İzale-i Şüyu Davası *2021 – Miras Avukatı
Ortaklığın Giderilmesi Davası Nedir?
İzale-i Şuyu veya ortaklığın giderilmesi davası, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan davalardır.
Ortaklığın giderilmesi davaları iki taraflı ve tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalar olup ortaklığın giderilmesini istemek yenilik doğuran bir haktır.
Paylı veya elbirliği mülkiyeti şeklinde tescilli taşınmazlarda ortaklığın giderilmesi amacıyla açılan davalara izale-i şüyu ( ortaklığın giderilmesi ) davası denir.
Örneğin anne veya babanızın vefatı neticesinde bir daire ya da apartman ya da arsa, tarla miras kaldı.
Kardeşlerin bir kısmı satılmasını isterken diğer bir kısmı satılmasını istemiyor ise bu durumda satışı isteyen kişiler izalei şüyu açar ve mahkeme kararıyla satışı sağlayarak satış bedelinin mirasçılara veraset ilamındaki paylarına göre dağıtılmasını sağlar. Fakat bir çok satış ve mahkeme süreci, mahkeme yoluyla satışın zararlı bir satış olacağı düşüncesiyle uzlaşma ile sonuçlanmaktadır. Paydaşlar sadece taksim veya sadece satış isterlerse talebe bağlı kalınarak karar verilmelidir.
Taraflar satış istemiş ise hâkim bu taleple bağlıdır. Taksimine karar veremez.
Tapu kaydı üzerindeki mülkiyet çekişmesi, tapu kaydının düzeltilmesine ilişkin tüm davalar, şuf’a davası, tamirat ve tadilat masraflarının alacağına ilişkin dava, tescil davaları, tapu iptali ve tescil davaları var ise ön mesele yapılıp, bunların düzeltilmesi için davacıya süre verilir, ya da bu dava sonucu beklenir.
Geçerli bir taksim sözleşmesi var ise ortaklığın giderilmesi istenemez, açılmış olan dava reddedilir, Taraflar son tapu kaydına göre belirlenir ve ad ve soyad, v.b. farlılık arzediyor ise düzeltilmeden karar verilemez.
Maliklerden birisi belli değil ya da bulunamıyor ise o malik için kayyım atanır.
Kat mülkiyetine çevrilmek suretiyle ortaklığın giderilmesi mümkün değil ise satış yolu ile ortaklığın giderilmesi istenebilir.
Paydaşlar ittifakla satışın kendi aralarında yapılmasını istemiş iseler mahkeme bu talebe uymak zorundadır.
Ancak böyle bir talep yok ise paydaşların talebi göz önüne alınarak umum arasında satış yapılmalıdır. Hazinenin paydaş olduğu davalar ise mutlaka umuma açık yapılmalıdır.
DAVA HANGİ MAHLEMEDE AÇILIR?
Taşınır ve taşınmaz mal veya hakkın paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ait davalar sulh hukuk mahkemesinde açılmaktadır.
ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASINI KİMLER AÇABİLİR ?
Ortaklığın giderilmesi davasını taşınmaz malda tapu ile malik olan paydaş veya paydaşların dava açması gerekir.
Bir taşınmaz malda, mülkiyet hissesi olmayıp intifa hakkı bulunan şahsın ortaklığın giderilmesi davası açması mümkün değildir. İştirak halindeki mallarda tasfiye memurunun dava açma hakkı vardır.
Müşterek mülkiyette, borçlu paydaşın payı belli olduğundan, alacaklının bu payı müstakilen haczettirip satması mümkün olduğundan izalei şüyu davasını açmaya gerek yoktur. Bir gayrimenkulu ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile iktisap eden kimse, tapu ile malik olduğundan bu mala ait ortaklığın giderilmesi davasını açabilir.
Ortaklığın Giderilmesi Davasının Tarafları Kimlerdir?
