Çek İptali Davası Nasıl Açılır?
Çek, özelikle ticaret hayatında sıklıkla kullanılan ve para yerine geçen kıymetli evraklardan bir tanesidir. Ancak kimi zaman herhangi bir nedenle çek ya da senet kaybolabilmekte ya da söz konusu çek ya da senet yanlışlıkla tahrip edilerek kullanılamaz hale gelebilmektedir.
Bu gibi durumlarda çekten kaynaklanan haklarınızı korumak, bankalara karşı çek yaprağına ilişkin maddi sorumluluk bedelini ödememek ve kayıp çekin üçüncü kişiler aracılığıyla kullanılmasına engel olmak için söz konusu çek ile ilgili çek iptali davası açılabilmektedir.
Çek, ticari iş ve işlemlerde en yaygın şekilde kullanılan ödeme araçlarından olup, Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen kıymetli evrak türleri arasında yer almaktadır.
Çek İptali hukukumuzda özel koşullara bağlanmış olup, bu koşulların gerçekleşmesi durumunda mahkemelerce verilecek karar ile mümkündür.
Çekin kıymetli evrak niteliğinde olmasına birtakım özel hükümler bağlanmış olduğundan, çekin muhafazası önem arz etmektedir. Nitekim, çekin istem dışı olarak üçüncü kişilerin eline geçmesi halinde, çek bedelinin tahsil edilmesi ve hak kaybının yaşanması ihtimali de bulunmaktadır.
Ancak çekin kaybolması, çalınması, yanması veya üzerine bir şey dökülmesi gibi çeşitli durumlarla da zaman zaman karşılaşılması mümkündür. Bu ve benzeri durumlar yüzünden çekin hamili tarafından ibrazının imkansız olması veya çek üzerinde yazılı olan hakkın saptanmasının imkansız olması hali için hukuk literatüründe kullanılan terim, çekin zayi olması terimidir.
Çek İptali Davası Nasıl Açılır?
Genel olarak çeki kaybeden ya da tahrip eden kişi yani yetkili hamil söz konusu davayı açabilmektedir. Yetkili hamil kavramından anlaşılması gereken ise kıymetli evraktaki bazı unsurlara göre değişiklik göstermektedir. Bu kapsamda yetkili hamil; hamiline yazılı olarak nitelendirilen çekte çeki elinde bulunduran, emre yazılı senette en son ciro kendisine yapılmış olan ve nama yazılı ise üzerinde adı bulunan ya da en son tarihli temlik sözleşmesini ibraz eden kişi yetkili hamil olmakta ve söz konusu davayı açabilmektedirler. Ancak söz konusu çekin keşidecisi bu davayı açamamaktadır.
Çek İptali Davası ve Özellikleri
Çek iptali davası taraf belirtilmeden yani hasımsız olarak açılabilecek dava türlerindendir. Ayrıca bu dava açılırken ödeme yasağı beyanında bulunularak da dava açılabilmekte ve böylelikle çekin ödenmesi yasaklanabilinmektedir. Henüz keşide edilmemiş, çek niteliği olmayan tamamen boş yaprakları tedavüle konmuş sayılamayacağından çek iptali davası konusu olamamaktadır.
İlgili mahkeme, çekin kullanılamaz olduğuna karar vermesi halinde belirli olmayan hamili ilan yoluyla, söz konusu senedi en az altı ay olmakla birlikte belirlenen sürede sunması için çağırmakta ve aksi halde iptal edeceğini bildirmektedir. Söz konusu ilan belirtilen aralıklarla üçer kez aralıklarla Ticaret Sicil Gazetesi’nde yayınlanmaktadır. Bu süre zarfında kendinde olduğunu söyleyen bir kimse çıkmaz ise de ilgili mahkeme tarafından çekin iptaline karar verilmektedir.
Çek iptali davasında görevli ve yetkili mahkeme, çekin hamilinin yani bulunduranın yerleşim yeri ya da ödeme yerindeki Asliye Ticaret Mahkemesi’dir
Ödemeden Men Yasağı Nedir?
Çek iptali davası açılırken ödemeden men yasağına ilişkin ihtiyati tedbir talebinde bulunulması büyük önem arz eder. Ödemeden men yasağı alınmaz ise o arada çeki elinde bulunduran kötü niyetli üçüncü kişiler, çeki bankaya ibraz ederek çek bedelini alabilir. Bu nedenle çek iptali davası ile birlikte mahkemeden, ödemeden men yasağına ilişkin tedbir kararı alınarak ilgili bankaya bildirilmelidir. Mahkemece ödemeden men yasağına ilişkin tedbir kararı verilebilmesi için de davayı açan kişinin çek bedeli üzerinden belirlenecek bir teminatı mahkemeye depo etmesi gerekmektedir.
Çek İptali Davasının Sonuçları
Çek iptali davası sonuçlanarak çek iptal edilmesinin ardından çek düzenleyene ve varsa çekteki cirantalara karşı hukuken bedel kadar başvurma hakkınız doğmaktadır. Ayrıca bu dava ile banka şubesinin her bir çek yaprağıyla ilgili sorumlu olduğu miktarı müşterisine yansıtacağı sorumluluk bedeli de ortadan kalkmaktadır. Ancak bunun için bankaya çek kaybına dair mahkeme kararını mutlaka ibraz edilmesi gerekmektedir.
Ayrıca çek iptali davası sırasında verilen süreler içerisinde çek mahkemeye sunulması halinde ise, mahkeme iade davası açması için davacıya süre vermekte ve süresinde dava açılmaz ise mahkeme çeki ya da senedi getirene iade etmekte ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını da kaldırmaktadır.
Çek iptali davası uzun bir süreci içinde barındıran prosedürler silsilesidir. Bu nedenle de profesyonel bir hukuki yardım alınmadan tek başına yürütülmesi imkansız bir hal alabilmektedir.
BANKA TARAFINDAN “KARŞILIKSIZDIR” İŞLEMİNİN YAPILMAMASI İÇİN ÖDEME YASAĞI KARARI ALIP BANKAYA GÖNDERİLMESİ / SUNULMASI GEREKİR. AKSİ TAKDİRDE CEZAİ VE İCRAİ SORUMLULUK DEVAM EDER, 3.KİŞİLERE ÖDENMESİNİN ÖNÜNE GEÇİLEMEZ.
Hukuk büromuz uzman, tecrübeli ve mevzuata hakim avukat ekibi ile çek iptali davası ve diğer tüm davalarda etkin bir dava süreci yürütebilmekte ve en etkili şekilde danışmanlık hizmeti vermektedir. Böylelikle davanız lehinize, istediğiniz biçimlerde ve de en başarılı biçimlerde sonuçlanabilinmektedir.
Çek İptali Davası Nasıl Açılır?
