MANŞET

Mal Paylaşımı Davası | Boşanma Avukatı İstanbul

Mal Paylaşımı Davası | Boşanma Avukatı İstanbul

Boşanma kararı sonucu eşler arasında var olan mevcut mal rejiminin sona ermesinden sonra açılan mal paylaşımı davası eşlerin evlilik birliği içinde edindikleri malların taraflar arasında paylaştırılmasına ilişkindir ve eşler arasında yasal mal rejiminden farklı bir rejim kararlaştırılmamış ise evlilik birliği içerisindeki malların paylaşımı yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi çerçevesinde yapılacaktır.

01.01.2002 tarihinden önce satın alınan mallar eşlerden hangisinin üzerine kayıtlıysa mal ona ait kabul edilir çünkü 01.01.2002 tarihinden önce yürürlükte olan Medeni Kanun, eşler arasında yasal mal rejimi olarak mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğunu kabul ediyorken 01.01.2002 tarihinden sonra yürürlüğe giren ve şuan yürürlükte bulunan Medeni Kanun ise malların yarı yarıya paylaşımına dayanan edinilmiş mallara katılma rejimini yasal mal rejimi olarak kabul etmektedir.”

Boşanma halinde mal paylaşımına eşlerin evlilik birliğinden önce sahip olunan mallar dahil edilmez ve bu mallar kişisel mallardan sayılır, bu mallar bu süreçte kimin üzerindeyse boşanmayla birlikte de o kişinin üzerinde kalmaya devam eder.

Kişisel Mallar : Kanuna göre eşlerin kişisel malı sayılan malvarlığı değerleri,

  • Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya,
  • Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri,
  • Manevi tazminat alacakları,
  • Kişisel mallar yerine geçen değerler olur.

Normal şartlarda bir mesleğin devamı veya işletmenin çalışmasından elde edilerek gelirler edinilmiş mal olarak kabul edilirken kanunen tanınan imkan ile eşler arasında bu gelirlerin kişisel mal sayılabileceği kararlaştırılabilecektir ve bununla birlikte eşler, taraflardan birine ait kişisel malın gelirinin de edinilmiş mal değil kişisel mal olduğunu kararlaştırabilecektir.

Mal Paylaşımı Davası | Boşanma Avukatı İstanbul

Edinilmiş Mallar : Kanuna göre eşler arasında edinilmiş mal olarak kabul edilen malvarlığı değerleri, boşanma davasının açıldığı tarihe kadar olmak üzere evlilik içinde edinilmiş değerlerdir ve bu değerler tarafların evlilik birliği içinde, evlilik birliği süresince emek vererek kazandığı değerlerdir.

  • Eşlerin çalışmasının karşılığı olan edinimler,
  • Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin eşlere yaptığı ödemeler,
  • Eşlerden birinin çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar,
  • Eşlerin kişisel mallarının gelirleri,
  • Edinilmiş malların yerine geçen değerler olur.

 

Paylı Mallar : Kişisel mallar ve edinilmiş mallar haricinde evlilik birliği içerisinde mal paylaşımı davasına konu olabilecek diğer mallar ise paylı mallardır. Paylı malların hangi eşe ait olduğu ispatlanamıyorsa bu mallar her iki eşin de paylı mülkiyetinde kabul edilir.

Mal Paylaşımı Davası | Boşanma Avukatı İstanbul

  • MAL PAYLAŞIMI DAVASI

Boşanmada mal paylaşımı davası, belirsiz alacak davası olarak açılmalıdır çünkü dava açılırken davayı açan eş alacağını tam olarak belirleyemez yalnızca asgari bir meblağ belirtilerek dava açar ancak dava sırasında alacak tam olarak tespit edilir ve belirsiz alacak en geç ispat aşamasında hakimin takdiri ile belirlenebilir hale gelir. Alacaklı eş bu davayı belirsiz alacak davası olarak açtığında iddianın genişletilmesi yasağına tabi olmaksızın davanın başında talep ettiği meblağı arttırabilir.

Boşanmada mal paylaşımı davası boşanma davasıyla birlikte açılamaz, mal paylaşımı davası ayrı bir dava olarak ileri sürülmelidir ve zaman olarak da boşanma davası ve mal paylaşımı davası aynı zamanda açılmış ise mal paylaşımı davası bekletilerek öncelikle boşanma davası yargılaması yapılır ve ancak boşanma kararı alındıktan sonra mal paylaşımı davası yargılaması yapılabilir.

Boşanmada mal paylaşımı davasında eşlerin kendilerine ait kişisel malları paylaşım esasına katılmayacağından bu mallar dikkate alınmayarak edinilmiş mallar eşler arasında eşit olarak yarı yarıya paylaştırılacaktır, fakat bu paylaşım yapılırken kişisel mallar ile edinilmiş mallar arasında denkleştirme yapılabilir veya paylaştırma yapılacak mallara bazı değerler “karşılıksız kazandırmalar veya diğer eşin katılma alacağını azaltmak maksadıyla yapılan devirler gibi” eklenebilir.

Mal Paylaşımı Davası | Boşanma Avukatı Çorum

Boşanmada mal paylaşımı davasında taraflar neleri talep edebilir?

Taraflar mal paylaşımı davasını açtıklarında katılma alacağını, katkı payı alacağını veya değer artış payı alacağını talep edebilirler.

Katkı payı alacağı, eşler arasında kararlaştırılan mal ayrılığı rejiminin bulunması halinde talep edilebilir. Katkı payı alacağında bir eşin diğerine ait mala katkı sağlamış olması ve bu katkıyı somut olarak ispat edebiliyor olması gerekir. Katkı payı alacağı hesaplanırken malın dava tarihindeki bedeli üzerinden hesaplama yapılır.

Değer artış payı alacağı ise eşler arasında yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu durumda talep edilebilir ve değer artış payında mala yapılan katkı ise dava konusu malın tasfiye sırasındaki en güncel değeri üzerinden hesaplanır.

Katılma alacağı ise bu halde karine olarak eşlerin malvarlıklarını birlikte edindikleri kabul edilir ve katılma alacağı da eşler arasında yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu durumda talep edilebilir. Katılma alacağı hesabı yapılırken eşin diğer tarafın malına ilişkin katkısını ispat zorunluluğu yoktur.

 

Boşanmada mal paylaşımı davası hangi süre içerisinde açılmalıdır? 

Mal paylaşımı davası boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresine tabidir ve bu süre içerisinde açılmalıdır.

 

Boşanmada mal paylaşımı davası hangi mahkemede açılmalıdır?

Mal paylaşımı davasında görevli mahkeme Aile Mahkemesi olur. Mal rejimi eşlerden birinin ölümü nedeniyle sona ermiş ise, ölenin son ikametgahında bulunan Aile Mahkemesi katılma, katkı payı ve değer artış payı alacağı davasına bakmakla yetkilidir. Evlilik mahkemenin boşanma kararı ile sona ermişse veya hali hazırda devam eden bir boşanma davası varsa boşanma davasına bakmaya yetkili olan mahkeme mal paylaşımı davası için de yetkilidir. Ayrıca bu haller harici diğer tüm hallerde davalı eşin ikametgahının bulunduğu yerdeki Aile Mahkemesi, mal paylaşımı davasına bakmakla yetkilidir.

 

Eşlerin anlaşmalı boşanma protokolü ile boşanmalarından sonra taraflardan biri sonradan mal paylaşımı için dava açabilir mi?

Eşlerin imzaladığı anlaşmalı boşanma protokolünde aralarında mal paylaşımı yapıldığına ilişkin bir ibare yer almıyorsa veya eşler bu protokol ile birlikte mal paylaşımına dair haklarından feragat de etmemişse, boşanma kararının anlaşmalı veya çekişmeli boşanma davası ile alındığı önemli olmaksızın taraflar boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde mal paylaşımı davası açabilirler.

