Boşanmada Mal Paylaşımı Davası
Mal paylaşımı hukukumuzda nasıl düzenlenmiştir?
4721 sayılı Medeni Kanun’da, 01.01.2002 tarihinden itibaren taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça boşanma halinde mal paylaşımı rejimi olarak “edinilmiş mallara katılma rejimi” hükümlerinin yasal mal rejimi olarak uygulanacağı kabul edilmiştir.
Bu kanuna göre, her eş diğer eşin evlilik içinde “edinilmiş mal” niteliğindeki mallarının yarısının değeri üzerinde alacak hakkına sahiptir.
Bu hak, ‘katılma alacağı davası’ açılarak talep edilmektedir. Bu dava uygulamada boşanma davası açıldığı zaman ayrı bir dava olarak açılmaktadır.
İki ayrı dava eş zamanda açıldığı taktirde katılma alacağı davası için boşanma davasının kesinleşmesi beklenir.
1-Katkı Payı Alacağı Davası:
Bu davanın konusunu çoğunlukla01.01.2002 tarihinden önceki dönemde edinilip eşlerden biri adına tapuda tescil edilen taşınmaz mallar, trafik tescil memurluklarında kayıtlı motorlu taşıtlar oluşturur.
Malik olmayan eşin malik olan eş aleyhine açtığı bu davada davacı; davalının mülkiyetinde olan malın edinilmesinde, iyileştirilmesinde veya korunmasında kendisinin de katkısı bulunduğunu ileri sürerek hak talep eder.
“Katkı” iddiasına dayalı olarak davacının, davalıya karşı ileri sürebileceği hak “kişisel hak” niteliğindeki para alacağına yönelik olmalıdır.
Katkı iddiasının dayanağı; dava konusu malın alınması, onarılması, iyileştirilmesi, korunması ve benzer amaçlar için harcanan para, emek, malzeme olabilir.
2-Değer Artış Payı Davası ;
Davacı bu davada; davalının mülkiyetinde bulunan bir malın edinilmesi, iyileştirmesi veya korunmasında hiç ya da uygun bir karşılık almaksızın katkıda bulunduğunu ileri sürerek “katkıya dayalı” para alacağı talebinde bulunmaktadır.
Bu davada da öncelikle davacının katkısının kanıtlanması ve daha sonra katkı oranının bulunması gerekir.
Katkı payı alacağı davasında; katkı payı alacağı miktar olarak belirlenirken; katkı oranı ile malın dava tarihindeki sürüm değeri çarpılır.
Değer artış payı alacağı davasında ise katkı oranı ile malın tasfiye tarihindeki sürüm değeri çarpılmak sureti ile değer artış payı alacağı miktar olarak belirlenecektir.
3-Artık Değere Katılma Alacağı Davası ;
Mal rejimi sözleşmesi ile edinilmiş mallara katılma rejimini seçmiş veya mal rejimi sözleşmesi yapmadıkları için kanun uyarınca bu rejimi seçtikleri kabul edilen eşlerin veya onların yasal mirasçılarının mal rejimi sona erdiğinde birbirlerinden talep edebilecekleri kişisel hakka dayalı para alacağına yönelik bir davadır.
Boşanmada mal paylaşımı yarı yarıya mıdır?
01.01.2002 yılında yürürlüğe giren kanun ile yasal mal rejimi, edinilmiş mallara katılma rejimidir. Edinilmiş mallara katılma rejimi ile evlilik birliği içerisinde edinilen mallarda her iki eşinde yarı yarıya hakkı bulunmaktadır.
Boşanmada mal paylaşımı ne kadar sürer?
Mal paylaşımı davasının ne kadar süreceği mahkemenin iş yoğunluğu, delillerin toplanması, tanığın duruşmada hazır olması, bilirkişi raporunun hazırlaması, adli tatil gibi birçok nedenler etkilemektedir. Ancak mal paylaşımı davası genellikle 1 ila 1,5 yıl kadar sürmektedir
Boşanmada mal paylaşımında çalışmayan eş ne olur?
01.01.2002 tarihinden önce yürürlükte olan kanunda, çalışmayan eşin evlilik birliği içerisinde edinilen mallarda bir hakkı bulunmamaktaydı.
