Trafik Kazalarında Araç Değer Kaybı Tazminatı
ARAÇ DEĞER KAYBI NEDİR?
Kaza yapan aracın ikinci el piyasasında değer kaybetmesi araç değer kaybı olarak tanımlanır. Kazanın ertesinde araç muayene ve bakım işlemlerinden geçse dahi arabanın satış fiyatında bir düşüş gözlemlenir. Kaza öncesindeki satış fiyatı, hasar alan aracın değerinde olumsuz bir sonuca neden olur ve bu durumda değer kaybı meydana gelir.
Zira kazaya karışıp hasar gören aracın, en iyi şekilde tamir edilmiş olsa bile TRAMER (Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi) kayıtlarında yer alacak kaza kaydı nedeniyle, piyasa değişim değerinde bir düşüş olacaktır.
Kısaca araç değer kaybı, kazaya karışan aracın kazadan önceki ikinci el piyasa değeri ile kazadan sonraki ikinci el piyasa değeri arasındaki düşüş farkıdır.
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi (2002/130 E. 2002/4512 K. sayılı) kararında, ‘(…) tamamen onarılmış olsa bile kazaya uğrayan araba, tahribatın izlerini taşıyacağından onarıldıktan sonra rayiç değerinin olaydan önceki mübadele değerinden az olacağının kabulü gerekir. Aracın onarılmış durumdaki değeri, ne kadar iyi onarılmış olursa olsun kural olarak aynı nitelikteki hiç hasara uğramayan araç değerinden düşüktür ve bu da cari değerinden kaybettirmektedir’ değerlendirmesi yapmıştır.
DEĞER KAYBI TAZMİNATI BAŞVURUSU
Araç değer kaybı, kazalı aracın (parçaları daha yenisi veya orijinali ile değişse dahi) kazadan önceki değerine nazaran mali bir kayıp yaşanması nedeniyle ortaya çıkan bir tazminat türüdür. Buna göre, daha az kusurlu taraf, daha fazla kusurlu tarafa ve/veya sigortacısına haksız fiilden kaynaklı gerçek bir zararın tazmini talebini yöneltmektedir.
Değer Kaybını Talep Edebilmek İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?
Değer kaybı talebinde bulunan araç sürücüsünün %100 kusurlu olmaması gerekir. Kazanın oluşmasında tamamen kusurlu olan taraf değer kaybı tazminatı talep edemez.
Değer kaybı tazminatı kaza tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde talep edilmelidir. Değer kaybı tazminatı için 2 yıllık zamanaşımı süresi öngörülmüştür. Bu nedenle hak kaybına uğramamak için kaza tarihinden itibaren 2 yıllık süre geçmeden tazminat için başvuruda bulunulmalıdır.
Onarımı yapılan parçaların başka bir trafik kazasından sonra değiştirilmemiş veya daha önce onarımının yapılmamış olması gerekmektedir. Aksi halde değer kaybı alınamamaktadır.
Aracın yaşı ve km sınırı ise başvuruda engel teşkil etmemektedir. Daha öncesinde her ne kadar 165.000 km üzeri araçlarda değer kaybı tazminatına talep edilemese de bu sınırlama Mart 2020’den itibaren kaldırılmıştır.
Araç Değer Kaybı Hesaplama Kriterleri Nelerdir?, Araç Değer Kaybı Nasıl Alınır?
Kaza sonrasında diğer araç sahibine oranla daha kusurlu bulunan kişi, araçta meydana gelen değer kaybının sorumluluğunu üstlenir. Değer kaybında açığa çıkan tutar, kusurlu bulunan sürücü tarafından karşılanır. Tamir sürecinde orijinal parçalar da tercih edilse, araç kayıtlara kusurlu olarak kaydedilir.
Kaza sırasında kusurun sizde bulunmaması halinde bile aracınızın değer kaybı yaşaması söz konusudur. Bu gibi durumlarda yaşadığınız kaybın karşılanması için yasal yollara başvurabilirsiniz.
Araç Değer Kaybı Başvurusu Nasıl Yapılır?
Araç değer kaybı taleplerinde, öncelikle, kazanın çift taraflı olması gerekmektedir. Kaza nedeniyle araçta meydana gelen değer kaybı, gerçek zarar içinde değerlendirilir. Değer kaybı başvurusu yapabilmek için belli şartların yerine getirilmesi gerekir. Kazada mağduriyet yaşayan taraf olmanız gerekir. Kaza yapıldıktan 2 yıl sonra araç değer kaybı için başvurunun tamamlanması gerekir. Hak talep etmek istediğiniz araç sahibinin zorunlu trafik sigortası yoksa yönetmeliğe uymadığı için aracınızdaki değer kaybını karşılamasını talep edebilirsiniz.
Bu zarardan Karayolları Trafik Kanunu (KTK) gereğince; “Karşı aracın Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası (ZMMS) sigortacısı. Bilinen adıyla trafik sigortasından talep edilmesi halinde sorumlu oldukları üst limit dahilinde sorumludur. Aşan kısım yönünden eğer varsa ihtiyari mali mesuliyet sigortacısı,
İşleten sıfatından dolayı araç maliki,
Kazaya neden olan araç sürücüsü (o an kullanan kişi) sorumlu tutulur.”
Bu durumda;
-Zorunlu sigortası olmayan sürücü haksız bulunduğu takdirde kendisine dava açabilirsiniz.
-Aracınız için değer kaybı başvurusunda bulunmak için ekspertiz ve hasar tespit tutanağıyla sigorta şirketinizle işlemi gerçekleştirebilirsiniz.
-Sigorta şirketiyle ilgili bir sorun yaşadığınızda Sigorta Tahkim Komisyonu’ndan destek talebinde bulunabilirsiniz.
Sigortaya Başvuru Nasıl Yapılır?
Zarar görenin, ZMMS’da öngörülen sınırlar içinde öncelikle ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gereklidir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması halinde, zarar gören dava açabilir veya sigorta tahkim komisyonuna başvurabilir.
Değer kaybı için başvurmak istediğinizde gerekli belgeleri ilgili şirkete iletmeniz gerekir.
Sigorta şirketine istenen belgeleri sunduğumuz takdirde, sigorta şirketi kendi içerisinde dosyayı inceledikten sonra olumlu gördükleri takdirde 8 gün içinde zararı ödemekle yükümlüdür.
Tahkim Komisyonuna Nasıl Gidilir?
Sigorta tahkim komisyonuna gidebilmek için sigorta şirketine yazılı şekilde başvurmak zorunludur. Sigorta şirketini başvuruya cevaben nihai yazının talebi karşılamaması veya sigorta şirketinden 15 gün içerisinde yazılı bir cevap gelmemesi durumunda, Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurabilirsiniz.
Av. Hande SAVAŞ
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
Trafik Kazalarında Araç Değer Kaybı Tazminatı
