Koruyucu Aile Avukatı
Aile içerisinde yaşadığı durumlardan ötürü kendi öz ailesinin yanında kalması mümkün olmayan çocukların, belli bir dönem gönüllü veya belli bir ücret karşılığında, devletin hukuki ve sosyal gözetimi altında, başka bir aile tarafından o ailenin ortamında yetiştirilmesine ve bakılmasına “koruyucu aile” denilmektedir.
Çocuk doğası gereği başkaları tarafından kendisine sağlanan bakımla büyümektedir. Belli bir yaşa ve olgunluğa erişene kadar çocuğun “yüksek yararı” için ister kendi öz ailesi ister Devlet’in kendisine önerdiği koruyucu ailesi olsun çocuk iyi şartlarda bakılmalıdır.
Öz ailesinin kendisine veremediği eğitim, sosyal ve ekonomik ihtiyacını karşılamak için kurulmuş olan koruyucu aile sisteminde çocuğun her ne olursa olsun korunması ve topluma diğer çocuklar gibi eşit şartlarda kazandırılması amaçlanmaktadır.
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne göre çocuğun yüksek yararı Devlet tarafından korunmaktadır. Koruyucu aile sisteminin oluşturulması çocuğun korunması için alınan tedbirlerden bir tanesi olduğunu göstermektedir.
Koruyu Aile olmanın şartları nelerdir?
Koruyucu aile olmak isteyen kişinin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olma zorunluluğu bulunmaktadır.
Koruyucu aile olmak isteyen kişi Türkiye’de yaşamak zorundadır.
Bir çocuğa tam anlamıyla sorumluluğu alarak bakma yaşı 25-65 yaş aralığı gibi düşünüldüğünde bu yaş aralığında olan kişiler koruyucu aile olabilmektedir.
Ailenin eğitim seviyesi toplumu temsil ettiğinden koruyucu aile olmak için gerekli eğitim seviyesi ilkokul seviyesidir.
Koruyucu aile olmak isteyen ailenin ekonomik olarak çocuğu sosyal, psikolojik, eğitsel ve ekonomik olarak refah içinde bakımını sağlanması gerekmektedir. Çocuk biyolojik ailesinde sorun yaşamış olduğundan koruyucu ailede bakıldığından daha iyi şartlarda bakılmalıdır.
Koruyucu aile çocuğun kendi “öz” ailesi olmamalıdır. Problem yaşadığı ailenin tekrar koruyucu ailesi olması çocuk için travma yaratacaktır.
Koruyucu Aile sistemi ne zaman devreye girer?
Bu konuda karar verilirken başka bir çocuğun bakımı, hayatı söz konusu olduğundan hassas davranılmalıdır. Çocuğun öz ailesinde yaşamış olduğu fiziksel, psikolojik şiddet veya cinsel istismar durumu varsa çocuk öz ailesinden alınır.
Çocuğun öz ailesine herhangi bir yargılama başlatılması durumunda; yargılamanın görüldüğü mahkeme tarafından çocuğun bedensel ve zihinsel gelişimi, eğitimi veya sosyal yaşamı tehlikede olduğu tespit edilirse veya çocuk her anlamda bir ihtiyaçtan mahrum bırakılmış ise hâkim bakıma muhtaç çocuğun, öz ailesinden alınarak bir koruyucu bir ailenin yanına verebilir veya bir kuruma yerleştirebilir.
Bu kararı verecek olan böyle bir durumda genelde uzman psikolog ve pedagoglarla görüşerek kanaatini belirlemektedir.
Çünkü pedagog zarar görmüş çocuğu inceleyerek hâkime çocuğun koruyu aileye mi verilmesi gerektiği yoksa kendi öz ailesinde kalması mı gerektiğini belirler bir görüş raporunu vermektedir.
Türk Medeni Kanunu kapsamında evlat edinme ile ilgili tüm hukuki bilgiler bulunmaktadır. Evlat edinmek için şartlar ise:
Evlat edinilen çocuğun evlat edinecek olan kişilerden en az 18 yaş küçük olması gerekir.
Çocuk en az 6 haftalık olmalıdır.
Evlat edinen kişilerin tutarlı ve dengeli olması gerekmektedir.
Evlat edinen kişilerin çocuğun bakımını ve eğitimini sağlayabilecek ekonomik durumda olması gerekir.
Evlat edinen kişinin yüz kızartıcı suçlardan ceza almamış olması gerekmektedir.
Evlat edinen kişinin evlat edinecekleri çocuğa bir sene süreyle bakmış olması evlat edinmek için gereken şartlar arasındadır.
