Türk ve Alman Hukuku Veraset İlamı
Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Federal Cumhuriyeti arasında uzun yıllardır süre gelen ilişkiler, göçmen işçi hareketleri ve evlilik gibi nedenler, vatandaşların her iki ülkede de gayrimenkul edinmesini oldukça yaygınlaştırmıştır.
Alman vatandaşları, kanuni sınırlamalara uymak kaydıyla Türkiye’de taşınmaz mal edinebildikleri gibi, Türk vatandaşları da aynı şekilde Almanya’da taşınmaz mal iktisap edebilmektedir.
İşbu bilgi bülteninde, bu iktisabın miras yoluyla gerçekleştirilmesi halindeki uygulamaya, özellikle miras bırakanın malvarlığına hangi ülke hukukunun uygulanacağı ve miras ile ilgili meselelerde hangi devletin yargı yetkisinin bulunduğu konularına değinilmektedir.
Alman vatandaşlarının vefatı halinde Türkiye’de bulunan taşınır veya taşınmaz mallarının (terekelerinin) paylaşılması, paralel şekilde Türk vatandaşlarının vefatı halinde Almanya’da bulunan terekeleri hakkındaki her türlü işlem, mirasçılığın kanıtlanması ve miras ile ilgili her türlü davada hangi ülke hukukunun uygulanacağı ve hangi devletin mahkemelerinin yargılama yetkisinin bulunduğu hususları Almanya ve Türkiye arasında 28 Mayıs 1929 tarihinde akdedilen ve hala geçerliliğini sürdürmekte olan Konsolosluk Anlaşması’nda (“Anlaşma”) düzenlenmiştir.
Miras bırakanın ölümünden sonra geriye yasal olarak bıraktığı mirasçıları ve bu mirasçıların pay oranlarını gösteren belgeye mirasçılık belgesi veya veraset ilamı denir.
Bu kapsamda veraset ilamı mirasçıya, miras bırakanın malları üzerinde söz hakkı tanıyan bir belge hükmündedir. Yasal mirasçılar almış olduğu bu belgeye dayalı olarak miras kalan mallar üzerinde üzerin de tasarrufta bulunabilmektedir.
Yani Veraset ilamı olmadan resmi kurumlarda veya bankalarda mirasın bölüşülmesi mümkün olmayıp; mirasçılar vergi dairelerindeki işlemleri bu ilam olmadan gerçekleştiremeyecekleri gibi tapuların, taşınır ruhsatlarının, eğer miras kalan mal para cinsindeyse banka hesabındaki veya kasasındaki malların mirasçıların hesabına devri gerçekleşemez.
Nitekim veraset ilamında mirasçıların miras malları üzerindeki payları da belirtilmekle birlikte kimin hangi oranda mirasçı olduğu hususundaki karmaşaya da yine veraset ilamı alınmasıyla son verilmektedir. Veraset ilamının çıkarılması için ise yasal olarak belirli bir süre bulunmamaktadır.
Söz konusu ilam istenilen zaman mirasçıların her biri tarafından çıkartılabilmektedir, bu konuda mirasçıların ortak hareket etmesine gerek olmayıp sadece bir kişinin bile talebi yeterli olacaktır.
Kısaca veraset ilamı mirasçıların miras malları üzerinde tasarrufta bulunabilmeleri için anahtar görevi yapmaktadır.
Veraset ilamınızın Almanya’dan mı veya Türkiye’den mi temin edilmesi gerektiği konusu Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya arasında Ankara’da 28 Mayıs 1929 tarihinde imzalanan ve TBMM tarafından onaylanarak 8 Haziran 1930 tarihli 1514 sayılı resmi gazetede yayımlanarak aynı gün yürürlüğe giren “Konsolosluk Mukavelesi (anlaşması)” ile belirlenmiştir.
Bu anlaşma Almanya Federal Cumhuriyeti ve Türkiye Cumhuriyeti arasında halen geçerlidir.
