Evlilik Dışı Dünyaya Gelen Çocuğun Velayeti
Evlilik birliği dışında doğan çocuk annenin kütüğüne kaydedilerek, annenin soyadını alacağı gibi velayeti de annededir.
Çocuk ile anne arasındaki soybağı doğum ile kurulur, yani anne ile çocuk arasındaki soybağı için yalnızca doğum yeterlidir, çocuğun evlilik birliği içerisinde doğup doğmamasının bir önemi yoktur.
Ancak çocuk ile baba arasındaki soybağı evlilik, babalık davası ve tanıma ile kurulabilir. Babalık davasını daha önceki yazımızda anlatmıştık, bu yazıda sadece evlilik dışında doğan çocuğun tanınması konusuna değinilecektir.
Evlilik Dışında Doğan Çocuğun Baba Tarafından Tanınması
Nikahsız doğan çocuğun kimliğinde ne yazar?
Yürürlükte bulunan Türk Medeni Kanunu 321. maddesine göre çocuk, anne ve baba evli ise ailenin evli değilse annesinin (doğuran kadının) soyadını alır.
Evlilik dışı doğan çocuk babası tarafından tanındığı takdirde çocuk babasının nüfus hanesine tescil edilmekte ve çocuk babasının soyadını alabilmektedir.
Eğer baba, çocuğu kendi kütüğüne aldırarak soyadını vermek istiyorsa çocuğu tanımalıdır.
Aksi takdirde her ne kadar biyolojik baba olarak bilinse de hukuk nezdinde kabul edilmediği için; hem çocuğun sosyal ve psikolojik açıdan sorunlar yaşamasına, hem de miras hukuku açısından mahrumiyetler yaşamasına neden olabilir.
Baba evlilik dışı doğan çocuğunu farklı yollar ile tanıyabilir. Baba, evlilik dışı doğan çocuğunu;
-Nüfus memuruna veya mahkemeye (aile mahkemesi) yazılı başvuru ile ya da
-Noter senedi veya vasiyetname ile tanıyabilir.
Tanımanın Bildirilmesi
Beyanda bulunulan nüfus memuru, mahkeme, noter veya vasiyetnameyi açan hakim, tanımayı babanın ve çocuğun kayıtlı bulunduğu nüfus memurluklarına bildirir.
Çocuğun kayıtlı bulunduğu nüfus memurluğu da tanımayı çocuğa, anasına, çocuk vesayet altında ise vesayet makamına bildirir.
Evlilik dışı doğan çocuğun velayetini baba alabilir mi?
Evlilik Dışı Doğan Çocuğun Velayeti
Çocuğun evlilik dışı doğduğu durumlarda baba babalık davası açamaz, anne babalık davası açabilir.
Evlilik dışı doğmuş olan çocukla babası arasında tanıma veya babalık hükmü sonucunda soybağı kurulduğu durumlarda babaya velayet hakkı verilebilir ancak çocuğun yararı göz önünde bulundurulmak zorundadır.
Ancak çocuk ile baba arasında soybağı ilişkisi kurulmuşsa ve şartlar velayetin babaya verilmesini gerektiriyor ise velayet babaya da verilebilir.
Tanımanın iptali davası nedir?
Tanımanın Geçersizliği, Tanımanın İptali
Tanımanın İptali; çocuk ile tanıyan arasında tanıma nedeniyle kurulan soybağının mahkemece kaldırılmasıdır.
Tanımanın iptali davasını, tanıyan yani baba açabileceği gibi anne, çocuk, çocuk ölmüşse çocuğun altsoyu, ve diğer ilgililer de açabilir. Soybağı ilişkisi kamuyu ilgilendiği için Cumhuriyet Savcısı ve Hazineye de tanımanın iptali davasını açma hakkı tanınmıştır.
Babalık tanıma senedi nasıl alınır?
Evlilik dışında doğan çocuğun babasının, nüfus müdürlüğü, mahkeme, noter veya bağlı bulundukları Temsilciliğe başvurarak, babalık tanıma senedi veya vasiyetnameyle çocuğun babalığını tanıması mümkündür.
DNA testi yaptırmak için mahkeme kararı gerekir mi?
Herhangi bir mahkeme kararı olmadan DNA testi yapılması ancak özel laboratuvarlar aracılığıyla mümkündür.
Tanımanın İptali Davası Açma Süresi
Tanıyanın dava hakkı, iptal sebebinin öğrenildiği veya korkunun etkisinin ortadan kalktığı tarihten başlayarak 1 yıl ve her halde tanımanın üzerinden 5 yıl geçmekle düşer.
İlgililerin dava hakkı, davacının tanımayı ve tanıyanın çocuğun babası olamayacağını öğrendiği tarihten başlayarak 1 yıl ve her halde tanımanın üzerinden 5 yıl geçmekle düşer.
Çocuğun dava hakkı, ergin olmasından başlayarak 1 yıl geçmekle düşer.
Annelik davası nasıl açılır?
Analık davası açmak isteyen kişi, söz konusu iddianın var olduğu andan itibaren ilgili mahkemeye dava yolu ile başvurabilmektedir.
Dava esnasında da, taraflar ellerindeki iddialarını ispatlayan delilleri sunmak zorundadırlar. Bunun yanında söz konusu dava, kamu düzeniyle ilgili davalardandır.
Evlilik dışı çocuğun tanınması hangi şekilde gerçekleşir?
Evlilik dışı doğan çocuğun baba tarafından tanınması, çocuğun babasının bu hususta nüfus memuruna ya da mahkemeye yapacağı yazılı başvurusu veya resmi senette veya vasiyetnamesinde yapacağı beyanı ile olabilmektedir.
Bu durumda tanıma beyanında bulunan kimsenin küçük veya kısıtlı olması halinde veli veya vasisinin de bu hususta rızasının bulunması gerekliliğini de belirtmek gerekir. Çocuğun başka bir erkek ile soy bağının bulunması halinde ise kanunumuz bu bağın geçersizliğine karar verilmeksizin çocuğun bir başka kişi tarafından tanınamayacağına hükmetmektedir.
Soybağının düzeltilmesi davası hangi mahkemede açılır?
Soybağına ilişkin hükümler 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu‘nun 282. maddesi ve devamında düzenlenmiş olup Aile Mahkemelerinin görevi kapsamındadır.
5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu‘nun 36. maddesinde düzenlenen nüfus kaydının düzeltilmesi davalarına ise Asliye Hukuk Mahkemesinde bakılır.
Nüfus kaydının düzeltilmesi davası nedir?
Nüfus kaydının düzeltilmesi davası genetik anneye, anne olduğunu iddia eden kadına ya da genetik anne olmamasına rağmen nüfus bilgilerinde çocuğun annesi olarak yer alan kadına ve annesinin adının yanlış olarak yazıldığını düşünen çocuğa verilen bir haktır.
Evlilik Dışı Dünyaya Gelen Çocuğun Velayeti