Ancak 01.01.2002 yılından sonra yürürlüğe giren kanun ile eşin ev hanımı olmasının evlilik birliği içerisinde edinilen mallarda yasal hakkının olmasına engel bir durum bulunmamaktadır.
Boşanmada mal paylaşımı dilekçesi nasıl olmalı?
Dilekçe, öncelikle hukuka uygun olmalı ve tam, eksiksiz belirtilmelidir.
Mal paylaşımı davası dilekçesinde tarafların görüldüğü boşanma dosyasının numarası, kararı ve mal paylaşımına konu olacak malların belirtilmesi gerekmektedir.
Davacı, dilekçesinde davaya konu değerini de harç için belirtmelidir.
Boşanmada mal paylaşımı nasıl yapılır ?
Mal paylaşımında, yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanacaktır.
Tarafların evlilik birliği içerisinde edinmiş olduğu taşınmaz, taşınır ve değeri olan her eşyada yarı yarıya hakkı olacaktır.
Mahkeme tarafından paylaşıma konu olacak malların değeri uzman tarafından değerlendirmesi yapılacak, hesaplama değer üzerinden yapılacaktır.
Anlaşmalı boşanmada mal paylaşımı nasıl olur?
Anlaşmalı boşanmada, taraflar boşanma konusunda mutabık olduğu gibi mal paylaşımı hususunda da mutabık olmalıdır.
Taraflar anlaşmalı boşanma protokolünde mal paylaşımı konusunda da uzlaştığını ve paylaşımın nasıl olduğuna dair ayrıntılı bir düzenlemede bulunmalıdır.
Boşanmada mal paylaşımı ne zaman olur?
Mal paylaşımının gerçekleşmesi için öncelikle boşanma kararının kesinleşmesi gerekmektedir.
Boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren mal paylaşımı davası, yargılama aşamasına kaldığı yerden devam edecektir.
Mal paylaşımı davasının kararının kesinleşmesinden itibaren mal paylaşımına dair hükmün uygulanması için süreç başlamış olacaktır.
Çalışmayan eşin katkıda bulunduğunun kabulü nedir?
01.01.2002 yılından önceki evliliklerde, mal ayrılığı rejimi yasal mal rejimi idi.
Yasal mal rejimi, 01.01.2002 yılından sonraki evlilikler için edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli olmuş, diğer eş çalışmıyor olsa dahi mal paylaşımında değer alacağı da bulunmaktadır.
Ancak 01.01.2002 tarihinden önce, ev kadınlarının mal ayrılığı gereği emeği mal paylaşımında değer biçilmiyor .
Şimdi çalışan kadın için de mal paylaşımında katkıda bulunduğu kabul edilmekte, ev hanımının da mal paylaşımında katkısı kabul edilmektedir.
Mal paylaşımı davasında, çalışan kadının mal paylaşımında ne kadar katkısı olduğunun ispatı açısından ne kadar zamandır çalıştığı ve ne kadar gelirle çalıştığını kanıtlamakladır.
Mahkeme tarafından atanacak olan uzman bilirkişi, katkının hesaplamasında bulunacaktır.
Ev hanımının mal paylaşımındaki hakkı nedir?
Eski Medeni Kanunu’nda ev hanımının ev eşyalarına dair bir katkısı olmadığı ve aylık sabit bir maaş ile geliri olmadığından evlilik içerisinde edinilen malların değeri üzerinden bir hakkı bulunmamaktaydı.
Ancak ev hanımları 01.01.2002 yılında gelen yeni düzenleme ile evlilik içerisinde edinilen mallarda hakkı bulunmaktadır.
Ev hanımı, herhangi bir yerde çalışmıyor ve herhangi bir maaşı olmuyor olsa dahi eşine manevi destekte ya da ev hizmetinde bulunmaktadır.
Bütün bu nedenlerle ev hanımlarının 01.01.2002 yılından sonraki yıllarda edinilen mallar açısından yasal olarak edinilmiş mallarda yarı yarıya hakkı bulunmaktadır
Boşanma Davası ve Mal Paylaşım Davası İçin bizimle iletişime geçebilirsiniz.