Evli Olmayan Kişiler Evlat Edinebilir mi?
Bekar olup evlat edinmek için kişinin 30 yaşını doldurmuş olması gerekmektedir. Bu aşamada bekar kişilerin de yukarıdaki kriterleri karşılaması halinde evlat edinmesi mümkündür. Evlat edinme, çocuk ile aile ya da şahsın ebeveyn ilişkileri kapsamında bir arada yaşayarak aile bağı kurmasını ifade eder. Evlat edinmek için iki yol bulunmaktadır. Bunlardan ilki ise:
Çocuğun öz ailesinden ya da vasisinden alarak evlat edinmedir. Bunun için Aile Mahkemesi ya da Asliye Hukuk Mahkemesi aracılığı ile dava açmak gerekmektedir. Dava sırasında verilecek kararlara göre evlat edinmek mümkün olabilir.
Bunun yanı sıra mahkeme tarafından çocuk esirgeme kurumundan araştırma yapması da talep edilmektedir.
Evlat edinme için diğer yöntem ise Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu’na bağlı organlara müracaat edip evlat edinmedir. Bu noktada evlilerin en az 5 senedir evli olması gerekmektedir.
En az ilkokul mezunu olmak gerekir ve koruyucu aile statüsü kapsamında çocuğa 1 sene bakılmış olması gerekmektedir.
Koruyucu Aile Nedir?
Evlat edinme şartları 2019 senesi içinde de özellikle Çocuk Esirge Kurumu aracılığı ile evlat ediniliyorsa bir sene boyunca çocuğun koruyucu aile olarak bakmak gerekmektedir.
Koruyucu aile olmak için TC uyruklu olmak ve Türkiye’de ikamet ediyor olmak gerekir.
Evlat Edinmek Nedir Nasıl Olur?
Evlat edinme hükmü, evlat edinenin oturma yeri; beraber evlat edinmede eşlerden birinin oturma yeri mahkemesince verilir. Mahkeme kararıyla beraber evlatlık teması heyetmiş gerçekleşir.
Ana ve babaya ilişkin olan haklar ve yükümlülükler evlat edinene geçer. Evlatlık, evlat edinenin kalıtçısı gerçekleşir. Evlatlık ufak ise evlat edinenin soyadını alır.
Evlat edinen isterse çocuğa yeni bir isim verebilir. Ergin olan evlatlık, evlat edinilme esnasında dilerse evlat edinenin soyadını alabilir.
Eşler doğrulusunda beraber evlat edinilen ve ayırt etme gücüne sahip olmayan küçüklerin nüfus kaydına esas ve baba adı olarak evlat edinen eşlerin isimleri yazılır.
Evlatlığın, kalıt ve farklı haklarının zedelenmemesi, aile bağlarının sürmesi içerisinde evlatlığın naklen geldiği aile kütüğü ile evlat edinenin aile kütüğü arasında birçok bağ kurulur. Evlatlıkla alakalı kesinleşmiş mahkeme hükmü her doğrultu nüfus kütüğüne işlenir.
Evlat edinme konusunda kayıtlar, belgeler ve bulgular mahkeme hükmü olmadıkça ya da evlatlık istemedikçe hiçbir şekilde izah edemez. Evlat edinme başvurusundan ardından evlat edinenin ölümü ya da ayırt etme gücünü kaybetmesi, başka evlat edinme koşullar bundan etkilenmediği takdirde evlat edinmeye mani olmaz.
Araştırmada bilhassa evlat edinen ile edinilenin kişiliği ve sıhhati, karşılıklı ilişkileri, ekonomik vaziyetleri, evlat edinenin eğitme kabiliyeti, evlat edinmeye yönelten sebepler ve aile ilişkileri ile fakirlik ilişkilerindeki gelişmelerin açıklığa kavuşturulması lazım olur.
Evlat edinenin altsoyu varsa, onların evlat edinme konusunda tavır ve kanaatleri de değerlendirilir. Yasal neden bulunmaksızın rıza alınmamışsa, rızası alınması luzümlenen şahıslar, küçüğün çıkarı bunun neticeninde ağır biçimde zedelenmeyecekse, hakimden evlatlık temasının kaldırılmasını isteyebilirler.
Evlat edinme esasa ait başka noksanlıklardan birisi ile sakatsa, Cumhuriyet Savcısı ya da her alakalı evlatlık temasının kaldırılmasını isteyebilir.
Küçüğün Evlat Edinilmesi | Evlat Edinmek
Bir küçüğün evlat edinilmesi, evlat edinen doğrulusunda bir sene müddetle bakılmış ve eğitilmiş olması koşuluna bağlıdır.