Bu anlaşmanın 20. maddesinin ekinde “veraset anlaşması” düzenlenmiştir. Buna göre aşağıdaki hususlar geçerlidir:
Öncelikle miras konusu malın menkul mü yoksa gayrimenkul mü olduğu husus belirlenmelidir.
Mirasçılık Belgesi(Veraset İlamı) Nereden Alınmalı?
Mirasçılık belgesinin nereden alınması gerektiği hususu Alman ve Türk Hükümeti arasında 28 Mayıs 1929 tarihinde imzalanan Konsolosluk Anlaşması’nda düzenlenmiştir. Söz konusu anlaşmanın 20.maddesine ek olarak getirilen düzenlemeye göre, mirasçılık belgesi vermeye yetkili makam miras bırakan kişinin taşınır veya taşınmaz malları olup olmamasına göre farklılık arz etmektedir.
Almanya’daki Taşınır Mallar
Türk vatandaşı vefat ettiğinde Almanya’da taşınır malları (para, otomobil vs.) mevcut ise, mirasçılık belgesi Türk Sulh Hukuk Mahkemeleri’nden temin edilebilecektir. Bu belgenin Almanya’da geçerli olarak mahkemeler veya resmi merciler önünde kullanılabilmesi için Alman diline tercüme edilip, apostil veya tasdikinin yapılması zorunludur.
Türk ve Alman Hukuku Veraset İlamı
Almanya’daki Taşınmaz Mallar
Türk vatandaşı vefat ettiğinde Almanya’da taşınmaz malları (ev, arsa vs.) mevcut ise, mirasçılık belgesi Alman makamlarından temin edilebilecektir. Almanya’da ikamet eden mirasçıların ölenin son oturduğu yer Sulh Hukuk Mahkemesine, Türkiye’de ikamet eden mirasçıların ise Almanya’nın Türkiye’deki temsilciliklerine (Başkonsolosluk veya Büyükelçilik) başvurmaları gerekecektir. Ayrıyeten, birden fazla mirasçısı olan miras bırakanın tek bir mirasçısının bile bu belgenin temini için ilgili mercilere başvurusu yeterlidir.
Türkiye’deki Taşınır Mallar
Alman vatandaşı vefat ettiğinde Türkiye’de taşınır malları mevcut ise, mirasçıların veraset belgesi almaları için Alman mercilerine başvurmaları yeterli olacaktır. Bu noktada Almanya’da ikamet eden mirasçıların ölenin son oturduğu yer Sulh Hukuk Mahkemesine, Türkiye’de ikamet eden mirasçıların ise Almanya’nın Türkiye’deki temsilciliklerine (Başkonsolosluk veya Büyükelçilik) başvurmaları gerekecektir.
Mirasçıların Alman mercilerinden alınan veraset ilamına dayanarak Türkiye’de hak iddia edebilmeleri için söz konusu belgenin Türkçe ’ye tercüme edilip, apostil veya tasdik şerhiyle onaylanması zorunludur.
Türkiye’deki Taşınmaz Mallar
Alman vatandaşı vefat ettiğinde Türkiye’de taşınmaz mirasını bıraktığında ise mirasçıların veraset ilamı almaları için Türkiye’deki Sulh Hukuk mahkemelerine başvurmaları gereklidir. Mirasbırakanın birden fazla mirasçısı olması durumunda, tek bir mirasçının bile ilgili mercilere başvurusu bu belgenin alınması için yeterlidir.
Alman Vatandaşı Vefat Ettiğinde
Son olarak, Alman vatandaşı vefat ettiğinde Almanya’da taşınır veya taşınmaz malları mevcut ise, mirasçılık belgesinin alınması için Alman mercilerine başvurulması yeterli olacaktır. Bu takdirde, Almanya’da ikamet eden mirasçıların ölenin son oturduğu yer Sulh Hukuk Mahkemesine, Türkiye’de ikamet eden mirasçıların ise Almanya’nın Türkiye’deki temsilciliklerine (Başkonsolosluk veya Büyükelçilik) başvurmaları gerekecektir.
