CEZA HUKUKU

İrtikap Suçu Cezası ve Nitelikli Halleri

İrtikap Suçu Cezası ve Nitelikli Halleri

İrtikap Suçu Nedir? (TCK md.250)

İrtikap suçu, kamu görevlisinin (memur, bilirkişi vb.), icra ettiği kamu görevinin kendisine sağladığı nüfuzu kötüye kullanarak, muhatap olduğu kişilerden yarar sağlamaya veya bu kişileri yarar sağlama yönünde vaatte bulunmaya yönlendirmesi ile oluşur.

İrtikap suçuna hangi mahkeme bakar?

TCK m. 250/1-2 çerçevesinde öngörülen ikna ve icbar suretiyle irtikap suçlarında görevli ve yetkili mahkeme suçun işlendiği yer Ağır Ceza Mahkemesidir. TCK m. 250/3’te düzenlenen hatadan yararlanma suretiyle irtikap suçunda görevli ve yetkili mahkeme suçun işlendiği yer Asliye Ceza Mahkemesidir.

İrtikap suçun şekilleri nelerdir?

İrtikap suçu, üç farklı şekilde işlenebilir: İcbar (zorlama) suretiyle irtikap suçu, İkna suretiyle irtikap suçu, Muhatabının hatasından yararlanarak işlenen irtikap suçu.

İrtikap suçu Türk Ceza Kanunu’nun Millete ve Devlete Karşı Suçlar bölümünde 250. maddesinde yer almaktadır. İrtikap suçu, seçimlik hareketle işlenebilen bir suç olup kamu görevlisinin hangi yollarla bu suçu işleyebileceği maddenin metninde sayılmıştır. Kanunda;

İcbar suretiyle irtikâp,

İkna suretiyle irtikâp ve Hatadan yararlanma suretiyle irtikâp olmak üzere üç çeşit irtikâp suçunun varlığından söz edilebilir.

İrtikap suçu, zimmet suçu, görevi kötüye kullanma suçu ve rüşvet suçu ile karıştırılmaktadır. Ancak irtikap suçu, diğerlerinden farkı bulunmakta ve yaptırımı da farklı olarak düzenlenmektedir. Her üç suçta, suçun faili kamu görevlisi olup, üçü de özgü suç niteliğindedir.

Görevi kötüye kullanma suçu, kamu görevlisinin görev tanımına aykırı olarak hareket etmesidir.

Zimmet suçu, kamu görevi nedeniyle zilyetliğine verilmiş olan malları kendisine mal etmesi nedeniyle görev tanımına aykırı davranmasıdır.

Rüşvet suçu, kamu görevlisi olan kişinin haksız menfaat sağlamak amacıyla hukuki olmayan bir işin yapılması veya yapılmaması için belli bir meblağ temini halinde işlenmiş olacaktır.

İrtikap suçu zamanaşımı

İrtikap suçu, takibi şikayete bağlı olan suçlar kategorisinde değildir.  İrtikap suçu ile ilgili dava zamanaşımı süresi 15 yıldır. Suçun işlendiğinin bu süre içerisinde savcılığa bildirilmesiyle soruşturma ve kovuşturma yapılabilir.

İrtikap Suçu Cezası ve Nitelikli Halleri

Rüşvet ve irtikap nedir?

İrtikap suçu tek taraflı bir suç iken, rüşvet iki taraflı bir suçtur. Bir başka deyişle, irtikapta yalnız kamu görevlisi cezalandırılır. Kamu görevlisinin karşısında bulunan taraf mağdur konumdadır. Rüşvette ise hem rüşvet alan hem de rüşvet veren fail olarak sorumludur.

Rüşvet ve irtikap arasındaki fark

İrtikap suçunu sadece kamu görevlisi işleyebilir. Rüşvet veren yasa dışı ortamda bulunmaktadır. İrtikapta ise birey yasal ortamdadır.

Rüşvette ya kamu görevlisinden ferde, ya da fertten kamu görevlisine doğrudan ya da dolaylı bir öneri yapılması şart olup, rızaya dayanan bir anlaşma vardır.

İrtikap Suçu Cezası ve Nitelikli Halleri

İhtilas ve irtikap ne demek?

İhtilas ve irtikap, memurların ellerinde bulunan yetkiyi kötüye kullanmasına bağlı olarak ortaya çıkan ve Türk Ceza Kanunu‘nda yer alan memur suçlarıdır. İhtilas ve irtikap, birbirinden farklı suçlar olup, işleniş biçimleri ve cezaları da farklıdır.

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu