Bilişim Suçu Nedir | Siber Suç Türleri 2023
Bilişim Suçu Nedir?
Bilişim suçları, diğer bir deyişle siber suçlar; bilgisayar, tablet, cep telefonu gibi çağdaş iletişim araçları veya pos makinası gibi alışveriş araçları kullanılarak elektronik ortamda işlenen her türlü suç olarak tanımlanabilir.
Bilişim suçu terimi yerine bilgisayar suçu, internet suçu, elektronik ortamda işlenen suçlar gibi kavramlar da kullanılmaktadır. Bilginin elektronik ve teknolojik araçlar kullanılarak aktarılmasına bilişim, bu süreçte işlenen suçlar da bilişim suçları olarak tarif edilebilir. Bilişim sistemine müdahale; bazen sisteme fiziksel bir şekilde erişim imkanına sahip olunması yoluyla bazen de uzaktan internet üzerinden bağlanmak suretiyle mümkün olmaktadır.
Farklı siber suç türleri nelerdir?
Siber suç türleri şunları içerir:
E-posta ve internet dolandırıcılığı.
Kimlik dolandırıcılığı (kişisel bilgilerin çalınması ve kullanılması).
Finans veya kart bilgilerinin çalınması.
Kurumsal verilerin çalınması ve satılması.
Siber gasp (saldırı tehdidinde bulunularak para istenmesi).
Fidye yazılımı saldırıları (bir tür siber gasp).
Kötü niyetli kripto madenciliği (bilgisayar korsanlarının sahip olmadıkları kaynakları kullanarak kripto para madenciliği yapması).
Siber casusluk (bilgisayar korsanlarının devlet veya şirket verilerine sızması).
Ağı tehlikeye atacak şekilde sistemlere müdahale etme.
Telif hakkını ihlal etme.
Yasa dışı kumar.
Yasa dışı ürünleri çevrimiçi olarak satma.
Çocuk pornografisi talebinde bulunma, üretme ve bulundurma.
Siber suçlar, aşağıdakilerden birini veya her ikisini içerir:
Virüsler ve diğer türde kötü amaçlı yazılımlar kullanarak bilgisayarları hedef alan suç faaliyetleri.
Başka suçlar işlemek için bilgisayarları kullanan suç faaliyetleri.
Bilgisayarları hedef alan siber suçlular, cihazlara zarar vermek veya çalışmalarını durdurmak için onlara kötü amaçlı yazılım bulaştırabilir. Ayrıca verileri silmek veya çalmak için kötü amaçlı yazılımları da kullanabilirler. Veya siber suçlular kullanıcıların bir web sitesini veya ağı kullanmasını veya bir işletmenin müşterilerine yazılım hizmeti sağlamasını engelleyebilir.
Siber yazılımcı nedir?
Siber yazılımcılar siber sistemleri kullanan donanımların işletimi için programlar kodlayarak yapan yazılımcılara verilen isimdir. Siber yazılımcılar son günlerde genellikle casus yazılımcılarla anılır duruma gelmiştir. Ancak her siber yazılımcı casus yazılım üretecek diye bir kaide yoktur. Siber yazılımcıları program yazıcılar olarak tanımlamak yanlış olmaz.
Siber Saldırılarda Ortaya Çıkabilecek Riskler Nelerdir?
Siber saldırganlar genel olarak siber suçları işledikleri zaman aşağıda sıraladığımız gibi kişi, kurum ya da devletler gibi birçok kaynağa zarar verebilmektedirler. Bu noktada ortaya çıkabilecek risklere karşı siber güvenliğin sağlanması zorunlu hale gelmiştir.
Kişilerin banka hesaplarına erişim
Kişilerin kredi kartı bilgilerine erişim
Kişilerin veya kurumların özel verilere izinsiz erişim
Dinleme, casusluk
Bilgi çalmak, çalınan bilgileri satmak
Kişinin veya kurumun işlevliğini durdurmak
Sistemleri hizmet dışı bırakacak saldırılar
Botnet veya Zombi adı verilen kontrol sistemleri
İllegal reklam görüntülemesi
Zararlı yazılımların yayılması
Şantaj, tehdit veya fidye istemek
İtibar zedeleme amaçlı girişimleri
Ego tatmini ve benzeri faaliyetler
gibi birçok nokta karşımıza gelmektedir. Bu saldırılara maruz kalan kişiler birçok siber suça ortak olabildikleri gibi habersiz olarak bu suçların işlenmesine yardımcı olmaktadırlar. Özellikle de siber saldırganlar tarafından ele geçirilen sistemler zombileştirilerek…
Spam gönderenlere destek olmak
DDOS saldırılarının bir parçası olmak
Botnet ağlarının bir parçası olmak
Kendi sistemleri üzerinden işlenen suçlar
Fidye yazılımları ve kripto sistemlerinde kullanılmak
Virüslerin veya zararlı diğer uygulamaların dağıtılmasında yardımcı olmak…
Bu tarz durumlarda maalesef ki saldırıya uğrayan birçok kişi veya şirket çalışanları bu saldırılarda kurban olarak hedef alındığı gibi diğer kurbanlara yapılan saldırılarda da kullanılabilirler. Siber suçlular kullanıcıların bilgisayarlarına veya verilerine saldırmak için birçok teknikten yararlandıkları gibi siber güvenlik noktasında korumasız olan sistemlere çok kısa bir sürede erişim elde edebilirler.
