HİZMET TESPİT DAVASI NEDİR VE NASIL AÇILIR
5510 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca sigortasız işçi çalıştırılması yasaklanmış ve işverenin bu kurala uymaması halinde yaptırımlar düzenlenmiştir. İşveren, yanında çalıştırmış olduğu işçinin sigortasını yapmazsa işçi hizmet tespit davası açacaktır.
Hizmet tespit davası, işveren tarafından çalışmakta olan işçinin Sosyal Güvenlik Kurumu‘na (SGK) bildirilmediği veya prim ödemelerinin eksik yapıldığı durumlarda işçi tarafından gerçek durumun tespiti için açılan davalara verilen addır.
Bu davanın işçi lehine sonuçlanması ile işçi, işverenin bildirim yükümlülüğünü doğru şekilde yerine getirmemesi nedeniyle uğradığı hak kayıplarını telafi etmeyi amaçlar.
Hizmet Tespit Davası Şartları
Davalı olan iş yeri 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası hükümlerine uygun şartları sağlayan işyerlerinden sayılmalıdır.
Hizmet tespit davasına ilişkin dava konusu uzun vadeli sigortalar olmalıdır. Örneğin yaşlılık, ölüm vb. sigortaları bu kapsamda değerlendirilmeyecektir.
Sigortasız iş görme durumunda, dava açılmadan önce bu durumun SGK tarafından tespit edilmemiş olması gerekir.
İşçinin sigortalı sayılmayan kişilerden olmaması gerekir.
İşçi davayı 5 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açmalıdır.
Hizmet tespit davalarının incelenmesinde görevli mahkeme İş Mahkemeleridir. İş mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde ise görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise davalının yerleşim yeri mahkemesidir. Hizmet tespit davalarında arabulucuya başvuru zorunluluğu yoktur.
DELİLLER
Hizmet tespit davası açan davacı işçi, belirttiği tarihler içerisinde iş yerinde çalışmış olduğunu ispat etmekle yükümlüdür. Pratikte genellikle bu ispat tanıklar sayesinde yapılır Uygulamada Mahkemeler davada dinlenilmesi için resen asgari olarak 4-5 bordro tanığı seçerek duruşmalara davet eder.
Hizmet tespit davasında kullanılabilecek diğer delilleri şu şekilde sıralayabiliriz;
Kurumun SGK dosyası,
İşveren yanındaki işyeri dosyası,
Kurumun işyeri sicil dosyası, mesleki kuruluş kaydı, dernek ya da esnaf sicil kaydı
Vergi Levhası kaydı
Kurumun yer aldığı bina ya da apartmandaki, apartman ya da site yönetimine ait defterler ve bunların içerdiği kayıtları,
Maaş bordroları.
HİZMET TESPİT DAVASI SONUÇLARI
Hizmet tespit davası sonucunda SGK’na bildirilmediği tespit edilen işçilerin tescil işlemleri Sosyal Güvenlik Kurumunca resen yapılır. Yapılan tescil sonucunda davacı işçinin aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından hesaplanır. Ayrıca söz konusu sürelere ilişkin sigorta primine esas kazanç tutarları üzerinden hesaplanacak prim tutarları ile 5510 sayılı kanun hükmü uyarınca hesaplanacak gecikme zammı işverenden istenir.
Hizmet tespiti istemleri uygulamada çok sık karşılaşılan davalardır. İşverenin sigortasız işçi çalıştırdığı durumlara ne yazık ki sıklıkla rastlanmaktadır. Bu nedenle işverenin işçiyi Sosyal Güvenlik Kurumu‘na bildirilmediği veya prim ödemelerinin eksik yatırıldığı durumlarda işçinin hak kayıplarına uğramaması için bu davanın açılması elzemdir. Bu davalar uzmanlık gerektirir. Belirli usulleri ve süreleri vardır. Bu sebeple süreç mutlaka bir avukatla yürütülmelidir.
HİZMET TESPİT DAVASI NEDİR VE NASIL AÇILIR
Stajyer Av. Kübra Obut
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