 

T.C. 

YARGITAY 

8. HUKUK DAİRESİ 

E. 2017/16903 

K. 2018/9216 

T. 13.3.2018 

ÖZET : Dava, artık değere katılma alacağı istemine ilişkindir. 

Taşınmazın kooperatife üye olunarak edinildiği, ödemelerin evlilik öncesi ve evlilik birliği için devam ettiği, ödemelerin davalının babası tarafından yapıldığına dair somut delil bulunmadığına göre, evlilik birliği içinde yapılan ödemeler sebebiyle davacının katılma alacağının olduğunun kabulü gerekir. Mahkemece yapılacak iş, taşınmaz için evlilik birliği içinde yapılan ödemelerin tüm ödemelere oranı bulunup, artık değere katılma alacağının hesaplanarak karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur. 

KARAR : Davacı vekili, evlilik birliği içinde edinilen taşınmaz ve araçlar sebebiyle 1.000,00 TL alacağın tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı vekili 20.01.2015 tarihli dilekçesi ile talep miktarını artırarak toplam 10.987,00 TL alacağın tahsilini istemiştir. 

Somut olaya gelince; eşler, 04.08.2003 tarihinde evlenmiş, 11.04.2011 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne dair hükmün, 23.03.2012 tarihinde kesinleşmesiyle boşanmışlardır. Mal rejimi boşanma davasının açıldığı tarih itibarıyla sona ermiştir (TMK m. 225/son). Sözleşmeyle başka mal rejiminin seçildiği ileri sürülmediğinden evlilik tarihinden mal rejiminin sona erdiği tarihe kadar ise, edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (4722 Sayılı Kanun’un m. 10, TMK m. 202/1). Tasfiyeye konu S.S. Gülara Konut Yapı Kooperatifine davalı eş tarafından 10.11.1998 tarihinde üye olunmuş, ödemeler 1998-2004 yılları arasında yapılmıştır. Dava konusu 559 ada 1 parsel 3 numaralı bağımsız bölüm, 03.11.2004 tarihinde davalı eş adına tescil edilmiştir. Mal rejiminin tasfiyesinde eşlerin bağlı bulunduğu rejime dair hükümler uygulanır (TMK m. 179). 

Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacının 559 ada 1 parsel 3 numaralı bağımsız bölüm sebebiyle alacak talebinde bulunduğu, davalının taşınmazın kooperatif yoluyla edinildiği ve ödemelerin babası tarafından yapıldığını savunduğu, mahkemece kooperatiften gelen yazı ve tanık beyanlarına göre ödemelerin davalının babası tarafından yapıldığı kabul edilerek taşınmazın kişisel mal olduğu gerekçesi ile talebin reddine karar verildiği, ancak dosya kapsamında ödemelerin davalının babası tarafından yapıldığına yönelik tanık beyanı dışında somut delil olmadığı anlaşılmaktadır. Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelere göre, taşınmazın kooperatife üye olunarak edinildiği, ödemelerin evlilik öncesi ve evlilik birliği için devam ettiği, ödemelerin davalının babası tarafından yapıldığına dair somut delil bulunmadığına göre, evlilik birliği içinde yapılan ödemeler sebebiyle davacının katılma alacağının olduğunun kabulü gerekir (TMK m. 222). O halde mahkemece yapılacak iş, taşınmaz için evlilik birliği içinde yapılan ödemelerin tüm ödemelere oranı bulunup, yukarda açıklanan yasal düzenlemeler ve Dairemizin ilke ve uygulamalarına göre, artık değere katılma alacağının hesaplanarak karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur. 

Av. Derya MERİÇ

Makale Yazarlığı İçin

Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.

Mal Paylaşımı Davası | Boşanma Avukatı Çorum

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu