Suçta Tekerrür Ve Özel Tehlikeli Suçlular
Tekerrür, tekrarlama anlamına gelir. Hukukumuza göre tekerrür, kişinin cezasının kesinleşmesinden sonra belirli bir süre içinde ikinci bir suç işlemesidir. Suçta tekerrür hükümleri uygulanan mahkum, cezası “mükerrirlere özgü infaz rejimi” çerçevesinde infaz edilir. Tekerrür, hükümlünün ikinci kere suç işlemesi halince, ilk kez suç işleyen bir kişiye göre daha ağır bir yaptırım sistemiyle karşılaşması için düzenlenmiştir. Bu müessese, Türk Ceza Kanunu 58.maddesinde düzenlenmiştir.
Buna göre;
(1) Önceden işlenen suçtan dolayı verilen hüküm kesinleştikten sonra yeni bir suçun işlenmesi halinde, tekerrür hükümleri uygulanır. Bunun için cezanın infaz edilmiş olması gerekmez.
(2) Tekerrür hükümleri, önceden işlenen suçtan dolayı;
a) Beş yıldan fazla süreyle hapis cezasına mahkûmiyet halinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren beş yıl,
b) Beş yıl veya daha az süreli hapis ya da adlî para cezasına mahkûmiyet halinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren üç yıl, geçtikten sonra işlenen suçlar dolayısıyla uygulanmaz.
(3) Tekerrür halinde, sonraki suça ilişkin kanun maddesinde seçimlik olarak hapis cezası ile adlî para cezası öngörülmüşse, hapis cezasına hükmolunur.
(4) Kasıtlı suçlarla taksirli suçlar ve sırf askerî suçlarla diğer suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanmaz. Kasten öldürme, kasten yaralama, yağma, dolandırıcılık, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti ile parada veya kıymetli damgada sahtecilik suçları hariç olmak üzere; yabancı ülke mahkemelerinden verilen hükümler tekerrüre esas olmaz.
(5) Fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış olan kişilerin işlediği suçlar dolayısıyla tekerrür hükümleri uygulanmaz.
(6) Tekerrür halinde hükmolunan ceza, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilir. Ayrıca, mükerrir hakkında cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbiri uygulanır.
(7) Mahkûmiyet kararında, hükümlü hakkında mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin uygulanacağı belirtilir.
(8) Mükerrirlerin mahkûm olduğu cezanın infazı ile denetimli serbestlik tedbirinin uygulanması, kanunda gösterilen şekilde yapılır.
(9) Mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin, itiyadi suçlu, suçu meslek edinen kişi veya örgüt mensubu suçlu hakkında da uygulanmasına hükmedilir.
Suçta tekerrür halinde sanık aleyhine ceza hukuku ve infaz hukuku kapsamında üç sonucu vardır;
5275 sayılı İnfaz Kanunu’nun 108.maddesine göre mükerrirlere özgü infaz rejimi uygulanır.
Tekerrür halinde işlenen ikinci suçun cezası seçimlik olarak hapis cezası veya adli para cezası olarak öngörülmüşse, hapis cezasına hükmedilir.
Tekerrür halinde cezanın infazından sonra gelmek üzere hükümlü “Denetimli Serbestlik” tedbiri uygulanmasına karar verilmelidir.
Suçta tekerrür halinde infaz rejimi
(1) Tekerrür hâlinde işlenen suçtan dolayı mahkûm olunan;
a) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının otuz dokuz yılının,
b) Müebbet hapis cezasının otuz üç yılının,
c) Birden fazla süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla otuz iki yılının,
d) Süreli hapis cezasının üçte ikisinin,
Suçta Tekerrür Ve Özel Tehlikeli Suçlular
İnfaz kurumunda iyi hâlli olarak çekilmesi durumunda, koşullu salıverilmeden yararlanılabilir. Ancak, koşullu salıverilme oranı üçte ikiden fazla olan suçlar bakımından tabi oldukları koşullu salıverilme oranı uygulanır.
(2) Tekerrür nedeniyle koşullu salıverme süresine eklenecek miktar, tekerrüre esas alınan cezanın en ağırından fazla olamaz.
