Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi | Avukat İstanbul
VASİYETİ YERİNE GETİRME GÖREVLİSİ ATANMASI / Kural olarak vasiyeti yerine getirmekle yükümlü kişiler miras bırakanın yasal ve atanmış mirasçılarıdır ancak bazı hallerde miras bırakan tarafından ölüme bağlı tasarruf olan vasiyetname ile herhangi bir kişi vasiyeti yerine getirme görevlisi atanabilir.
Vasiyeti yerine getirme görevlisi nasıl atanır?
- Vasiyeti yerine getirme görevlisi, miras bırakan tarafından vasiyetname ile atanabilir.
- Miras bırakan tarafından yasal veya atanmış mirasçılar dışında bir veya birden fazla vasiyeti yerine getirme görevlisi atanabilir.
- Vasiyeti yerine getirme görevlisinin görevine başladığı anda fiil ehliyetine sahip olması gerekir aksi halde görevini yapamaz.
VASİYETİ YERİNE GETİRME GÖREVLİSİNİN GÖREVİ KABUL ETMEMESİ HALİ / Miras bırakanın ölümüyle birlikte vasiyetname açıldığında sulh hakimi tarafından görevi vasiyeti yerine getirme görevlisine haber verilir. Miras bırakan tarafından seçilen vasiyeti tenfiz memuru söz konusu görevi kabul etmek zorunda değildir ancak görevi kabul etmek istemiyorsa 15 gün içerisinde görevi kabul etmediğini sulh hakimine bildirmesi gerekir, 15 gün içinde bunu bildirmediği takdirde görevi kabul etmiş sayılır.
VASİYETİ YERİNE GETİRME GÖREVLİSİNİN ÜCRETİ / Vasiyeti yerine getirme görevlisine verilecek ücret miras bırakan tarafından vasiyetnamede belirtilmiş olabilir, eğer belirtilmişse söz konusu ücreti alır. Bununla birlikte miras bırakan tarafından vasiyeti yerine getirme görevlisinin ücret almayacağı da vasiyetnamede belirtilmiş olabilir, bu halde görevliye ücret verilmez.
Vasiyeti yerine getirme görevlisinin ücret alıp almayacağı veya alacaksa hangi meblağda bir ücret alacağı miras bırakan tarafından belirlenmemişse, mirasçılar arasında belirlenebilir ya da sulh hakimi söz konusu ücreti belirleyebilir.
VASİYETİ YERİNE GETİRME GÖREVLİSİNİN GÖREVLERİ / Miras bırakan vasiyeti yerine getirme görevlisini belirlediği vasiyetname ile söz konusu kişinin hangi tasarruflar için bu görevi yerine getireceğini veya birden fazla vasiyeti yerine getirme görevlisi belirlemesi halinde hangi görevlinin hangi tasarruflar için bu görevi yerine getireceğini düzenlemiş olabilir. Somut durumda bu şekilde bir düzenleme olmaması halinde vasiyeti yerine getirme görevlisi kanunen öngörülen ve miras bırakanın ölümünden sonra vasiyete ilişkin tüm düzenlemeleri yapmakla görevli ve yetkili olacaktır.
Vasiyeti yerine getirme görevlisinin görevlerine ilişkin kanuni düzenleme olan Türk Medeni Kanunu m.552’ye göre,
- Vasiyeti tenfiz memuru göreve başladıktan sonra gecikmeksizin terekedeki malların, hakların ve borçların listesini
düzenler ve liste düzenlenirken olanak varsa mirasçılar hazır bulundurulur. - Vasiyeti tenfiz memuru, terekeyi yönetir ve yönetimin gerektirdiği ölçüde tereke mallarının zilyetliğinin kendisine
devrini ister. - Vasiyeti tenfiz memuru, tereke alacaklarını tahsil eder, borçlarını öder.
- Vasiyeti tenfiz memuru, vasiyetleri yerine getirir.
- Vasiyeti tenfiz memuru, terekenin paylaşılması için plan hazırlar.
- Vasiyeti tenfiz memuru, tereke ile ilgili dava ve takiplerde miras ortaklığını temsil eder ve mirasçılar tarafından
açılmış davalardan görevi ile ilgili olanlara müdahil olarak katılabilir. - Vasiyeti tenfiz memuru, açtığı veya aleyhine açılan davalar ile yapılan takipleri mirasçılara bildirir.
Vasiyeti tenfiz memurunun miras bırakanın terekesindeki mallar üzerinde tasarruf hakkı bulunur mu?
Vasiyeti yerine getirme görevlisi yalnızca olağan giderler açısından miras bırakanın terekesindeki mallar üzerinde tasarrufta bulunabilir ve olağan giderler açısından sulh hakiminin iznine ihtiyacı yoktur. Ancak bunun haricinde diğer giderler için tasarrufta bulunmak üzere sulh hakiminin buna ilişkin izin vermesi gerekir, aksi halde tasarrufta bulunamaz.
VASİYETİ TENFİZ MEMURUNUN GÖREVİNE SON VERİLMESİ / Vasiyeti yerine getirme görevlisinin görevini gerektirdiği şekilde gerçekleştirip gerçekleştirmediği sulh hakimi tarafından denetlenir ve üç halin varlığında görevine sulh hakimi tarafından son verilebilir.
- Vasiyeti yerine getirme görevlisinin yetersiz olması halinde,
- Vasiyeti yerine getirme görevlisinin görevini kötüye kullanması halinde,
- Vasiyeti yerine getirme görevlisinin görevini yerine getirmede ağır ihmalinin bulunduğunun tespit edilmesi halinde, görevine son verilecektir.
Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi | Avukat İstanbul
Vasiyeti tenfiz memuru sulh hakimi tarafından verilen ve görevine son verilmesine ilişkin karara itiraz edebilir mi?
Vasiyeti yerine getirme görevlisi, sulh hakimi tarafından görevine son verilmesine ilişkin olarak verilen karara karşı 15 gün içerisinde Asliye Hukuk Mahkemesinde itiraz edebilir.
14. Hukuk Dairesi
2016/373 E.
2018/5836 K.
MAHKEMESİ : Sulh Hukuk Mahkemesi
K A R A R
Dava, terekeye temsilci tayinine ilişkindir.
Davacı vekili, muris …’nin 10.05.2012’de vefat ettiğini, murisin vasiyetnamesinin … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2012/150-178 E. K. sayılı dosyasında okunduğunu, bir kısım mirasçının vasiyeti tenfiz memuru olarak atandığını, … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2012/12 Tereke Esas sayılı dosyasında koruma amaçlı olarak terekenin tespit edildiğini, terekede banka hesabı, taşınmaz, taşınmaz kirası, zirai ürün bulunduğunu, ayrıca … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2013/85 Esasına kayıtlı tenkis ve … Aile Mahkemesi’nin 2013/84 Esasına kayıtlı mal rejimi tasfiyesi için dava açıldığını da belirterek terekeye temsilci atanmasını talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde, vasiyetnamede murisin davalıya hiç pay vermediğini, davalının vasiyetnamenin iptali için dava açmayı düşünmediğini belirterek, adı geçen davalı yönünden davanın esastan reddini talep etmiştir.
Diğer davalılar vekili cevap dilekçesinde, vasiyetnamede terekeye tenfiz memuru atandığını, tenkis ve mal rejimi tasfiyesinin mirasçılar arasındaki dava olduğundan terekeye temsilci atanmasına gerek olmadığını, terekenin tasfiye işlemleri için bu davaların sonuçlanmasının beklenileceğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, hüküm bir kısım davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Miras ortaklığında mirasçıların birlikte hareket etmeleri zorunluluğu, işlemleri, kullanım ve idareyi birlikte yapmaları, mirasçılar arasında anlaşmazlık bulunması veya bu konularda anlaşamamaları halinde miras ortaklığı adına gerekli işlemleri yapmak, dava açmak, açılmış veya açılacak davaları takip etmek üzere paylaşmaya kadar miras ortaklığına temsilci atanması olanağı sağlanmıştır (TMK m. 640). Mirasçılardan biri veya birkaçının isteği üzerine hakim mirasın paylaşımına kadar görev yapmak üzere miras ortaklığına bir temsilci atayabilir. Mirasçılar arasında paylaşmanın yapılmamış olması ve terekeyi birlikte idare etmeleri hususunda mirasçılar arasında anlaşmazlık bulunduğu gözetilerek miras ortaklığına temsilci tayini gerekir.
Tarafların ortak murisi … 10.05.2012, murisin eşi davacı … ise 27.12.2017 tarihinde vefat etmiştir. hükmü yer almaktadır. Davacı …’nin 27.12.2017’de öldüğü, mirasın gerçek reddi için 3 aylık hak düşürücü sürenin de geçtiği göz önünde bulundurularak davacıya ait mirasçılık belgesi temin edilip mirasçıları davaya dahil edilerek taraf teşkili sağlanmalı, bu şekilde taraf koşulu gerçekleştirildikten sonra davanın esasına girilmeli, taraflardan varsa başkaca da delilleri de sorulup saptanmalı, toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, taraf teşkili sağlanmadan yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu nedenlerle hükmün bozulması gerekmiştir.
14. Hukuk Dairesi
2015/12713 E.
2016/5277 K.
MAHKEMESİ : Sulh Hukuk Mahkemesi
K A R A R
Dava, Türk Medeni Kanununun 589. ve devamı maddelerinde ifadesini bulan tedbir niteliğinde terekenin tespiti ve defterinin tutulması isteğine ilişkindir. Davacı vekili, muris …’in … Noterliğinin 09.11.2004 tarihli ve 34896 yevmiye numaralı vasiyetnamesi ile davacı …’u vasiyeti tenfiz memuru olarak tayin ettiğini, murisin malvarlığının kaçırılmasını önlemek amacıyla terekenin tespit edilmesini istemiştir.
Mahkemece, muris …’in terekesinin tespit edildiği ve tespiti gerektirecek başka bir işlem olmadığından terekeden el çekilmesine karar verilmiştir.
Somut olaya gelince, murisin vasiyetnamesi ile tenfiz memuru atanan davacı murisin terekesinin korunması önlemlerinden olan tedbir niteliğinde tespit ve defter tutma isteminde bulunmasında hukuki yararı vardır. Ayrıca mirasçılarda murisin terekesinin tespitini isteyebilirler.
Bu itibarla murisin terekesinin tespiti için, ülke çapında faaliyet gösteren tüm bankalardan murise ait aktif ve pasif malvarlığı olup olmadığı sorulmalı, murise ait bir taşınmaz olup olmadığının ülke çapında belirlenebilmesi için …’nden bu hususta araştırma yapılmalıdır. Diğer taraftan murise ait araç bulunup bulunmadığı mirasın açıldığı yer trafik tescil ve şube müdürlüğünden sorularak, murise ait malvarlığının kapsamlı şekilde tespiti için zabıta araştırılması da yapılmalıdır. Ayrıca …nden ve …ndan murise ait şirket hissesi bulunup bulunmadığı belirlendikten sonra, tespit edilecek malvarlıkları hüküm yerinde gösterilmek suretiyle hüküm kurulması gerekirken eksik araştırmayla yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi | Avukat İstanbul
Stajyer Av. Derya MERİÇ
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
