Yapı Kayıt Belgesinin İptali Davası
İmar Kanunu’nun Geçici 16. Maddesi olarak, 11.05.2018 tarihinde kabul edilen, İmar Barışı düzenlemesiyle, hukuki niteliğine bakılmaksızın birçok gayrimenkul hakkında, Yapı Kayıt Belgesi başvurusu yapılmaktadır. Kanun Maddesinin uygulanma şeklini gösteren Tebliğde, başvuru koşulları ve ödeme tutarları detaylı olarak açıklanmıştır.
Hangi Taşınmazlarda Yapı Kayıt Belgesine Başvurulamaz;
Kanun metninde; “Üçüncü kişilere ait özel mülkiyete konu taşınmazlarda bulunan yapılar ile Hazineye ait sosyal donatı için tahsisli araziler üzerinde bulunan binalar bu madde hükümlerinden yararlandırılmaz” denmektedir.
Özel mülkiyet üzerinde bulunan yapılar ve kamuya ait sosyal donatı alanlarından bulunan binaların yapı kayıt belgesi başvurusu yapamayacağı anlaşılmaktadır. Bu hüküm haricinde, yapı kayıt belgesi başvurusu yapabilecek gayrimenkullere ilişkin başkaca sınırlayıcı bir hüküm yoktur. Binanın, ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak inşa edilmesi imar affı başvurusu için yeterlidir.
Halihazırda, hazine arazileri üzerine inşa edilen kaçak yapılar, orman alanlarındaki binalar, özel mülkiyet niteliğinde hisseli taşınmazdaki yapılar ve hatta kat mülkiyeti bulunan binada, ortak alanları işgal etmiş olan kat malikleri, yapı kayıt belgesi başvurusu yaparak hukuka aykırılıkları legal hale getirebilmektedir.
Mevcut yasal düzenlemelerdeki belirsizlik nedeniyle, yapı kayıt belgesi düzenlenmesinden sonra, mülkiyet hakkına ilişkin birçok hukuki sorunun ortaya çıkacağı kuşkusuzdur.
Yaşanabilecek hukuki ihtilaflara örnek vermek gerekirse;
– Hisseli taşınmazda, bulunan imara aykırı binalarda, paydaşlardan sadece biri binanın kendisine ait olduğunu belirterek yapı kayıt belgesi alırsa, diğer hissedarların mülkiyet hakkı ihlal edilmiş olacaktır.
– Hazine arazileri ve orman alanları üzerine yapılan binaların kim tarafından inşa edildiği açıkça belli değilse, başkasının yaptığı kaçak bina ile ilgili hak sahibi olmayan kişiler yapı kayıt belgesi aldığı takdirde, hukuka aykırılığın ne şekilde düzeltileceği kanunda açıklanmamıştır.
– Kooperatifler veya sitelerde bulunan, ortak kullanım alanları ve sosyal tesislerde buluna kaçak yapılarla ilgili tüzel kişilik olarak yapı kayıt belgesi başvurusu yapılamadığından, bu alanlarla ilgili özel şahısların alacağı yapı kayıt belgeleri ileride site sakinlerinden menfaat elde etmek amacıyla kullanılabilir.
– Apartman ortak alanlarını işgal eden kişilerin ortak alanlarla ilgili olarak aldıkları yapı kayıt belgesi, diğer kat maliklerinin mülkiyet haklarını ihlal ettiği takdirde, mağdur olanların hakları nasıl korunacaktır?
– Ortak kullanıma tahsis edilen mera alanlarına ilişkin alınan yapı kayıt belgesi diğer kullanıcıların haklarını etkileyecektir
Yargıtay
15. Hukuk Dairesi
2018/5361 E., 2019/2479 K. 23.05.2019 T.
“İçtihat Metni”
Mahkemesi : Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince verilen kararın temyizen tetkiki davacılar vekili tarafından duruşmalı olarak istenmiş, duruşma talebi kabul edilerek 21.05.2019 tarihinde yapılan duruşmaya davacılar vekili Avukat … ile davalı vekili Avukat … geldi.
Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, eser sözleşmesinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince sözleşmenin feshi ve tapu iptâli tescil istemine ilişkindir.
Davacılar talebinde; Murisleri … ile davalı yüklenici arasında … 7. Noterliği’nin 05.04.2000 tarih ve 07068 yevmiye nolu Düzenleme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat ve Gayrimenkul Hissesi Satış Vaadi Sözleşmesi yapıldığını, davalı yüklenicinin sözleşmeye uygun olarak edimini ifa etmediğini, yapılan binanın projeyi ve imara aykırı olduğunu belirterek sözleşmenin feshi ile yükleniciye devri yapılan taşınmazların tapu kaydının iptâli ve kendi adlarına tesciline karar verilmesini talep etmişlerdir.
Davalı taraf savunmasında özetle; edimini ifa ettiğini, inşaatın yapıldığını, davalının isteği ile bodrum kattaki dairelerin tek daireye dönüştürülmesi nedeniyle iskânın alınamadığını, inşaatın %100 oranda tamamlandığını, inşaatın geriye dönük feshinin kabul edilemeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde, davanın kabulü ile; sözleşmenin feshi ile davalı adına kayıtlı tapu kaydının iptâli ve davacılar adına payları oranında tesciline karar verilmiş, verilen kararın istinaf edilmesi üzerine ,,, Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi’nin 2017/113 Esas 2018/1181 Karar sayılı ilamıyla, davalı tarafın istinaf talebinin kabulü ile yerel mahkeme kararının kaldırılmasına, açılan davanın reddine karar verilmiş, verilen karar süresi içerisinde davacı tarafça temyiz edilmiştir.
Davacıların murisi … ile davalı yüklenici arasında … 7.Noterliği’nin 05.04.2000 tarih ve 07068 yevmiye no’lu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılmış, tarafların %50’şer pay alması öngörülmüş, yüklenicinin projeye ve imara aykırı yapı yapmak suretiyle edimini ifa etmediği gerekçesiyle sözleşmenin feshi ile davalıya devri yapılan tapu kayıtlarının iptali
talep edilmiş, mahkemece yapılan yargılama neticesinde yapılan binanın hem projeye aykırı olduğu hem de imara aykırı kaçak yapı yapıldığı ve iskân alınmasının mümkün bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, istinaf aşamasında ise yapı kayıt belgesi alınması ve yapı kayıt belgesinin taraflara imara aykırı yapıyı geçici de olsa yasal hale getirdiği, bu haliyle davalı tarafından edimin ifa edilmiş sayılacağı kabul edilerek istinaf isteminin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak açılan davanın reddine karar verilmiştir.
Yapı Kayıt Belgesinin İptali Davası
