İmar Avukatı | 2022
Arazinin kullanımı, ayrımı, biçimi, yerleşim alanlarının gelişme yönlerini, büyüklüklerini ilkeleri ile belirten plandır. İmar planın hazırlanmasına yardımcı olmak için hazırlanan bir rapor olarak tanımlanabilir. Nazım imar planında o bölgede gelecekteki nüfus yoğunluğu, ulaşım sistemi, problemlerin çözümü gibi durumlar yer alır. Yanı imar planının temelini oluşturur. Nazım imar planı yapılmadan imar planı yapılamaz.
Arazi sınırları içerisinde yer alacak olan konut, ticaret, park ve benzeri alanlar belirlenir. Bu planların belirli bir ölçekte yapılması gerekir. Bu ölçek, 1/5000 – 1/25000 arasında değişebilir. Nazım imar planlarına yönelik İdare Mahkemesinde iptal davası açılabilir. Açılan iptal davasında yürütmenin durdurulması kararı istenerek, planın dava sonuna kadar hayata geçirilmesi de engellenebilir.
Nazım imar planı belediye meclislerinde görüşülerek kabul edilir. Oluşturulan planlar resmi yazı ile belediye meclisine gönderilir. Belediye meclisi ise bu planları ilgili birimlere gönderir. Bu birimler gerekli olan düzenlemeleri yapar ve belediye meclisine geri gönderir. Düzenlenen plan belediye başkanının onayına sunulur.
Nazım imar planının onaylanması süreci bittikten sonra imar planı hazırlanmasına geçilir. İmar planı, nazım imar planına aykırı olarak hazırlanamaz.
İmar Kanunu’nun 5. maddesine göre imar planı şöyle tanımlanmıştır: “Nazım İmar Planı; varsa bölge planlarının mekâna ilişkin genel ilkelerine ve varsa çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklüklerini, nüfus yoğunlukları ve eşiklerini, ulaşım sistemlerini göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, plan hükümleri ve raporuyla beraber bütün olan plandır.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği’nin 4. maddesine göre, Nazım imar planı: Mevcut ise çevre düzeni planının genel ilke, hedef ve kararlarına uygun olarak, arazi parçalarının genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, çeşitli kentsel ve kırsal yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini,
kentsel, sosyal ve teknik altyapı alanlarını, ulaşım sistemlerini göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere, varsa kadastral
durumu işlenmiş olarak 1/5.000 ölçekte, büyükşehir belediyelerinde 1/5000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte, onaylı halihazır haritalar üzerine, plan
notları ve ayrıntılı raporuyla bir bütün olarak hazırlanan plandır.
İmar Avukatı | 2022
Nazım İmar Planının Yapılması Süreci
- Planı yapılacak alan belirlenir ve sınırları tespit edilir.
- Planı yapılacak olan alanın sınırları belirlendikten sonra ilgili resmi kuruluşların görüşleri istenir. Yani arazide yapılacak olan çalışmanın program ve altyapısı belirlenir.
- Yapılan çalışma ve toplanan kurum görüşleri neticesinde analiz paftaları hazırlanır.
- Planlama alanındaki analizlerden çıkan sonuç ve sosyo – ekonomik yapı da değerlendirilerek farklı plan alternatifleri üretilir.
- Alternatif planlardan en uygun olanı seçilerek, teklif planın hazırlanması aşamasına geçilir. Bu aşamada planın çizimi yapılır.
- Tüm bu aşamaların yer aldığı bir rapor hazırlanır. Hazırlanan raporun meclis tarafından onaylanması gerekir. İmar planı teklifleri belediye meclisi tarafından uygun görülmezse 15 gün içerisinde gerekçe ile birlikte belediye başkanlığına yazı ile bildirilir. Nazım imar planının meclis tarafından onaylanmasıyla birlikte uygulama imar planının hazırlanması aşamasına geçilir.
İmar Avukatı | 2022
Belediye sınırları dışında kalan alanlarda nazım imar planı yapma yetkisi, İl İdare Kurulu kararları ve valinin onayı ile yapılabilir.
Onaylanan planlar, kamunun görebileceği şekilde ilan edilir. İlanlar, aynı zamanda mahalli haberleşme araçları ile de duyurulur. Plan ilan edikten sonra 30 gün boyunca askıya alınır. Bu süreçte plana yapılan itirazlar değerlendirilir. 30 gün içerisinde itiraz gerçekleştirilmelidir. Yapılan itirazlara 15 gün içerisinde cevap verilir. İtiraz meclis tarafından kabul edilmemişse uyuşmazlık İdare Mahkemesine taşınabilir. 30 günlük askı süresi içerisinde itiraz yapılmamışsa plan onaylanmış olur.
Nazım imar planlarının iptali için İdare Mahkemesinde dava açılabilir. Açılan davada yürütmenin durdurulması kararı talep edilebilir. İmar planına karşı itiraz edilmemesi halinde; planın ilan edilmesinden sonra 30 günlük askı süresinin sona ermesinden itibaren 60 gün içerisinde dava açılmalıdır. Eğer plana karşı 30 günlük askı süresinde itiraz edilmişse ve itiraz reddedilmişse; ret kararının tebliğinden itibaren 60 gün içerisinde dava açılmalıdır. Ancak imar planının onaylanarak kesinleşme tarihinden itibaren herhalde 5 yıl içerisinde dava açılabilir.
İmar Avukatı | 2022
Stajyer Av. Merve ÇATAR
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
