Sınır Dışı Etme İşlemleri
Türkiye’de yabancılar ve uluslararası koruma konuları 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK) altında düzenlenmiştir.
Bu konularla ilgili önemli noktaları özetleyecek olursak:
Yabancıların Avukat Edinmesi: Yabancılar, Türkiye’de hukuki süreçlerde temsil edilmek üzere avukat edinebilirler. Bu, özellikle sınır dışı etme kararlarına itiraz etme süreçlerinde önemlidir.
Sınır Dışı Etme Kararı: Yabancılara yönelik sınır dışı etme kararı, kamu düzeni veya güvenliğini tehdit eden durumlar, sahte belge kullanımı, yasal olmayan yollarla Türkiye’ye giriş yapılması gibi durumlarda verilebilir.
İdari Gözetim ve Süresi: İdari gözetim, çeşitli riskler taşıyan durumlar için uygulanabilir ve süresi genellikle altı aydır. Bu süre, gerekli görüldüğünde altı ay daha uzatılabilir.
Yabancıların Adli Yardımdan Faydalanması: Mali durumu yetersiz olan yabancılar, Türkiye’de adli yardım hizmetlerinden yararlanabilirler.
Sınır Dışı Etme Kararına İtiraz: Sınır dışı etme kararına, kararın tebliğ edildiği tarihten itibaren 7 gün içinde İdare Mahkemesine başvurarak itiraz edilebilir.
Yargılama Sonuna Kadar Sınır Dışı Edilme: Yargılama süreci devam ederken yabancının sınır dışı edilmesi, karar ve süreçlere bağlı olarak değişebilir.
Geri Gönderme Merkezleri: Geri gönderme merkezleri, sınır dışı işlemleri sırasında yabancıların geçici olarak tutulduğu yerlerdir ve tutulma süresi duruma göre değişebilir.
Uluslararası Koruma Çeşitleri: Türkiye’de uluslararası koruma statüleri arasında mülteci, şartlı mülteci ve ikincil koruma gibi çeşitler bulunmaktadır.
Bu konularda daha fazla bilgi almak için 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu‘na ve ilgili resmi kaynaklara başvurulması önerilir.
İDARİ GÖZETİME ALTERNATİF YÜKÜMLÜLÜKLER
Valilik yabancı hakkında idari gözetim kararı alabileceği gibi idari gözetim kararına alternatif yükümlülükler de getirebilmektedir.
Hakkında sınır dışı etme kararı alınanlardan; kaçma ve kaybolma riski bulunan, Türkiye’ye giriş veya çıkış kurallarını ihlal eden, sahte ya da asılsız belge kullanan, kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın Türkiye’den çıkmaları için tanınan sürede çıkmayan, kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar hakkında valilik tarafından idari gözetim kararı alınır ya da 57/A maddesi uyarınca idari gözetime alternatif yükümlülükler getirilir
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Madde 57/A
(1) 57 nci maddenin ikinci fıkrasında sayılan yabancılara ya da idari gözetimi sonlandırılan yabancılara aşağıdaki idari gözetime alternatif yükümlülükler getirilebilir:
a) Belirli adreste ikamet etme
b) Bildirimde bulunma
c) Aile temelli geri dönüş
ç) Geri dönüş danışmanlığı
d) Kamu yararına hizmetlerde gönüllülük esasıyla görev alma
e) Teminat
f) Elektronik izleme
(2) Yabancıya birinci fıkradaki yükümlülüklerden bir ya da birkaçının getirilmesi durumunda, bu süre yirmi dört ayı geçemez.
(3) 57 nci maddenin ikinci fıkrası kapsamında olup da idari gözetim altına alınmayan yabancılara bu maddenin birinci fıkrasında sayılan yükümlülüklerden birinin ya da birkaçının getirilmesi zorunludur.
(4) İdari gözetime alternatif yükümlülüklere tabi tutulduğu, yabancıya veya yasal temsilcisine ya da avukatına gerekçeleri ile birlikte tebliğ edilir. Hakkında idari gözetime alternatif yükümlülükler getirilen yabancı, bir avukat tarafından temsil edilmiyorsa kendisi veya yasal temsilcisi, kararın sonucu, itiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgilendirilir.