Siber suçlar cezası:
Siber suçlar Türk Ceza Kanununda belirli başlıklarda düzenlenmiştir. Bunlar:
1-Türk Ceza Kanunun 243 ( Bilişim sistemine girme )
2-Türk Ceza Kanunu 244 (Sistem engelleme, bozma, verileri yok etme, değiştirme )
3-Türk Ceza Kanunu 245 ( Banka ve kredi kartını kötüye kullanma)
4- Türk Ceza Kanunu 245-a ( Yasak cihaz veya program kullanma)
Bilişim sistemine girme
Madde 243– (1) Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak giren veya orada kalmaya devam eden kimseye bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir.
(2) Yukarıdaki fıkrada tanımlanan fiillerin bedeli karşılığı yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilir.
(3) Bu fiil nedeniyle sistemin içerdiği veriler yok olur veya değişirse, altı aydan iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(4) (Ek: 24/3/2016-6698/30 md.) Bir bilişim sisteminin kendi içinde veya bilişim sistemleri arasında gerçekleşen veri nakillerini, sisteme girmeksizin teknik araçlarla hukuka aykırı olarak izleyen kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme
Madde 244– (1) Bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Bir bilişim sistemindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan, sisteme veri yerleştiren, var olan verileri başka bir yere gönderen kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
(4) Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisinin veya başkasının yararına haksız bir çıkar sağlamasının başka bir suç oluşturmaması halinde, iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.
Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması
Madde 245 – (Değişik: 29/6/2005 – 5377/27 md.)
(1) Başkasına ait bir banka veya kredi kartını, her ne suretle olursa olsun ele geçiren veya elinde bulunduran kimse, kart sahibinin veya kartın kendisine verilmesi gereken kişinin rızası olmaksızın bunu kullanarak veya kullandırtarak kendisine veya başkasına yarar sağlarsa, üç yıldan altı yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(2) Başkalarına ait banka hesaplarıyla ilişkilendirilerek sahte banka veya kredi kartı üreten, satan, devreden, satın alan veya kabul eden kişi üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(3) Sahte oluşturulan veya üzerinde sahtecilik yapılan bir banka veya kredi kartını kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlayan kişi, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, dört yıldan sekiz yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(4) Birinci fıkrada yer alan suçun;
a) Haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden birinin,
b) Üstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kayın hısımlarından birinin veya evlat edinen veya evlâtlığın,
c) Aynı konutta beraber yaşayan kardeşlerden birinin, zararına olarak işlenmesi hâlinde, ilgili akraba hakkında cezaya hükmolunmaz.
(5) (Ek: 6/12/2006 – 5560/11 md.) Birinci fıkra kapsamına giren fiillerle ilgili olarak bu Kanunun malvarlığına karşı suçlara ilişkin etkin pişmanlık hükümleri uygulanır.
Yasak cihaz veya programlar
Madde 245/A– (Ek: 24/3/2016-6698/30 md.)
(1) Bir cihazın, bilgisayar programının, şifrenin veya sair güvenlik kodunun; münhasıran bu Bölümde yer alan suçlar ile bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suretiyle işlenebilen diğer suçların işlenmesi için yapılması veya oluşturulması durumunda, bunları imal eden, ithal eden, sevk eden, nakleden, depolayan, kabul eden, satan, satışa arz eden, satın alan, başkalarına veren veya bulunduran kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
Siber Suç İhbar
İşlenen herhangi bir siber suçu ihbar etmek için doğrudan 155 hattını arayarak ilgili suç birimi yardımıyla suç ihbarı yapılabilmektedir. Bunların haricinde ayrıca size karşı işlenen bir bilişim suçu hakkında dilekçe yazarak savcılık yardımıyla dava ve soruşturma açılmasını sağlayabilirsiniz.
Bilişim sistemi kullanılarak işlenilen bütün suçlar siber suç mudur?
Günümüzde bilişim sistemleri ile bütün suçlar işlenebilir. Örneğin hakaret suçunun bilgisayar veya telefon yoluyla gönderilmesi hakaret suçunu siber suç yapmaz.
Bilişim Suçları Şikayet Süresi
Bilişim suçları şikayet konusunu açıklayabilmek için bunları dolaylı ve doğrudan işlenmesi esas alınmak üzere ikiye ayırmak gerekmektedir. Doğrudan işlenen siber suçlar TCK’de bilişim alanına giren suçlar başlığında düzenlenmiş olan suçlardır. Bunlar şikayete tabi olmadığından ötürü şikayet süresi bulunmamaktadır. Ancak dolaylı bilişim suçları bir suçun bilişim sistemleri aracılığıyla işlenmesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durumda dolaylı bilişim suçları şikayet süresi de bilişim sistemleri vasıtasıyla işlenen suçun şikayete tabi olması durumunda TCK m. 73 uyarınca altı aydır. Altı ay içerisinde şikayet edilmeyen şikayete tabi bilişim suçları hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılamayacaktır.
