Marka Olarak Tescil Edilemeyecek İşaretler – Nispi Ret Nedenleri
SMK 6.madde’de düzenlenen nispi ret nedenleri, marka olarak tescil edilmek istenilen işaret üzerinde bir başkasının herhangi bir hakkının bulunması sebebiyle, hak sahibinin itirazı üzerine tescile engel olan nedenlerdir. Bu nedenle kamu menfaatiyle ilgili olmadığından Türk Patent ve Mahkemeler tarafından re’sen dikkate alınmaz.
1) Tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış bir marka ile aynı veya benzer olan ve aynı veya benzer mal veya hizmetleri kapsayan işaretler
SMK 6/1 uyarınca , tescil başvurusu yapılan bir markanın, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile aynılığı ya da benzerliği ve kapsadığı mal veya hizmetlerin aynılığı ya da benzerliği nedeniyle, önceki marka ile halk tarafından ilişkilendirilme ihtimali de dahil karıştırılma ihtimali varsa itiraz üzerine başvuru reddedilir.
a) Mal veya hizmetler arasındaki benzerlik
Benzerlik e karıştırılma ihtimalinin tespitinde şu kriterler esas alınmalıdır; Benzer alıcı çevresine hitap edip etmedikleri, benzer ihtiyaçları giderip gidermedikleri, son kullanıcıları ve tüketici profilleri, birbirleri yerine ikame edilip edilemeyecekleri, birinin diğerini tamamlama imkanının bulunup bulunmadığı, rekabet etme olanakları, kullanım amaçları, dağıtım kanallarının ortak olup olmadığı, kullanım yöntemleri.
b) İşaretler arasındaki benzerlik
Mal ve hizmet benzerliği yanında, tescili talep edilen işaret, tescilli veya daha önceden başvurusu yapılan bir işaret ile aynı veya benzer olmalıdır.
c) İşaretlerin benzerliğinde ve markalar arasında iltibas tehlikesinin tespitinde dikkate alınması gereken unsur ve kriterler
• İşaretlerin tüketiciler nezdinde bir bütün olarak uyandırdığı izlenimin esas alınması
• Hedef tüketici kitlesi
• Önceki markanın ayırt edici gücü
• Önceki markanın tanınmış olması
• Sözcük ve şekil kombinasyonundan oluşan markalarda iltibas değerlendirmesi
• Kısa markalarda iltibas değerlendirilmesi
• Ad ve/veya soyaddan oluşan markalarda iltibas değerlendirilmesi
• Marka işaretleri benzerliği ile mal/hizmet benzerliğinin bir bağımlılık ve denge içerisinde değerlendirilmesi
• Diğer kriterler
2) Ticari vekil veya temsilci tarafından marka sahibinden izin alınmaksızın markanın kendi adına tescili için başvuruda bulunması
Ticari vekil veya temsilcinin, marka sahibinin izni olmaksızın ve haklı bir sebebe dayanmaksızın markanın aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerinin kendi adına tescili için yaptığı başvuru, marka sahibinin itirazı üzerine reddedilir.
3) Tescilsiz bir marka veya ticaret sırasında kullanılan tescilsiz başka bir işaret sahibinin itirazı
Başvuru tarihinden veya varsa rüçhan tarihinden önce tescilsiz bir marka veya ticaret sırasında kullanılan başka bir işaret için hak elde edilmişse, bu işarete sahibinin itirazı üzerine, marka başvurusu reddedilir.
4) Paris sözleşmesi anlamında tanınmış markalar
Paris Sözleşmesinin 1.mük.6.maddesi bağlamındaki tanınmış markalar ile aynı veya benzer nitelikteki marka başvuruları, aynı veya benzer mal veya hizmetler bakımından itiraz üzerine reddedilir.
5) Toplumda belirli bir tanınmışlık düzeyine ulaşmış markalar
Tescil edilmiş veya tescil başvurusu daha önceki tarihte yapılmış bir markanın, Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarının zarar görebileceği veya ayırt edici karakterinin zedelenebileceği hâllerde, aynı ya da benzer markanın tescil başvurusu, haklı bir sebebe dayanma hâli saklı kalmak kaydıyla, başvurunun aynı, benzer veya farklı mal veya hizmetlerde yapılmış olmasına bakılmaksızın önceki tarihli marka sahibinin itirazı üzerine reddedilir.
6) Tescil başvurusu yapılan markanın başkasına ait kişi ismini, ticaret unvanını,
fotoğrafını, telif hakkını veya herhangi bir sınai mülkiyet hakkını içermesi
Tescil başvurusu yapılan markanın başkasına ait kişi ismini, ticaret unvanını, fotoğrafını, telif hakkını veya herhangi bir fikri mülkiyet hakkını içermesi hâlinde hak sahibinin itirazı üzerine başvuru reddedilir. Burada yer alan işaretle kastedilen, SMK 6/3’teki işaretlerden farklı olarak tescil edilmiş işaretlerdir.
7) Süresi içinde yenilenmeyen ortak marka ve garanti markasıyla aynı veya benzer markaların tescil edilmek istenmesi
Ortak marka ve garanti markası da diğer markalar gibi tescil başvurusunun yapıldığı tarihten itibaren 10 yıllık koruma süresi bittikten sonra yenilebilir.
SMK 6/7 uyarınca, ortak markanın ve garanti markasının yenilenmeme sebebiyle koruma siresinin sona ermesinden itibaren 3 yıl içinde yapılan , ortak marka veya garanti markasıyla aynı veya benzer olan ve aynı veya benzer mal veya hizmetleri içeren marka başvurusu, önceki hak sahibinin itirazı üzerine reddedilir.
8) Süresi içinde yenilenmeyen markalarla aynı veya benzer markaların tescil edilmek istenmesi
Tescilli markanın yenilenmeme sebebiyle koruma süresinin sona ermesinden itibaren iki yıl içinde yapılan, bu markayla aynı veya benzer olan ve aynı veya benzer mal veya hizmetleri içeren marka başvurusu, önceki marka sahibinin itirazı üzerine bu iki yıllık süre içinde markanın kullanılmış olması şartıyla reddedilir.
Ortak ve garanti marka sahiplerine, bu markaların koruma süresinin sona ermesinden itibaren 3 yıl içinde yapılan başvurulara itiraz etme hakkı tanınırken, diğer marka sahiplerine 2 yıl içinde itiraz etme hakkı tanınmıştır.
9) Kötü niyetle yapılan marka başvuruları
Kötü niyetli marka başvurusu, SMK 6/9 VE 25/1 maddelerinde hem bağımsız bir nispi red nedeni hem de hükümsüzlük nedeni olarak açıkça düzenlenmiştir.
Marka sahibinin, markasını tescil ederken, markanın kullanılış amacı ve fonksiyonlarını aykırı bir şekilde, iyi niyetli üçüncü kişileri baskı altında tutma, onlara şantaj yapma veya engelleme amacı gütmesi gibi hallerde, kötü niyetli marka tescilinden bahsedilir.
Marka Olarak Tescil Edilemeyecek İşaretler – Nispi Ret Nedenleri
