sicil kaydına işlenmemektedir.
Birikmiş Nafaka Alacaklarının Tahsili
Birikmiş nafaka alacaklarınızı tahsil etmek istiyorsanız yukarıda açıklanan şekilde icra takibi başlatmanız gerekmektedir. Fakat nafaka alacaklarının tahsil edilebilmesi bakımından geriye dönük olarak 10 senelik nafaka alacaklarının tahsil edilebilmesine imkan tanınmıştır. Zira nafaka alacakları on yılı geçmekle zaman aşımına uğramaktadır. Ancak nafakayı tahsil etmek maksadı ile icra takibi açmanız durumunda bu süre durmaktadır, yani işlememektedir. Birikmiş nafaka alacaklarının tahsili konusunda büromuz icra hukuku departmanı avukatları ile iletişime geçmeniz tavsiye olunur.
Nafaka Davaları Görevli ve Yetkili Mahkeme
Nafaka alacaklarınızın tahsili için, nafaka borçlusunun yerleşim yerinde bulunan İcra Daire’ne başvurmanız gerekmektedir.
Aile Hukukundan doğan tüm uyuşmazlıklar hakkında detaylı bilgi almak, boşanma davası açmak yada davaya ilişkin işlemlerinizi yürütmek, anlaşmalı boşanma protokolü hazırlatmak ve detaylı hukuki danışmanlık için Asal Hukuk Danışmanlık ve Avukatlık Bürosu ile iletişime geçebilirsiniz.