Veraset İlamı Hakkında Düzenlemeler
Veraset ilamı (ya da mirasçılık belgesi) kişilerin noter ya da mahkeme kararı ile mirasçı olduklarını resmi olarak gösteren bir belge olup; veraset ilamının Almanya’dan mı yoksa
Türkiye’den mi temin edilmesi gerektiği konusu Anlaşma ile aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir:
Bir Türk vatandaşının vefatı halinde ve Almanya’daki mirasının sadece taşınır mallardan oluşması durumunda; mirasçılık hakkının kanıtlanması için bir Türk Mahkemesince verilen veraset kararı yeterli olmaktadır. Türkiye’de düzenlenen veraset ilamının Almanya’da kullanılabilmesi için ise ilamın Türkiye’nin Almanya’daki bir temsilciliği tarafından tasdik edilmesi gerekmektedir.
Bir Türk vatandaşının vefat ederek miras olarak Almanya’da bulunan bir gayrimenkul bırakması halinde ise, mirasçıların mirasçılık haklarını kanıtlamak adına Almanya’da düzenlenmiş olan veraset ilamını temin etmeleri gerekmektedir.
Bunun için mirasçıların, Almanya’da ikamet ediyor olması durumunda, ölenin son oturduğu yerdeki Sulh/Veraset Mahkemesine doğrudan başvurarak veraset ilamının çıkartılmasını talep etmesi gerekmektedir.
Mirasçıların Türkiye’de ikamet etmeleri halinde, veraset ilamının çıkartılmasına ilişkin başvurular, ikamet yerleri için yetkili Almanya’nın Yurtdışı Temsilciliği’ne yapılmalıdır.
Bir Alman vatandaşının Türkiye’de veya Almanya’da vefat etmesi ve terekesinin Almanya’da bulunması halinde ise mirasçıların Almanya’daki mirasçılık hakkını kanıtlamak üzere Almanya’da düzenlenmiş olan bir veraset ilamını temin etmeleri gerekmektedir.
Bu durumda mirasçıların Türkiye’de ikamet ediyor olması halinde, veraset ilamının çıkartılmasına ilişkin yapılacak başvurular, Almanya Büyükelçiliği veya Başkonsolosluklarına yöneltilmelidir. Mirasçıların Almanya’da ikamet ediyor olması halinde ise, ölenin son oturduğu yer Sulh/Veraset Mahkemesine doğrudan başvurularak veraset ilamının çıkartılmasının talep edilmesi gerekmektedir.
Bir Alman vatandaşı, Türkiye’de veya Almanya’da vefat ettiği ve miras olarak Türkiye’de bulunan bir gayrimenkul bıraktığı takdirde, mirasçıların Türkiye’deki mirasçılık haklarını kanıtlamak üzere Türkiye’de düzenlenmiş olan bir veraset ilamını temin etmeleri gerekmektedir.
Türk ve Alman Hukuku Veraset İlamı
Bunun için mirasçılardan en az bir kişinin Türkiye’deki herhangi bir hukuk mahkemesine başvurması ve veraset ilamı çıkartılması talebinde bulunması yeterli olmaktadır. Mirasçıların Almanya’da oturması halinde ise, doğrudan ölenin son oturduğu yer Sulh/Veraset Mahkemesine başvurması gerekmektedir.
İşbu veraset ilamının Türkiye’de kullanılabilmesi için paralel şekilde Almanya’nın Türkiye’deki bir dış temsilciliğinde tasdik edilmesi gerekmektedir.
Son olarak Bir Alman vatandaşı Türkiye’de veya Almanya’da vefat ettiği ve Türkiye’de miras olarak taşınır mal bıraktığı takdirde, mirasçının Türkiye’de mirasçılık hakkını kanıtlaması için Almanya’da düzenlenmiş olan bir veraset ilamı yeterli olmaktadır.
Türk ve Alman Hukuku Veraset İlamı
