Tüketici Hukuku
TÜKETİCİ KİMDİR
Bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen, kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kişiye tüketici denir.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun (TKHK) uygulama alanının ve kapsamının belirlenmesi bakımından kimin tüketici olduğunun tespiti önemlidir.
Mal veya hizmeti alanın tüketici kabul edilmemesi halinde kanunun sağladığı haklar söz konusu olmayacaktır.
Kanunda tüketici; bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen, kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kişi olarak tanımlanmıştır.
Tanımlama alıcının gerçek veya tüzel kişi olmasına bakmaksızın kişisel ihtiyaç amacıyla alınmasını ya da yararlanılmış olmasını öne çıkarmıştır.
Buna karşın kişisel amaç taşımaksızın ticari veya mesleki amaç için edinenler ya da yararlananlar tüketici kabul edilmemiştir.
Tüketici Hukuku
TÜKETİCİ NASIL MAĞDUR OLUYOR
Tüketici almış olduğu hizmet veya mal karşılığında kendisine nispeten daha üstün konumda bulunan satıcı tarafından birçok şekilde mağdur edilmektedir.
Mağdur olan vatandaşların birçok hakkı bulunmasına rağmen bu haklarından habersiz bir şekilde mal veya hizmet satın alan tüketiciler Tüketici Kanunu kapsamında korunmuştur.
Tüketiciler değişik şekillerde satıcı tarafından mağdur edilmektedir.
Günümüzde tüketiciler genellikle bankalar ve kredi finans kurumları tarafından mağdur edilmektedir.
Bankalar ve kredi finans kurumları tarafından dosya masrafı, yıllık kart ücreti, kredi açılış ücreti, kredi tahsis ücreti, yapılandırma ücreti, istihbarat ve komisyon gibi çeşitli başlıklar altında tüketicilerden haksız bir şekilde kesintiler yapılmaktadır.
Kanun ve Yargıtay Kararlarına rağmen bankalar ve kredi finans kurumları tarafından söz konusu yasal olmayan kesintiler yapılarak tüketiciler halen mağdur edilmeye devam edilmektedir.
Taraflarca kararlaştırılmış olan ürünün örnek ya da modele uygun olmaması, objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması, ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda, internet sitesinde ya da reklam ve ya ilanlarında yer alan özellikleri taşımaması durumda söz konusu ürün ayıplı mal olmaktadır.
İstediği özellikleri taşımayan ayıplı mal veya hizmeti almak zorunda kalan tüketici bu şekilde mağdur edilmektedir.
Mağdur olan bilinçli tüketiciler mağduriyetlerinin giderilmesi ve zararlarının karşılanması için Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Başkanlığına müracaat etmektedirler.
TÜKETİCİ SORUNLARI HAKEM HEYETİ KARARLARININ HUKUKSAL NİTELİĞİ NEDİR
Tüketici Sorunları Hakem Heyeti tarafından verilen kararlar tarafları bağlar ve bu kararlar İcra ve İflâs Kanunu kapsamında ilâmların yerine getirilmesi hakkındaki hükümlerine göre infaz edilir. Bu nedenle bu kararlar birer ilâm niteliğindedir.
Tüketici Sorunları Hakem Heyeti kararları ilam niteliğinde olduğu gibi kararların icrası için kesinleşme şartı bulunmamaktadır.
Kararlar alındıktan sonra lehine hüküm verilen taraf kararların uygulanması için icra takibi başlatabilir.
Tüketici Sorunları Hakem Heyetlerinin bağlayıcı mahiyetteki kararlarına karşı taraflar 15 gün içerisinde Tüketici Mahkemesine itiraz edebilirler.
TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ KARARINA İTİRAZ
Tüketici Hakem Heyeti tarafından verilen kararlara karşı tarafların 15(onbeş) günlük yasal itiraz süresi bulunmaktadır.
Bu süre içerisinde itiraz edilmemesi durumunda Hakem Heyeti kararı kesinleşmiş olur.
15(onbeş) günlük yasal süre kararın taraflara tebliğinden itibaren başlamaktadır.
Sürenin geçmesi halinde yapılan itiraz usul açısından ret edilmektedir.