Ortaklığın giderilmesi yani izale-i şüyu davasında ortaklığın giderilerek bireysel mülkiyete geçilmesini isteyen paydaşlardan her biri dava yoluna başvurabilir. Hisse miktarı önemli değildir, örneğin, 100 dönüm arsada 1 metrekare hissesi olan kişi dahi bu davayı açabilir. Paydaşlardan her biri ayrı ayrı dava yoluna başvurabileceği gibi birden fazla paydaş diğer paydaşlara karşı da başvurulabilir.
Ortaklığın giderilmesi davası, menkul veya gayrimenkule ortak olan tüm paydaşlara karşı açılır. Herhangi bir paydaş taşınır veya taşınmaz maldaki ortaklığa son verilerek ortaklığın bitirilmesini talep edebilir. Paydaşlardan birinin ölümü halinde mirasçılık belgesinde (veraset ilamında) ismi geçen tüm mirasçıların ortaklığın giderilmesi davasına dahil edilmesi gerekmektedir.
Aynen Taksim Suretiyle İzale-i Şuyu
Taraflardan birinin ortaklığın giderilmesinin aynen taksim suretiyle yapılmasını istemesi üzerine hakim tarafından aynen taksimin mümkün olup olmadığı incelenir. Davaya konu olan malın bölünebilir nitelikte olması halinde paydaşlara paylara oranında denkleştirme sağlanmasına karar verilir. Bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi hâlinde ise eksik değerdeki parçaya para eklenerek denkleştirme sağlanmasına karar verilir.
Paydaşlığın giderilmesi davalarında mahkemece malın aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilebilmesi için taşınmazın yüz ölçümü, niteliği, pay ve paydaş sayısı ve tarım arazilerinin niteliği ile imar mevzuatına göre aynen taksimin mümkün olup olmadığının araştırılması gerekir.
Taşınmazın önemli ölçüde bir değer kaybına uğraması söz konusu ise aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilemez. Ayrıca paydaşlar rıza göstermedikleri takdirde taşınmazın bir bölümü paylı bırakılamaz.
Ortaklığın Giderilmesi Davası Cevap Dilekçesi
Mahkemelerde görülen ortaklığın giderilmesi davasında resmi sürecin ilerleyişinde bazı işlemlere ihtiyaç duyulmaktadır. Ortaklığın giderilmesi davası cevap dilekçesi hazırlanarak mahkemelere sunulmalıdır. Dava sonucunda verilen kararlar farklı olabileceği için dava sürecinde farklı aşamalara dikkat edilmesi faydalı olacaktır. Aynen taksim, kat mülkiyeti kurulması veya aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilmesi gibi çeşitli kararlar çıkabilir. Bu konuda uzman olan avukatlardan destek alınabilir.
Ortaklığın Giderilmesi Davasında Çekişme
Her dava türünde olduğu gibi ortaklığın giderilmesi davası sürecinde de anlaşmazlıklar olabilir. Ortaklığın giderilmesi davasında çekişme yaşanması durumunda mahkeme kararı önemli olmaktadır. Mahkemelere başvuru yapıldıktan sonra ortaklığın giderilmesine karar verilmesi için yetkili mahkemeler tarafından bu alanda bilgi sahibi olan bilirkişiler görevlendirilmektedir. Gayrimenkul üzerinde yetkili kişiler tarafından yapılan incelemelerden sonra Türk Medeni Kanunu ilgili maddeleri çerçevesinde karar verilmektedir. Yetkili mahkemeler tarafından verilen karar neticesinde kat mülkiyeti kurulması veya satış suretiyle giderilmesine karar verilebilir.
Ortaklığın Giderilmesi Davası Yargıtay Kararları
Hukuk alanında ortaklığın giderilmesi davası hakkında verilen Yargıtay kararları oldukça önemlidir. Dava sayısının fazla olduğu bu alanda ortaklığın giderilmesi davası Yargıtay kararları farklılık göstermektedir. Aynen taksim veya aynen bölünerek paylaştırılmasına gibi kararların verilmesi için Yargıtay kararları örnek alınabilir. Bu hususta gayrimenkulün durumu ve hissedarların tavrı gibi noktalar önemlidir.
İzale-i Şüyu Davası *2021 – Miras Avukatı