Evlat edinmenin her durumda küçüğün yararına bulunması ve evlat edinenin başka çocuklarının yararlarının hakkaniyete marjinal bir biçimde zedelenmemesi de lazım olur. Eşler, fakat beraber evlat edinebilirler; evli olmayanlar beraber evlat edinemezler. Eşlerin minimum beş seneden ardından evli olmaları ya da otuz yaşını doldurmuş bulunmaları lazım olur.
Eşlerden biri, minimum doğrultu seneden ardından evli olmaları ya da kendisinin otuz yaşını doldurmuş bulunması koşuluyla diğerinin çocuğunu evlat edinebilir. Evli olmayan şahıs otuz yaşını doldurmuş ise tek başına evlat edinebilir.
Otuz yaşını doldurmuş olan doğrultu, başka bayanın ayırt etme gücünden defalarca kez yoksunluğu ya da doğrultu senesi aşkın süreden ardından nerede olduğunun bilinmemesi veyahut mahkeme kararıyla doğrultu senesi aşkın süreden ardından eşinden ayrı yaşamakta olması sebebinden beraber evlat edinmesinin olası olmadığını kanıt etmesi durumunda, tek başına evlat edinebilir.
Evlat edinilenin, evlat edinenden minimum on sekiz yaş ufak olması kuraldır. Ayırt etme gücüne bulunduran ufak, rızası olmadıkça evlat edinilemez.
Vesayet altındaki ufak, ayırt etme gücüne sahip çoğu olmadığına bakılmaksızın vesayet dairelerinin izniyle evlat edinilebilir. Evlat edinme, küçüğün esas ve babasının rızasını gerektirir. Rıza, küçüğün ya da esas ve babasının oturdukları yer mahkemesinde sözlü ya da yazılı olarak açıklanarak tutanağa geçirilir.
Verilen rıza, evlat edinenlerin isimleri belirtilmemiş ya da evlat edinenler daha belirlenmemiş olsa bile geçerlidir. Rıza, küçüğün doğumunun üstünden altı hafta geçmeden evvel verilemez.
Rıza, tutanağa geçirilme tarihinden başlayarak altı hafta içerisinde aynı usulle geri alınabilir. Geri almadan ardından yine verilen rıza kesindir. (Evlat Edinmek)
Aşağıdaki durumlarda esas ve babadan birinin rızası aranmaz:
Kim bulunduğu ya da uzun süreden ardından nerede oturduğu bilinmiyorsa ya da ayırt etme gücünden defalarca kez mahrum bulunuyorsa,
Küçüğe başka itina yükümlülüğünü yeteri kadar adına getirmiyorsa
Erginlerin ve Kısıtlıların Evlat Edinilmesi
Evlat edinenin alt soyunun açık muvafakatiyle ergin ya da kısıtlı alttaki durumlarda evlat edinebilir.
Evli bir kimse fakat eşinin rızasıyla evlat edinilebilir.
Bedensel ya da zihinsel özrü nedeniyle defalarca kez yardıma muhtaç ve evlat edinen doğrulusunda minimum beş seneden ardından bakılıp gözetilmekte ise,
Evlat edinen doğrulusunda, küçükken minimum beş sene müddetle bakılıp gözetilmiş ve eğitilmiş ise,
Başka haklı sebepler sahip olunan ve evlat edinilen, minimum beş seneden ardından evlat edinen ile aile durumunda beraber yaşamakta ise. (Evlat Edinmek)
Kimlik kartı fotokopisi, vesikalık fotoğraf, eğitim diplomasının fotokopisi,
Kişinin kazandığı gelirlerini gösteren maaş bordrosu,
Adli sicil kaydı – kişinin herhangi bir suç kaydının olmaması çocuğun daha güvenli bir ortamda yetiştirilmesi gerektiğini göstermektedir.
Eğitim düzeyini gösterir sağlık raporu
Kişi eğer koruyucu aile statüsünü devam ettirmek istiyorsa bu durumunun devam etmesi için 2 yılda bir adli sicil kaydını ve sağlık raporunu Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na sunması gerekmektedir.
Sonuç olarak çocuğun sürekli farklı ailelere girip çıkması çocuğun sorunlarına sorun ekleyeceğinden koruyucu aile olmak isteyen kişinin karardan son derece emin bir şekilde bu başvuruyu yapması gerekmektedir. Alınan karardan daha sonra vazgeçilmesi durumunda korunmak isteyen çocuk daha fazla mağdur edilmemelidir.
Koruyucu Aile Avukatı
