Bölge İdare Mahkemesi Görevleri

Bölge İdare Mahkemesi Görevleri

Bölge İdare Mahkemesi; vergi ve idare mahkemesi kararları karşı gidilen bir üst mercidir. Yani istinaf yoludur. Bölge İdare mahkemesinin asıl görevi istinaf incelemesi yapmak olsa dahi Bölge İdare Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkındaki Kanun ve diğer özel kanunlarla kendisine verilmiş olan görevler vardır.

Bölge İdare Mahkemesinin görevleri şunlardır:

• İstinaf başvurularını inceleyip karara bağlamak.
• Yargı çevresindeki idare ve vergi mahkemeleri arasında çıkan görev ve yetki uyuşmazlıklarını kesin karara bağlamak.
• Diğer kanunlarla verilen görevleri yapmak.

Bölge idare mahkemelerinde yazılı yargılama usulü uygulanır. Bölge idare mahkemesi, gerekirse davayla ilgili bilgi ve belgeleri kendiliğinden ilgili yerlerden veya taraflardan isteyebilir. İstenilen bilgi ve belgelerin süresi içerisinde verilmesi gerekir.  İnceleme genellikle dosya üzerinden yapılır. Yargılamaların dosya üzerinden yapıldığı için ifade alma, tanık dinleme gibi faaliyetler yoktur. Ancak bilirkişi ve keşif incelemesi yapılır.

Taraflardan biri ara kararının icaplarını yerine getirmediği takdirde, bu durumun verilecek karar üzerindeki etkisi mahkemece önceden takdir edilir ve ara kararında bu husus ayrıca belirtilir.

Bölge İdare Mahkemesine İstinaf Başvurusu Nasıl Yapılır?

İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararlarda başka bir kanun yolu öngörülmüş olsa bile Bölge İdare Mahkemesine başvuruda bulunulabilir. İdare ve vergi mahkemesi tarafından verilmiş kararın tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde başvuru yapılmalıdır. Mahkemenin bulunduğu yerin yargı çevresinde bulunan bölge idare mahkemesine başvurulur.

Konusu 5.000 Tl ‘yi geçmeyen vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemlere karşı açılan iptal davaları için idare ve vergi mahkemesi tarafından verilen kararlar kesindir. Dolayısıyla istinaf başvurusu yapılamaz.

Bölge idare mahkemesi, İstinaf başvurularına karşı yapmış olduğu inceleme sonucunda idare ve vergi mahkemeleri tarafından verilmiş olan kararın hukuka uygunluğuna kanaat ederse başvuru reddedilir. Kararda bir takım hatalar varsa ve düzeltilmesi mümkünse bu hatalar düzeltilir ve aynı karar yeniden verilir.

Bölge idare mahkemesi, idare ve vergi mahkemesinin kararını hukuka uygun bulmazsa; istinaf başvurusunu kabul eder ve kararı kaldırılmasına karar verir. Kararın kaldırılmasına karar verildikten sonra yeniden esası hakkında bir karar verir. Aynı zamanda mahkeme gerekli gördüğü takdirde kararı veren mahkeme yahut başka bir idare yahut vergi  mahkemesi ile istinabe olabilir.

Bölge idare mahkemesi tarafından temyiz yolu kapalı olarak verilen kararlar kesindir. Bölge veya idare mahkemesinde kararı veren yahut karara katılan hakim ile istinaf incelemesinde bulunacak olan hakim aynı olamaz.

İvedi yargılama usulüne tabi davalar için istinaf yoluna gidilemez.

Bölge Adliye Mahkemesinin Hangi Kararlarına Karşı Temyiz Başvurusu Yapılır?

• Düzenleyici işlemlere karşı iptal davaları,
• dava konusu 100 bin TL’yi aşmayan tam yargı davaları ve idari işlemler hakkında açılan davalar,
• kamu görevi, öğrencilik, meslekten men gibi işlemlerin iptali için açılan davalar,
• Herhangi bir ticaretin faaliyet yapmasını 30 günden daha fazla engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları,
• Müşterek kararnameyle yapılan atama, naklen atama ve görevden alma işlemleri ile daire başkanı ve daha üst düzey kamu görevlilerinin atama, naklen atama ve görevden alma işlemleri hakkında açılan iptal davaları.
• İmar planları, parselasyon işlemlerinden kaynaklanan davalar.
• Tabiat Varlıklarını Koruma Merkez Komisyonu ve Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulunca itiraz üzerine verilen kararlar ile  Boğaziçi Kanununun uygulanmasından doğan davalar.
• Maden, taşocakları, orman, jeotermal kaynaklar ve doğal mineralli sular ile ilgili mevzuatın uygulanmasına ilişkin işlemlere karşı açılan davalar.
• Ülke çapında uygulanan öğrenim ya da bir meslek veya sanatın icrası veyahut kamu hizmetine giriş amacıyla yapılan sınavlar hakkında açılan davalar.
• Liman, kruvaziyer limanı, yat limanı, marina, iskele, rıhtım, akaryakıt ve sıvılaştırılmış petrol gazı boru hattı gibi kıyı tesislerine işletme izni verilmesine ilişkin mevzuatın uygulanmasından doğan davalar.
• Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanunun uygulanmasından ve Yap-İşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanunun uygulanmasından doğan davalar.
• Serbest Bölgeler Kanununun uygulanmasından doğan davalar.
• Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun uygulanmasından doğan davalar.
• Düzenleyici ve denetleyici kurullar tarafından görevli oldukları piyasa veya sektörle ilgili olarak alınan kararlara karşı açılan davalar

Sayılan davalar hakkında Bölge idare mahkemesi tarafından karar verilmişse; temyiz yoluna başvurulabilir. Kararın tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde Danıştay’a temyiz başvurusu yapılabilir.

Bölge İdare Mahkemesinde Yürütmenin Durdurulması Kararı Verilir Mi?

Yürütmenin durdurulması kararı, iptal davasına konu olan işlem hakkında verilen kararın uygulanmasını dava sonuçlanana kadar icra edilmemesini sağlar. Yani dava sonuçlanmadan kararın uygulanması halinde zarar ortaya çıkacaksa bu karar talep edilebilir. Tabi ki yürütmenin durdurulması kararı istenmesi için bazı şartların gerçekleşmesi aranır.

Bölge idare mahkemesinde istinaf başvurusunda bulunmak, kendiliğinden yürütmenin durdurulmasına yol açmaz. Yani kendiliğinden işlemin yürütmesi durmaz. Yürütmenin durdurulması için öncelikle talep gerekir. Bu talep davacı tarafından yapılmalıdır. Mahkemenin yürütmenin durdurulmasına karar verebilmesi için aradığı 2 tane şart vardır:

• İdari işlemin uygulanması halinde giderilmesi güç  veya olanaksız zararlar doğması,
• İdari işlemin açıkça hukuka aykırı olması,

Bu iki şartın birlikte gerçekleşmesi gerekir. İki şart birlikte gerçekleştiği takdirde; mahkeme davalı idarenin de savunmasını alır. Ancak uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari işlemlerin yürütülmesi savunma alındıktan sonra yeniden karar verilmek üzere, idarenin savunması alınmaksızın da durdurulabilir.

Daha sonra mahkeme, yürütmenin durdurulması kararını kabul yada ret hakkındaki kararını verir.

Bölge İdare Mahkemesi Görevleri

Stajyer Av. Merve ÇATAR

Makale Yazarlığı İçin

Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.