Boşanan Kadının İddet Müddeti İçerisinde Evlenebilmesi
Boşanma Davası Nedir?
Yasal olarak evliliğin sona ermesine ‘boşanma‘ denir. Boşanma davalarının özü eşlerin evlilik birliği ile bağdaşmayacak davranışları, hak ve yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hallerinde mahkemenin müdahalesidir. Medeni Kanun’da düzenlenen genel veya özel boşanma sebepleri varsa anlaşmalı veya çekişmeli boşanma davası açılarak ancak hakim kararı ile sona erdirilebilir. Boşanma davası, aile mahkemesinde diğer özel hukuk davalarından farklı usul kuralları uygulanarak yürütülen bir dava türüdür.
4721 sayılı Medeni Kanuna göre boşanma davası iki şekilde açılabilir:
Anlaşmalı boşanma davası,
Çekişmeli boşanma davası.
Boşanma Şartları
-Evlilik birliği en az bir yıl sürmüş olmalıdır.
-Eşler birlikte başvurmalıdır veya bir eşin açtığı davayı diğerinin kabul etmesi gerekir.
-Hâkim tarafları bizzat dinlemeli ve iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmelidir.
-Taraflar boşanmanın mali sonuçları ve varsa çocukların durumu hakkında bir düzenleme yapmalı ve fikir birliğine varmış olmalıdır.
-Hâkim tarafların yapmış olduğu düzenlemeyi uygun bulmalıdır.
Boşanma Sonrasında Bekleme Süresi
Boşanma davalarının açılması sonrasında mahkemenin vereceği karar ile taraflar boşanabilmektedir. Boşanma işleminden sonra her iki tarafta yeniden evlenmek isteyebileceklerdir. Boşanan kişilerin farklı kişiler ile evlenmek istemişi durumunda kadınların boşanma sonrasında bekleme süresi tamamlaması gerekmektedir. Bu süre yasalarda belirtilmiştir ve kadınların yeniden evlenmesi için bu sürenin tamamlanmasının gerekliliği belirtilmiştir.
İDDET MÜDDETİ (KADIN İÇİN BEKLEME SÜRESİ) NE DEMEKTİR?
Türk Medeni Kanunu’nun 132. maddesi’nin 1. fıkrasında “Evlilik sona ermişse, kadın, evliliğin sona ermesinden başlayarak üç yüz gün geçmedikçe evlenemez.” denilmiştir. Bu madde, boşanma davası sona erdikten sonra, boşanan kadının başka birisiyle evlenmek için beklemesi gereken bir müddetin olduğunu belirtmektedir. Kanun tarafından öngörülen bu müddete, iddet müddeti denilmektedir. Boşanan kadının iddet müddeti içerisinde evlenebilmesi için iddet müddetinin kaldırılması davası açması gerekmektedir. İddet müddeti, boşanan kadının olası gebeliğinde doğacak olan çocuğun soybağının belirlenebilmesi için getirilmiş bir düzenlemedir. Yani bu kısıtlamanın asıl amacı doğacak çocuğu korumaktır. Kanun koyucu böylelikle doğacak çocuğun soybağının belirlenebilmesini istemiştir.
Boşanan Kadının İddet Müddeti İçerisinde Evlenebilmesi
İddet Müddeti Davası Nasıl Açılır?
İddet müddeti yani boşanma sonrası bekleme davası dava açacak kişinin kendisinin hazırladığı dilekçe ile aile mahkemelerine başvurarak açmasının mümkün olabildiği gibi bir avukat vasıtası ile de yapılabilmektedir. Öyle ki kişinin bu davayı kendisinin açması durumunda iddet kaldırma dilekçesini hazırlayarak ve bir devlet hastanesinden aldığı hamile olmadığına dair belge ile aile mahkemelerine başvuru yapması gerekmektedir.
Başvurunun değerlendirilmesi sürecinde çok sayıda prosedür yer almakta olup bu prosedürlerin hukuki bilgisi olmayanlar tarafından yürütülmesi sıkıntı olabilmektedir. Bu nedenle de davanın sonuçlanması bir hafta gibi kısa bir sürede mümkünken aylarca beklenmesi gerekebilmektedir. Boşanma sonrası bekleme süresinin kaldırılmasının akabinde kadının evlilik yapması mümkün olup bunun için beklemesi gereken bir süre bulunmamaktadır. Fakat aile mahkemelerine açılan iddet kaldırma davalarının sonuçlanmasından sonra on beş günlük bir kesinleşme süreci bulunmakta olup bu süreçten sonra kesin kararın alınması ile evlilik yapmak mümkündür.
Bekleme süresi sadece kadın için midir?
Evet. Erkek için bir bekleme süresi belirlenmemiştir. Yani boşanmanın kesinleşmesi ile erkek, başka bir kadınla evlenebilir.
Kadına getirilen bu kısıtlama yalnızca Türkiye’de mi bulunmaktadır?
Bu durum yalnızca Türkiye’de değil birçok Avrupa ülkesinde de bulunmaktadır. Hiçbir ülke soybağı karışıklığı meydana gelsin istememektedir.
İddet süresi dolmadan evlenmek mümkün müdür?
Her ne kadar iddet süresi dolmadan ya da iddet müddeti mahkeme kararı ile kaldırılmadan evlenmek mümkün olmasa da kadının bekleme süresi uymadan yeniden evlenmesi, evliliğin mutlak ya da nisbi butlanını gerektirecek bir hal değildir.
Böyle bir durumda evlilik geçerli bir evlilik kabul edilir. Yok hükmünde sayılmaz.
Evlendirme Yönetmeliği’nin 15. maddesinin c bendi, iddet müddetini evlendirme engeli olarak saymıştır. Yine bu yönetmeliğin 23. maddesine göre; evlendirme memuru, evlenmek isteyen tarafların dosyasında evliliğe engel bir durum tespit ederse, tarafların bu evlenme talebini reddetmek zorundadır. Bu engelin yokluğu ispatlanmadıkça taraflar evlenemeyecektir. Fakat her nasılsa bu durumun varlığına rağmen nikah memuru tarafların evlenme talebini reddetmez ve nikahı gerçekleştirirse; yine bu durumda evlilik geçerli olacaktır. Kanuni bekleme süresini beklemeden evlenen kadının bu şekildeki son evliliği geçerlidir.
İDDET MÜDDETİ (BEKLEME SÜRESİ) NASIL KALDIRILIR?
İddet müddeti yani bekleme süresi hiçbir işlem yapılmazsa boşanma kararının kesinleştiği tarihten itibaren 300 gün geçmesiyle kendiliğinden kalkacaktır. Boşanan kadın bu süreyi beklemek istemezse, iddet müddetinin kaldırılması davası açarak mahkemeden karar almalıdır. İddet süresini kaldırmak isteyen kadın, açacağı davada hamile olmadığını sağlık raporuyla kanıtlamalıdır. Mahkemenin ilgili davada iddet müddetinin kaldırıldığına ilişkin kararı vermesiyle bekleme süresi kalkmış olacaktır.
İddet Müddetinin Kaldırılması Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme
İddet süresinin kaldırılması için açılacak olan davada görevli mahkeme, aile mahkemesidir. Aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemeleri, aile mahkemesi sıfatıyla görevli olmaktadır.
İddet müddetinin kaldırılması davasında yetkili mahkeme ise, kadının yerleşim yeri mahkemesi olacaktır.
Boşanan Kadının İddet Müddeti İçerisinde Evlenebilmesi