Tüketici Hukuku
Tüketici Sözleşmeleri
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanununda birçok sözleşme türü sayılmış, bunlara ilişkin özel düzenlemeler yapılmıştır. Bunlar;
Taksitle satış sözleşmeleri
Tüketici kredisi sözleşmeleri
Konut finansmanı sözleşmeleri
İş yeri dışında kurulan sözleşmeler
Mesafeli sözleşmeler (Özellikle internet ve telefon gibi çeşitli vasıtalar aracılığı ile kurulan sözleşmeler)
Finansal hizmetlere ilişkin mesafeli sözleşmeleri
Devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri
Paket tur sözleşmeleri
Abonelik sözleşmeleridir
Ancak tüketici sözleşmeleri bunlarla sınırlı değildir. Zira her türlü sözleşme tüketici sözleşmesi niteliğini taşıyabilmektedir. Önemli olan, o sözleşmenin hangi amaçla kurulduğudur.
Ticari meslek amaçla yapılmayan ve sadece ticari amaçla mal ve hizmet veren ile tüketici arasında gerçekleştirilen tüm sözleşmeler tüketici sözleşmesi olarak nitelendirilebilmektedir.
Bu sözleşmelere ilişkin her türlü dava da diğer kanunlarda özel düzenleme olmadıkça Tüketici Hakem Heyetlerince veya Tüketici Mahkemelerince görülecektir.
Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar
Tüketici ile müzakere edilmeksizin sözleşmeye dahil edilen (önceden hazırlanan ve standart sözleşmede yer alan, tüketicinin içeriğe etki edemediği durumlar) ve sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde dürüstlük kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhinde dengesizliğe neden olan sözleşme şartlarına haksız şart denmektedir.
Buna örnek olarak; yükümlülüklerini yerine getirmeyen tüketicinin, orantısız biçimde yüksek bir tazminat ödemesini gerektiren şartlar verilebilir.
Bu durumda sözleşme geçerli olmaya devam eder. Ancak bu şart kesin hükümsüzdür ve bu durumda haksız şartların hükümsüzlüğünün tespiti davasının açılması gerekmektedir.
Hizmetler
Tüketici Hakları Dava Vekilliği Hizmetleri
Abonelik sözleşmesi davaları,
Ayıplı hizmetlerden doğan davalar,
Ayıplı mallardan doğan davalar,
Garantili mal davaları,
Devre tatil davaları,
Kapıdan satış davaları
Mesafeli satışlardan doğan d,avalar,
Haksız şartlardan doğan davalar,
Kredi kartı sözleşmesi davaları,
Paket turlardan doğan davalar,
Tüketici kredilerinden doğan davalar,
Konut finansmanı sözleşmelerinden doğan davalar,
Taksitli ve kampanyalı satışlardan doğan davalar,
TOKİ sözleşmelerinden doğan davalar,
Tüketici Sorunları Hakem Heyeti’ne müracaatlar,
Tüketici Hakları Avukatı Danışmanlık Hizmetleri,
Tüketici hukukuna uygun tüm sözleşmelerin takibi,
Tüketici Sözleşmelerinin kanuna uygun şekilde hazırlanması ve denetimi,
Tüketici şikâyet hattı kurulması,
Tüketicilerin şikâyetlerini bizzat cevaplandırma,
Abonelik sözleşmelerinin denetlenmesi,
Devre tatil sözleşmelerinin denetlenmesi,
Kapıdan satış sözleşmelerinin denetlenmesi,
Mesafeli satış sözleşmelerinin denetlenmesi,
Kapıdan satış sertifikaları için gereken başvurular,
Finansman ve kredi denetimi ve düzenlemesi,
Mal veya hizmet satım sözleşmelerinin hazırlanması,
Paket tur sözleşmelerinin hazırlanması,
İşletmenin tüketici hukukuna uygunluğunun denetlenmesi,
Taksitli kampanya sözleşmelerinin oluşturulması,
Satıcı ile alıcı arasında yapılacak uyuşmazlık görüşmeleri,
Tüketici taleplerinin değerlendirilmesi,
