İş Hukuku Avukatı – Mazeret İzni
Mazeret izni iş hayatında hem memurlar hem de işçiler için çok önemli bir haktır. Önemine binaen kanuni düzenlemelerde ayrıntılı olarak yer almıştır.
Yazımızda mazeret izni nedir, hangi hallerde verilir, ücrete etkisi nedir, bu izin nasıl alınır ve dilekçesi nasıl olmalıdır gibi soruları yanıtladık. Ayrıca konunun bilinmesi gereken önemli noktalarına yer verdik.
Mazeret izni ve iş hayatında ortaya çıkan diğer hukuki meselelerde avukat yardımı almak önem taşır
Mazeret İzinleri Nelerdir?
Mazeret izin süreleri belirli şartlarda farklı sürelerde verilmektedir. Yine iş hukukunda izin çeşidi olarak gösterilmesine rağmen ek 2. madde kapsamında sayılmayan izin çeşitleri de bulunmaktadır.
Ancak unutmamak gerekir ki nişan, söz ya da kına gibi düğün hazırlığı sayılabilecek etkinliklerde bu iznin kullanılması mümkün değildir.
Bu noktada belirtmek gerekir ki mazeret izni hallerinde işçinin çalışamadığı günlerdeki ücretinde kesinti yapılmaz ve bu günlerdeki çalışmaları da çalışma günlerinden sayılır. Bunun için çalışma saatleri başlıklı yazı okunmalıdır.
İşçilere verilmesi zorunlu olan bu izinler, yukarıda saymış olduğumuz durumlardan herhangi birinin ortaya çıkması durumunda ücretten bir kesintiye sebep olmamaktadır ve ücretli bir izin türüdür.
Mazeret izni senelik izinden düşmemektedir.
Buna işçiye şu durumlarda mazeret izni verilmektedir:
Kendi Evliliğinde.
Anne veya Babasının, eşinin, kardeşinin ve çocuğunun ölümünde.
Eşinin Doğum Yapması Halinde.
En az %70 oranında engeli olan çocuğunun tedavisinde.
Süreğen Hastalığı olan çocuğunun tedavisinde.
Doğum İzni: Doğum yapan memur veya işçi doğumdan önce ve doğumdan sonra belirli bir süre izin hakkına sahiptir. Ayrıca bu izinlerden sonra da gene ek olarak belirli sürelerle memur veya işçinin ücretsiz izne çıkma hakkı vardır.
Süt İzni: Kadın işçi veya memur, doğumdan sonra çocuğu 1 yaşına gelene kadar bebeğini emzirmek için süt iznine sahiptir.
Evlilik İzni: Evlilik izni, kendisi veya yukarıda bahsettiğimiz belirli derece yakınları evlenen işçi veya memurun sahip olduğu izin hakkıdır.
Ölüm İzni: Yukarıda da belirttiğimiz üzere memurun; eşi, çocuğu, ana – babası, kayınbaba – kayın validesi, kendisinin veya eşinin kardeşi ölürse, işçinin; anne – babası, eşi, kardeşi veya çocuğu ölürse ölüm izni hakkı doğar.
Yeni İş Arama İzni: Bu izin yalnızca işçiler için söz konusu olur. Süreli fesih yapan işçi fesih ihbar süresi içerisinde günlük 2 saat iş arama iznine sahiptir. İsterse bu izni toplu olarak fesih ihbar süresinin sonuna denk gelecek şekilde kullanabilir.
Bazı izin türlerinin neler olduğunu açıkladık. Belirtmemiz gerekir ki uygulamada her zaman bu meseleler bu kadar net olmayabiliyor. İşçinin veya memurun ilgili izni kullanabilmesi için başka unsurların sağlanmış olması gerekebiliyor.
Bu tür durumlarda hukuki problem yaşanmaması adına avukat yardımı almak her zaman en sağlıklı olandır.
İş Hukukunda Mazeret İzninin Yasal Dayanakları
Bu izin türü iş hukukuna 2015 yılında yapılan değişiklikle girmiştir. 4857 Sayılı İş Kanununa 6645 Sayılı Kanunun 35. maddesi ile eklenen “Ek 2. Madde” ile iznin şartları ve kavramsal olarak tasnifi gösterilmiştir.
İŞ Kanununun 49. Maddesinde her gün için 1 günlük ücret ödenmesi gerektiği, 46. maddeye göre de çalışılmış gün olarak hesap edilmesi gerektiği açıkça ifade edilmiştir.
Mazeret izni memur açısından belli başlı şart ve koşullara bağlanmıştır. Bu bağlamda memurlar için 657 sayılı kanunun 104. maddesinin C bendinde düzenlenmiştir.
İş Hukukunda Mazeret İzin Süreleri
Kendi Evliliğinde: 3 GÜN ( Evlilik İzni )
Anne veya Babasının, eşinin, kardeşinin ve çocuğunun ölümünde: 3 GÜN
Eşinin Doğum Yapması Halinde: 5 GÜN ( Doğum İzni )
En az %70 oranında engeli olan çocuğunun tedavisinde: 10 GÜN ( 1 Yılda en fazla ve rapora dayalı olarak)
Süreğen Hastalığı olan çocuğunun tedavisinde : 10 GÜN ( 1 Yılda en fazla ve rapora dayalı olarak)
İdare Hukukunda Mazeret İzni Süreleri
İdarenin takdir hakkına bağlı olarak mazeret izni devlet memurlarına toplamda 10 güne kadar verilebilmektedir.
Bu noktada vurgulamak gereken önemli hususlardan bir tanesi, bu 10 günlük mazeret izni süresinin verilebilmesi için gerekli olan durum ve koşulların kanunda tek tek sayılmamış olmasıdır.
Başka bir deyişle bu durumların yorumu kanunen belirlenmemiş olup, tamamen idarenin takdirine bırakılmıştır.
Memurlara bu izin 10 güne kadar verilebileceği gibi memurun talebi ve işverenin onayı doğrultusunda bir 10 gün daha izin verilebilmektedir; ancak bu ikinci 10 günlük izin süresi işçinin yıllık izninden düşürülmektedir.
Öğretmenlerin de aynı şekilde memur mu işçi statüsünde mi çalıştığı kullanmak istedikleri bu izin süresine etki etmektedir.
Tabii ki özel sektörde de kanunda geçerli olan mazeret türleri için işverenin inisiyatifi önemli değildir.
Şartları oluştuğunda bu izni talep eden işçiye vermek zorundadır.
İş Hukuku Avukatı – Mazeret İzni