(3) İkinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanması durumunda, hükümlü koşullu salıverilmez. Hükümlü hakkında ikinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanacağı hükümde belirtilir.
(4) İnfaz hâkimi, mükerrir hakkında cezanın infazının tamamlanmasından sonra başlamak ve bir yıldan az olmamak üzere denetim süresi belirler.
(5) Tekerrür dolayısıyla belirlenen denetim süresinde, koşullu salıverilmeye ilişkin hükümler uygulanır.
(6) İnfaz hâkimi, mükerrir hakkında denetim süresinin uzatılmasına karar verebilir. Denetim süresi en fazla beş yıla kadar uzatılabilir.
(7)Cezanın infazı tamamlandıktan sonra devam eden denetim süresi içinde, bu madde hükümlerine göre kendilerine yüklenen yükümlülüklere ve
yasaklara aykırı hareket eden mükerrirler, infaz hâkimi kararı ile disiplin hapsine tabi tutulur. Disiplin hapsinin süresi on beş günden az ve üç aydan fazla olamaz.
Çocuğa karşı işlenen bir suçtan dolayı ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına veya müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde birinci fıkradaki
koşullu salıverilme süreleri uygulanır.
(9) Birinci fıkradaki koşullu salıverme süreleri, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 102 nci maddesinin ikinci fıkrasında
tanımlanan cinsel saldırı suçundan, 103 üncü maddesinde tanımlanan çocukların cinsel istismarı suçundan, 104 üncü maddesinin ikinci ve üçüncü fıkrasında tanımlanan reşit olmayanla cinsel ilişki suçundan, 188 inci maddesinde tanımlanan uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçundan dolayı hapis cezasına mahkûm olanlar hakkında da uygulanır.
Ancak, süreli hapis cezaları bakımından koşullu salıverilme oranı, dörtte üç olarak uygulanır. 188 inci madde hariç olmak üzere bu suçlardan dolayı hapis cezasına mahkûm olanlar hakkında, cezanın infazı sırasında ve koşullu
salıverildikleri takdirde denetim süresi içinde, aşağıdaki tedavi veya yükümlülüklerden bir veya birkaçına infaz hâkimi tarafından karar verilir:
a) Tıbbi tedaviye tabi tutulmak
b) Tedavi amaçlı programlara katılmak
c) Suçun mağdurunun oturduğu ve çalıştığı yerleşim bölgesinde ikamet etmekten yasaklanmak
d) Mağdurun bulunduğu yerlere yaklaşmaktan yasaklanmak
e) Çocuklarla bir arada olmayı gerektiren bir ortamda çalışmaktan yasaklanmak
f) Çocuklar hakkında bakım ve gözetim yükümlülüğünü gerektiren faaliyet icra etmekten
Yasaklanmak
(10) Dokuzuncu fıkra hükümleri çocuklar hakkında Uygulanmaz.
YARGITAY KARARI
6. Ceza Dairesi 2021/24726 E. , 2021/20499 K.
“İçtihat Metni”
… 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 19/01/2016 gün ve 2014/157 E. 2016/31 K. sayılı kararı ile sanık … hakkında nitelikli hırsızlık suçundan mahkumiyete ve ikinci kez mükerrirliğe ilişkin kurulan hükmün, sanık tarafından temyizi üzerine Dairemizce verilen 30/03/2021 gün ve 2020/7701 Esas, 2021/6253 Karar sayılı onama ilamına karşı, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 17/11/2021 gün ve KD – 2021/130652 sayılı yazısı ile özetle; “Sanığın tekerrüre esas alınan adli sicil kaydındaki Korgan Asliye Ceza Mahkemesinin 2006/54 esas, 2007/54 karar sayılı ilamında yer alan ve 765 sayılı TCK’nın 81. maddesinde düzenlenen tekerrür hükmü ile 5237 sayılı TCK’nın 58.
