Trafik Kazalarında El Koyma Ve Bilirkişilik Balıkesir
Kanun trafik kazalarında el koyma ve bilirkişilik yetkisini mahalli genel zabıtaya (polis, jandarma) vermiştir. Karayollarında meydana gelmiş olan kazalarda sadece maddi hasar söz konusu ise tarafların anlaşması halinde adli kovuşturma yapılmaz. Ancak bu halde trafik kazasında başka bir suç oluşmamış olması gerekir. Ortadaki tek zararın tarafların maddi kaybı olmalıdır.
Trafik kazası nedeniyle yol trafiğe kapanmış ise trafik zabıtası yahut genel zabıta; ortadaki bütün delilleri işaretlemeli gerekli işlemleri de yaptıktan sonra yolu trafiğe açabilir. Meydana gelen kaza da ölümlü veya hayati tehlike yaralanmalar meydana gelmişse ve trafiğin kapanmasına da neden olmuşsa Cumhuriyet Savcısı gecikecekse başka herhangi bir alternatif yoksa işaretlemeler ve işlemler yapılır. Tutanakla birlikte yol trafiğe açılır.
Trafik zabıtası, usul kanunlarına göre görevlendirildiği halde trafik kazalarında bilirkişilik yapabilir. Zira görüldüğü üzere trafik zabıtasının görevi daha çok olay yeri tespiti yapmaktır. Gerek Savcılığın soruşturma aşamasında gerek mahkeme aşamasında bilirkişi raporu alınması zorunludur.
Trafik Kazası Tespit Tutanağı
Trafik kazası düzenleme yetkisi yine trafik zabıtasının ve genel zabıtanın görevidir. Tutanakta; kaza yerinin durumu, deliller, kazaya karışmış olan diğer sürücüler, yaralılar, hasar, saat, tarih, gün gibi hususlarla birlikte olay yeri durumu bir krokide gösterilir. Trafik kazası tespit tutanağı taraflara da verilmelidir. Bu nedenle yeter sayıda düzenlenmelidir. Tutanaklar en az 2 görevli personel tarafından düzenlenir.
Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait araçların karıştığı trafik kazalarında askeri temsilci bulundurulmalıdır. Tutanakta kusur oranı belirtilmez, ancak kazanın oluşumuna sebep olanın ve hangi trafik kuralını ihlal ettiği yazılır.
Trafik kazası tespit tutanağı, kazada yer alan kişiler arasında çıkabilecek olan uyuşmazlıkların çözümünde yani gerek mahkemede gerek se tahkim kurulları tarafından değerlendirilecek ve denetlenecek resmi bir belgedir. Ancak Yargıtay’a göre kaza tespit tutanakları, tek başına hüküm kurmak için yeterli değildir. Ancak aksi ispat olana kadar maddi durumu belirleyen bir belgedir. Tabi ki itiraz halinde denetlenmelidir. Eğer tutanağın aksi ispatlanırsa belgenin delil vasfı ortadan kalkar.
Trafik kaza tespit tutanağına doğrudan bir itiraz yolu düzenlenmemiştir. Uygulamada ise soruşturma ise Cumhuriyet Savcılığına, kovuşturma aşamasında ise yargılama faaliyetlerinin yapıldığı mahkemeye itiraz yapılabilir. Ya da tazminat davası açılmışsa yine kaza tespit tutanağına itiraz yapılabilir.
Karayolları Trafik Kanunu madde 81/2 “Yalnız maddi hasar meydana gelen kazalarda, kazaya dahil kişilerin tümü, yetkili ve görevli kişinin gelmesine lüzum görmezlerse, bunu aralarında yazılı olarak saptamak suretiyle kaza yerinden ayrılabilirler.”
Yargıtay’a göre sadece maddi hasar meydana gelen kazalarda, taraflar anlaşmış ve yetkili kişilerin gelmesine gerek olmadığına dair anlaşmışlarsa bu anlaşmayı tutanağa geçirmelilerdir. İşte Yargıtay bu tutanağın, “trafik kazası tespit tutanağı” hükmünde olduğunu kabul etmektedir.
Trafik Kazalarında El Koyma Ve Bilirkişilik Balıkesir
Yargıtay Kararları
- Hukuk Genel Kurulu 2017/2190 E. , 2020/205 K.
Trafik kazalarının giderek artması karşısında sigortalıya yüklenen bu yükümlülükler de gözetilerek 2918 sayılı KTK’nın 81. maddesinde değişiklik ile maddi hasarlı kazalarda, kazaya dâhil kişilerin tümü yetkili ve görevli kişinin gelmesine gerek olmadığı görüşündeler ise, durumu aralarında yazılı olarak saptayabilirler (KTK m. 81/2). Hazine Müsteşarlığının 2007/27 sayılı Genelgesi ile de, yalnız maddi hasarla sonuçlanan trafik kazalarında, taraflara anlaşma hakkı sağlayan bir yöntem oluşturulmuştur. Bu yönteme göre, 01.04.2008 tarihinden itibaren Trafik Kanunu’na uymak koşuluyla kazaya karışan kişiler aralarında anlaşarak “Trafik Kazası Tespit Tutanağı” yerine geçecek anlaşma tutanağını düzenleyebilmekteler. Bu şekilde düzenlenen tutanak, trafik zabıtasınca düzenlenen “Trafik Kaza Tespit Tutanağı” hükmündedir.
Stajyer Av. Merve ÇATAR
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
