Çek Senet Dolandırıcılığı Cezası
Çek Senet dolandırıcılığı cezası kavramı Türk hukukunda bulunmamaktadır.
Ancak halk arasında senet dolandırıcılığı kavramı bedelsiz senetler için veya verilen senedin ödenmemesi halinde kullanılmaktadır.
Ödenmeyen senet sebebiyle önümüze gelen birçok senet dolandırıcılığı vakası aslında alacak davası yoluyla çözüme kavuşturulabilmektedir.
Senet dolandırıcılığı suçu ve davasında borçlu ile alacaklı arasında düzenlenen, borcun varlığına delil teşkil etmesi için gerekli bilgileri barındıran ve taraflarca imzalanan belgedir. Ödenmeyen senet de bu senedin ispatladığı borç ilişkisinin konusu olan borç miktarının borçlu tarafından ödenmemesini ifade eder.
Bedelsiz senet kullanma suçu TCK 156’da düzenlenmiştir. Bedelsiz senet borçlusu tarafından ödenmiş senedi ifade etmektedir.
Maddede belirtilen senet kavramını ise bir borç-alacak ilişkisini ispatlayabilecek senet olarak anlamak gerekecektir.
Bedelsiz senedi tamamen veya kısmen ödenmemiş gibi kullanmak 156.maddede düzenlenen suçu oluşturmaktadır. Dolayısıyla bu suçun tamamlanması kullanma fiilinin gerçekleştirilmesiyle söz konusu olur.
Bedelsiz senedi kullanma suçu cezası altı aydan iki yıla kadar hapis ve adli para cezasıdır. Ancak kanun koyucu suçun soruşturulması ve kovuşturulmasını şikayete bağlı tutmuştur.
TCK 167 uyarınca bu suçun;
Haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden biri tarafından, üstsoy, altsoy, bu derece kayın hısımlarından biri, evlat edinen, evlatlık tarafından, aynı konutta birlikte yaşayan kardeşlerden biri tarafından işlenmesi halinde bu akraba hakkında cezaya hükmedilmeyecektir.
Haklarında ayrılık kararı verilmiş eşlerden birinin, aynı konutta birlikte yaşamayan kardeşlerden birinin veya birlikte yaşayan amca, dayı, hala, teyze, yeğen ve ikinci derece kayın hısımlarından birinin zararına işlenen bedelsiz senet kullanma suçu üzerine verilecek ceza ise yarı oranında indirilecektir.
Dolandırıcılık suçu, Türk Ceza Kanunu’nun Mal Varlığına Karşı Suçlar bölümünde, 157. ve 159. maddeleri arasında düzenlenmiştir.
Bir kimsenin hileli davranışlar göstererek bir kimseyi aldatarak kendisine yarar sağlaması halinde dolandırıcılık suçu işlenmiş olacaktır.
Basit tanımıyla dolandırıcılık suçu, bir kimsenin hileli veya aldatıcı hareketler ile bir başkasını kandırması ve kendisine ya da başkasına yarar sağlamasıdır.
Dolandırıcılık Suçunun Özellikleri
Dolandırıcılık suçunun oluşabilmesi için hile ya da aldatma tek başına bir unsur kabul edilmemektedir. Suçta mağdur maddi zarara uğratılırken aynı zamanda başka bir kişi haksız menfaat elde etmelidir.
Suç kasten işlenebilmektedir. Dolandırıcılık suçunun taksirle işlenmesi mümkün olmayıp fail suçu bilerek ve isteyerek işleyebilir.
Dolandırıcılık suçunda fail herkes olabilmektedir. Dolandırıcılık suçu, özgü suç değildir. Ancak dolandırıcılık suçunun nitelikli hallerinin bazılarında failin belli bir meslek ya da sıfata sahip olması gerektiğinden sadece o fıkralar adına özgü suç denilebilir. Aynı şekilde dolandırıcılık suçunun mağduru da herkes olabilir.
Suç ile korunmak istenen hukuki değer mal varlığı, mülkiyet hakkıdır. Hile ve aldatma unsuru da olduğundan mağdurun güven ihlali de gerçekleştiğinden korunan hukuki değerlerden birisi de güven de denilebilir.
Dolandırıcılar ne kadar ceza alır?
Nitelikli dolandırıcılık suçunun cezası 6763 sayılı kanun ile arttırılarak TCK md. 158’de yeniden düzenlenmiştir. Buna göre nitelikli dolandırıcılık suçu işleyen fail, 3 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