maddesinde düzenlenen tekerrür hükmü kapsamı ve doğurduğu sonuçları bakımından farklı sonuçları olduğu, 765 sayılı yasanın 81. maddesinde tekerrür uygulamasında cezada artırım öngörürken, 5237 sayılı yasanın 58. maddesindeki tekerrür uygulaması cezanın infazı aşamasında koşullu salıverme süresinin belirlenmesi ile ilgili olduğu ve infazla ilgili sonuç doğurduğundan, TCK’nın 58. maddesi gereğince sanık hakkında ikinci tekerrür hükümlerinin uygulanması durumunda TCK’nın 7. maddesine aykırı sanık aleyhine sonuçlar doğuracağından, sanık hakkında ikinci kez mükerrirlik hükümlerinin uygulanamayacağının gözetilmeden, sanık hakkında 5237 sayılı yasanın 58.
maddesinde düzenlene tekerrürün ikince kez uygulamasına kararı verilen … 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 19/01/2016 tarih, 2014/157 Esas ve 2016/31 Karar sayılı kararına ilişkin Yüksek Daireniz 30/03/2021 gün 2020/7701 Esas ve 2021/6253 Karar sayılı hükmün ONANMASINA kararına itiraz edilmiştir. Arz ettiğimiz nedenlerle İTİRAZIMIZIN KABULÜ ile Yüksek Dairenizin 30/03/2021 gün 20120/7701 Esas ve 2021/6253 Karar sayılı ilamı ile; hükmün ONANMASINA kararı, Yasaya aykırı bulunduğundan ve anılan hususlar yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, 1412 sayılı CMUK’nn 322. maddesi gereğince, hüküm fıkrasında tekerrüre ilişkin fıkradaki “ikinci kez” ibaresinin çıkarılması suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA karar verilmesi,” denilmek suretiyle itiraz kanun yoluna başvurulması üzerine, dosya Daireye gönderilmekle okunarak gereği görüşülüp düşünüldü:
TÜRK MİLLETİ ADINA
5271 sayılı CMK’nın 6352 sayılı Yasanın 99. maddesi ile değişik 308. maddesi gereğince yapılan incelemede;
1-) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının İTİRAZININ KABULÜNE,
2-) Dairemizin 30/03/2021 gün ve 2020/7701 Esas, 2021/6253 Karar sayılı, onama ilamının KALDIRILMASINA,
3-) Sanık … hakkında nitelikli hırsızlık suçundan kurulan hükmün incelenmesinde;
Dosya ve duruşma tutanakları içeriğine, toplanıp karar yerinde incelenerek tartışılan hukuken geçerli ve elverişli kanıtlara, gerekçeye ve hakimin takdirine göre; suçun sanık tarafından işlendiğini kabulde ve nitelendirmede usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmış, diğer temyiz itirazları da yerinde görülmemiştir.
Sanık hakkında tekerrüre esas alınan Korgan Asliye Ceza Mahkemesinin 06/02/2007 gün ve 2006/54 esas, 2007/15 karar sayılı ilamında yer alan ve 765 sayılı TCK.nun 81. maddesinde düzenlenen tekerrür hükmü ile 5237 sayılı TCK.nun 58. maddesinde düzenlenen tekerrür hükmü kapsamları ve sonuçları itibariyle farklılıklar içerip, 765 sayılı TCK’nunda tekerrür cezada artırım öngörürken, 5237 sayılı TCK’nundaki düzenlemede cezanın infazı aşamasında koşullu salıverme süresinin belirlenmesi ile ilgili olup infazla ilgili sonuç doğurduğundan, 765 sayılı TCY’nin 81. maddesinin uygulandığı hüküm birinci kez mükerrerliğe esas alınabilir ise de ikinci kez mükerrirliğe esas alınamayacağı gözetilmeden, sanık hakında ikinci kez mükerrirliğe hükmedilmiş olması,
Bozmayı gerektirmiş, sanığın temyiz itirazı bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan, hükmün açıklanan nedenle tebliğnameye aykırı olarak BOZULMASINA, bozma nedeni yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi aracılığıyla 1412 sayılı CMUK’un 322. maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak, hükmün tekerrür uygulanmasına ilişkin paragrafından ”ikinci kez” ibaresinin çıkarılması suretiyle, diğer yönleri usul ve yasaya uygun bulunan hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 28/12/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
