İzale-i Şuyu (Ortaklığın Giderilmesi) Dava Avukatı
İzale-i şuyu yani ortaklığın giderilmesi davaları, paylı ya da elbirliği mülkiyetine konu olan taşınmaz veya taşınır mallar için ortaklar arasında mevcut mülkiyet ilişkisini sona erdirerek bireysel mülkiyete geçmeyi sağlayan dava türüdür.
İzale-i Şuyu davasında Mahkeme davanın taraflarından herhangi birisinin aynen taksim talebi var ise öncelikle bu ihtimali değerlendirecektir. Dava konusu taşınmaz malın, birbirine denk olacak şekilde ayrı parçalara ayrılmasına aynen taksim denir. Taksim her hissedara en azından bir mal düşecek şekilde paylaşılması işlemidir.
Ortaklığın giderilmesi davaları daha çok, mirasçıların miras yoluyla kazanmış ve elbirliğiyle malik oldukları taşınmaz mallardaki ortaklığını sona erdirmek üzere açılmaktadır
Ortaklığın giderilmesi davalarının hukuki dayanağı:
Ortaklığın giderilmesi (izale-i şüyu) davalarının temel hukuki dayanağı Türk Medeni Kanunu’nun 642., 698., 699. ve 703. maddelerinde yer almaktadır.
Ortaklığın Giderilmesi Davası Hangi Mahkemede Açılır
Ortaklığın giderilmesi davasında yetkili mahkeme davanın konusunun daire, dükkân, arazi, arsa gibi taşınmaz olması halinde taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir. Ortaklığın giderilmesi davasında görevli mahkeme ise sulh hukuk mahkemesidir.
İzale-i şuyu davaları 2 türlü gerçekleşir;
Aynen Taksim Suretiyle (Ortaklığın Giderilmesi): Taşınır veya taşınmaz malın aynen bölünmesidir. Örneğin, 1000 Metrekare bir arsanın ikiye bölünerek paydaşlığın giderilmesi.
Satış Suretiyle (Ortaklığın Giderilmesi): Taşınır veya taşınmaz malın, satış memurluğu tarafından açık arttırma veyahut taraflar arasında gerçekleştirilecek ihale yoluyla satılarak bedelinin paydaşlar arasında bölüştürülmesidir.
Ortaklığın giderilmesi arabuluculuk geldi mi?
Zorunlu arabuluculuk düzenleme öncesinde; ticari davalar, iş hukuku, tüketici hukuku kapsamında uygulamadaydı. İşbu düzenleme ile artık 1 Eylül 2023’ten itibaren zorunlu arabuluculuk kapsamına alınan kira ve ortaklığın giderilmesi uyuşmazlıkları da kapsama dahil edildi.
Ortaklığın giderilmesi davası hangi durumlarda açılamaz?
Türk Medeni Kanunu(TMK) md. 698/1 uyarınca taşınmaz yahut taşınır malın paylaşımını isteyebilmek için söz konusu malın sürekli bir amaca özgülenmemiş olması ve ortaklığın devamını gerektiren hukuki bir işlem bulunmaması gerekmektedir. Bu kapsamda izale-i şüyu (ortaklığı devam ettirme) sözleşmesi bulunan mallar bakımından, sözleşme süresince, haklı bir sebep olmadığı sürece, izale-i şüyu davası açılamayacaktır. Ayrıca TMK md. 698/3 uyarınca uygun olmayan zamanlarda ortaklığın giderilmesi istenemez.
Satış Suretiyle Ortaklığın giderilmesi
TMK madde 699/3 Ortaklığın giderilmesi davasında satış kural olarak herkese açık arttırma ile olur. Ortaklar da dahil olmak üzere açık arttırmaya dışardan da herkes katılabilir. Yalnızca paydaşlar arasında açık arttırma mümkün olmakla birlikte bu hususta bütün paydaşların rızası gereklidir.
Mahkemenin ortaklığın satış suretiyle giderilmesi kararı vermesi ve bu kararın kesinleşmesi halinde paydaşlardan biri görevlendirilen satış memurluğundan satış talep edebilir. Satış ve açık arttırma süreci mahkeme sürecinden bağımsız ayrı bir süreçtir.
İzale-i Şuyu (Ortaklığın Giderilmesi) Dava Avukatı