Yüz Kızartıcı Şuçlar
Yüz kızartıcı suç olarak belirtilen suçlar ,Devlet Memurları Kanunu kapsamında memuriyete engel teşkil eden suçlar arasında sayılmış olan birtakım suçlardır. Dolayısıyla bu suçları işlemiş olan biri memuriyet alınmayacağı gibi, memuriyeti devam ederken bu suçlara vücut veren fiiller işlediklerinde de ilişikleri kesilmek suretiyle memuriyetten alınacaklardır.
5237 sayılı Türk Ceza Kanunumuzda “yüz kızartıcı suçlar” şeklinde bir suç kategorisi tasnif edilmemiştir. Yüz kızartıcı suç kavramı bazı özel kanun hükümlerinde (2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu, 5411 Bankacılık Kanunu gibi) ve Anayasamızın 76.maddesinde tanımına yer verilmeden düzenlenmiştir.
Ceza hukuku bağlamında bir etki ve sonuç doğurmayan yüz kızartıcı suç kavramı bir kimsenin mesleğe veya memuriyete alımında, bir hak veya statü elde etmesinde ölçü olarak kullanılmaktadır.
Sübjektif bir tanıma göre toplumun şiddetle tepki gösterdiği, ahlaki açıdan kabul edilemez bulduğu, toplum içerisinde utanç duygusunu harekete geçiren, suçlara yüz kızartıcı suçlar denir.
Yüz Kızartıcı Suç Nedir?
Yüz kızartıcı suç tanımı hakkında uygulamada pek çok kişinin merak ettiği bazı genel sorular olduğu görülmektedir.
Yüz kızartıcı suçlar, Anayasa’nın ve diğer özel kanunların münferit olarak tanımladığı bazı suçlardan oluşmaktadır. Özellikle memurluk için iş başvurusunda bulunacak kişiler, bu kavramla sık sık karşılaşmaktadır.
Çünkü kanunlara ve hukuk sistemimize göre bu suçlar, memuriyete engel olmakta olup 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48. maddesinde de sayılmıştır.
Dolandırıcılık Suçu
Hırsızlık Suçu,
Dolandırıcılık Suçu,
Güveni Kötüye Kullanma Suçu,
Görevi Kötüye Kullanma Suçu,
Rüşvet Suçu,
İrtikap Suçu,
Zimmet Suçu,
Özel Belgede Sahtecilik Suçu,
Resmi Evrakta Sahtecilik Suçu,
Parada Sahtecilik Suçu (TCK md.197),
Kıymetli Damgada Sahtecilik (TCK md.199),
Mühürde Sahtecilik Suçu (TCK md. 202),
Hileli İflas (TCK md.161).
Yüz Kızartıcı Suçlar Ne Zaman Silinir?
Yüz kızartıcı suçların adli sicil ya da sabıka kaydının silinmesi için bazı koşulların gerçekleşmesi gerekmektedir. Öncelikle adli sicil kaydı ile iş başvurularında talep edilen arşiv kaydı iki farklı kavrama işaret etmektedir.
İş yerinde yüz kızartıcı suçlar ile ilgili ceza alan kişilerin mahkumiyet hükümleri ilk olarak adli sicil kaydına alındıktan sonra belli koşulların gerçekleşmesi durumunda, mahkumiyet hükmüne dair bilgiler silinerek arşiv kaydına alınır.
Yüz kızartıcı suçlara dair arşiv kaydının silinmesi için şu durumların gerçekleşmesi gerekir:
Mahkeme tarafından Memnu Hakların İadesi kararı verilmişse kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren 15 yıl geçmesiyle arşiv kaydı silinir.
Memnu hakların iadesi kararı alınamamış ise kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren 30 yıl geçtikten sonra arşiv kayıtları silinmektedir.
Yüz Kızartıcı Suçlar ve İşten Çıkarılma
Bu suç nedeniyle işten çıkarılma, İş Kanunu’nun 25 hükmünde belirtildiği üzere tamamen somut olayın özelliklerine bağlıdır.
Cezanın ertelemesine müsait olmayan bir suç işleyen işçi için, işverenin işçiyi haklı nedenle işten çıkarma imkanı bulunmaktadır. Güveni kötüye kullanma, hırsızlık ve doğruluk ile bağlılık kurallarına uymamak gibi suçlar işleyen işçinin de işten çıkarılması haklı nedene dayandırılmaktadır.
Yüz kızartıcı suçlara yer verilen kanunlara örnek vermek gerekirse;
Devlet Memurları Kanunu (md.48):
Avukatlık Kanunu (md. 5/a):
Milletvekili Seçimi Kanunu (md. 11/1):
Hakimler ve Savcılar Kanunu (md.8/h):
Bankacılık Kanunu (md. 8/d): “
Yüz Kızartıcı Suçlar Memuriyete Engel Teşkil Eder Mi?
Memuriyete engel suçlar; Devlet Memurları Kanunu 48’de sayılmış olup, madde de belirtilen suçların miktarına ve infazına bakılmaksızın salt o suçtan mahkum edilmiş olmasına denir. Bir suç vasfı gereği memuriyete engel teşkil ediyorsa ilgili cezanın miktarı, seçenek yaptırımlara çevrilip çevrilmemesinin önemi yoktur. Önemli olan o suçun memuriyete engel nitelikte olup olmadığı yani Devlet Memurları Kanunu 48. madde de sayılmış olmasıdır.
Yüz Kızartıcı Şuçlar
Yüz kızartıcı suçlar olarak da nitelenen memuriyete engel suçlar, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu madde 48/5’te sınırlı sayıda düzenlenmiştir.
Sayılan suçlar şu şekildedir;
Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar,
İhaleye fesat karıştırma,
Edimin ifasına fesat karıştırma,
Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama,
Kaçakçılık suçları,
Hırsızlık Suçu,
Dolandırıcılık Suçu,
Güveni Kötüye Kullanma Suçu,
Rüşvet Suçu,
İrtikap Suçu,
Zimmet Suçu,
Hileli İflas,
Özel Belgede Sahtecilik Suçu,
Resmi Evrakta Sahtecilik Suçu,
Parada Sahtecilik Suçu,
Kıymetli Damgada Sahtecilik,
Mühürde Sahtecilik Suçu,
Kişi memuriyete atandıktan sonra üstte sayılan suçları memuriyetten önce işlediği anlaşılırsa veya kişi memuriyeti sırasında 48. madde de ki suçlardan herhangi birine işlerse memuriyetine son verilir.
Kişinin memuriyet süresi boyunca 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48.maddesinde belirlenen şartları taşımak zorundadır. 48. madde de sayılmış suçlardan herhangi birinin işlenmesi halinde memurluk vasfını kaybeder ve kişinin memursa memuriyetine son verilir, ilişiği kesilir.
Dolayısıyla yüz kızartıcı suçlardan herhangi biri ile yargılanan kişinin mutlaka deneyimli ceza avukatı hukuki bilgisinden faydalanması gerekmektedir. Zira bu davanın olumsuz sonuçlanması kişiye maddi-manevi büyük mağduriyetler yaratabilecek niteliktedir.
Yüz Kızartıcı Şuçlar