(5) Elektronik izleme yükümlülüğüne tabi tutulan yabancı veya yasal temsilcisi ya da avukatı bu karara karşı sulh ceza hâkimine başvurabilir. Başvuru yabancının tabi tutulduğu idari yükümlülüğü durdurmaz. Sulh ceza hâkimi incelemeyi beş gün içinde sonuçlandırır. Sulh ceza hâkiminin kararı kesindir.
(6) İdari gözetime alternatif yükümlülüklere uymayan yabancılar idari gözetim altına alınabilir.
(7) Yabancıya teminat yükümlülüğü getirilmesi ve yabancının teminat süresi içerisinde mücbir sebepler ve mahkeme sürecinin sona ermemesi halleri saklı kalmak kaydıyla Türkiye’den çıkmaması durumunda teminat Hazineye irat kaydedilir.
(8) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça düzenlenir
Hakkında sınır dışı etme kararı alınanlardan; Kaçma ve kaybolma riski bulunan, Türkiye’ye giriş veya çıkış kurallarını ihlal eden, Sahte ya da asılsız belge kullanan, Kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın Türkiye’den çıkmaları için tanınan sürede çıkmayan, Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar hakkında idari gözetim kararı verilmemişse İdari gözetim kararına alternatif olarak sayılan yükümlülüklerden biri veya birkaçının getirilmesi zorunludur.
Yabancıya idari gözetime alternatif yükümlülüklerden bir veya bir kaçının getirilmesi durumunda, bu süre 24 ayı geçemez.
İdari gözetime alternatif tedbirlere uymayan yabancılar idari gözetim altına alınabilir.
Elektronik izleme yükümlülüğüne tabi tutulan yabancı veya yasal temsilcisi ya da avukatı bu karara karşı Sulh Ceza Hâkimine başvurabilir. Başvuru yabancının tabi tutulduğu idari yükümlülüğü durdurmaz. Sulh Ceza Hâkimi incelemeyi beş gün içinde sonuçlandırır. Sulh Ceza Hâkiminin kararı kesindir.
Türkiye’de Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu kapsamında, sınır dışı etme işlemleri ve ilgili süreçler belirli düzenlemelere tabidir.
Bu süreçler ve düzenlemeler şu şekilde özetlenebilir:
Türkiye’yi Terke Davet ve Çıkış İzin Belgesi: Sınır dışı kararı alınan yabancılara, Türkiye’yi terk etmeleri için 15 ila 30 gün süre tanınır. Bu süre zarfında Türkiye’den çıkış yapmaları beklenir ve bu süreçte “Çıkış İzin Belgesi” verilir.
Terke Davet Süresine Uymayanlar: Süresi içinde Türkiye’yi terk etmeyen yabancılar idari gözetim altına alınabilirler.
Terke Davet Edilmeyecek Kişiler: Kaçma ve kaybolma riski bulunanlar, yasal olmayan yollarla giriş veya çıkış yapanlar, sahte belge kullananlar, kamu düzeni veya güvenliği tehdit edenler gibi birtakım durumlarda bulunan kişilere terke davet uygulanmaz.
Sınır Dışı Deport Etme Kararının Yerine Getirilmesi: Sınır dışı edilecek yabancılar, kolluk kuvvetleri tarafından sınır kapılarına götürülür. Geri gönderme merkezlerinden veya doğrudan sınır kapılarından sınır dışı işlemleri gerçekleştirilebilir.
Gönüllü Geri Dönüş: Gönüllü olarak kendi ülkelerine dönmek isteyen yabancılara, devlet tarafından destek sağlanarak geri dönüşleri kolaylaştırılır.
Sınır Dışı Edilecek Yabancının Seyahat Masrafları: Sınır dışı edilecek yabancıların seyahat masrafları genellikle kendileri tarafından karşılanır. Ancak, mali durumları yetersizse, bu masraflar Genel Müdürlük tarafından karşılanabilir.
Bu düzenlemeler, yabancıların Türkiye’deki hukuki durumlarını ve haklarını anlamaları açısından önem taşımaktadır. Sınır dışı etme süreçleri ve ilgili detaylar için Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’na ve ilgili resmi kaynaklara başvurulması önerilir.
