Deport Kararı 2022
Deport Nedir?
Deport, hakkında sınır dışı etme kararı olan yabancı kişinin kendi ülkesine, transit gideceği ülkeye ya da 3. bir ülkeye çıkışının yaptırılmasıdır. Sınır dışı etme veya diğer adıyla deport kararı, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nda düzenlenen sebepleri ihlal eden yabancı şahıslar hakkında alınır. Deport kararı aynı kanunun 53. maddesi uyarınca, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü talimatı ile veya kendiliğinden valilikçe alınabilir.
Kanuna göre hakkında sınır dışı kararı alınması gereken yabancılar:
İşlediği suç nedeniyle hapis cezası alıp infazı biten yabancılar
Terör örgütü veya suç örgütü yöneticisi, üyesi, destekleyicisi olanlar
Ülkeye girişte, vize işlemlerinde, ikamet izninde gerçek dışı bilgi ve belge kullananlar
Ülkede geçimini meşru olmayan yolla sağlayanlar
Kamu düzeni, kamu güvenliği, kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar
Vize, vize süresi, muafiyet süresini 10 günden fazla aşanlar veya vizesi iptal edilenler
Oturma izni iptal edilenler
İkamet izni bittikten sonra geçerli sebep olmaksızın 10 günden fazla izinsiz şekilde ülkede bulunanlar
Çalışma izni olmadan çalışanlar
Ülkeye giriş veya çıkış kurallarını ihlal edenlerdir.
Deport Kararı 2022
Deport Nasıl Kaldırılır?
Deport kaldırma işlemleri 2 türlü olabilir;
1. Yabancının meşruhatlı vize alması
Meşruhatlı vize, Türkiye’ye giriş yasağı olan yabancıların ülkeye yasal olarak giriş yapmasını sağlar. Yabancılar kendi ülkelerinde bulunan Türk konsolosluklarına veya büyükelçiliklerine geliş nedenleri dikkate alınmak şartıyla meşruhatlı vize başvurusu yapabilmektedir.
2. Deport kararının iptalinin idare mahkemesinde dava yoluyla talep edilmesi
Hakkında deport kararı alınan yabancıya, yasal temsilcisine veya avukatına, alınan deport kararı yasal gerekçeleriyle birlikte tebliğ edilir. Yabancının kendisi, temsilcisi veya avukatı sınır dışı etme kararına karşı, kararın tebliğinden itibaren yedi gün içinde yetkili ve görevli idare mahkemesine başvuru yapabilir.
Mahkemeye başvuran kişi, sınır dışı etme kararını veren makama da başvurusunu bildirir. Bu durum, davanın açıldığı mahkemeden mühürlü ve onaylı evrak alınarak İl Göç İdaresine teslim edilmesiyle olur.
Deport Kodları
Türkiye’ye gelen yabancı vatandaşlar, ülkeye girdikten sonra kanunlara uymadıkları durumda sınır dışı edilmektedirler. Sınır dışı edilirken sınır dışı edilme nedenlerine bağlı olarak sicillerine deport kodu işlenebilmektedir.
Tahdit Kodları ve Açıklamaları
V-69 (İkamet izni iptal edilenler)
Türkiye’de ikamet izni alıp da daha sonra ikamet kurallarına uyulmadığı takdirde bu kod konulur ve kişiye 5 yıl boyunca ikamet izni verilmez.
V-70 (Sahte evlilik)
Türkiye’de ikamet izni alabilmek için sahte evlilik yapan yabancılar tespit edildiğinde, haklarında bu kod konularak 5 yıl kadar Türkiye’ye giriş yapmaları engellenir.
V-71 (Adreste bulunamayanlar)
Resmi makamlara bildirilen adreste bulunamayanlar hakkında konulur.
V-77 (Ahıska Türkü olmadığı halde başvuruda bulunanlar)
Ahıska Türkü olduğunu belirterek başvuru yapan kişilerin gerekli araştırmalar sonucunda Ahıska Türkü olmadığının anlaşılması halinde bu tahdit kodu konulur ve bir daha Ahıska Türkü başvurusu yapamazlar.
V-84 (10 gün içinde ikamet izni alma koşuluna bağlı olarak giriş yapanlar)
10 gün içinde ikamet izni almak koşuluyla giriş yapan yabancı vatandaşların bu süre zarfında ikamet izni almak adına yabancı şubelere başvurmamaları halinde, süreli giriş yasağı konulur.
G-78 (Bulaşıcı hastalık taşıyan yabancılar)
Bulaşıcı hastalık taşıyan yabancılar hakkında bu kod konulur ve süresiz olarak Türkiye’ye girişleri engellenir. Ancak hatalı teşhis yapılmışsa veya daha sonra yabancı tedavi olup sağlığına kavuşmuşsa yapılacak başvuru neticesinde Türkiye’ye giriş yasağı kalkar.
G-87 (Genel güvenlik açısından tehlike arz edilen kişiler)
Yabancı kişiler hakkında bazı kaynaklara dayanılarak bu kod konulabilir ve bu kişiler sınır dışı edilebilir. G-87 kodu konulan bazı kişilerin sınır dışı edilmesi ile kendi ülkelerinde hayatları risk altında olmaktadır.
Anayasa Mahkemesi önüne gelen bir davada, hakkında G-87 tahdit kodu konulan kişinin sınır dışı edilmesi halinde hayatının risk altına gireceği ve kişinin genel güvenlik açısından kesin bir tehlike arz etmemesi nedenleri gerekçe gösterilerek bu işlem iptal edilmiş ve kişi sınır dışı edilmemiştir.
Ç-113 (Yasadışı giriş-çıkış yapanlar)
Türkiye’ye yasadışı giriş yapan yabancılar hakkında konularak 2 yıl boyunca Türkiye’ye girişleri engellenir ve idari para cezası kesilir. Para cezası ödenirse Türkiye’ye sadece 2 yıl boyunca giriş yapılamaz ancak para cezasını ödememe halinde 2 yıla ek olarak 5 yıl daha Türkiye’ye giriş engellenir. İdari para cezası da bir idari işlem olduğu için yargı yolu açıktır.
Ç-114 (Haklarında adli işlem yapılan yabancılar)
Türkiye’deyken adli bir işleme konu olma durumunda, suçlu olup olmamaya bakılmaksızın 1 yıl boyunca Türkiye’ye giriş yasağı uygulanır.
Ç-115 (Cezaevinden tahliye olan yabancılar)
Suç işleyip de Türkiye’de hapis cezasını tamamlayanlar hakkında 1 yıl süreyle Türkiye’ye giriş yasağı konulur.
Ç-116 (Genel ahlak ve kamu sağlığını tehlikeye atan yabancılar)
Genel ahlaka aykırı davranan veya kamu sağlığını tehlikeye atan yabancıların Türkiye’ye tekrardan girişleri 1 yıl boyunca engellenir.
Barlar, gece kulüpleri gibi yerlerden alınan yabancı kadınlar hakkında kolluk kuvvetlerince yakalama tutanağına ‘fuhuş yapmak amacıyla mekâna geldiği değerlendirilmektedir’ şeklinde yazılmakta ve yabancı kadınların ikamet ya da çalışma izinleri iptal edilmekte ve yabancılar bu sebeple sınır dışı edilebilmektedir.
Ç-117 (Kaçak çalışanlar)
Türkiye’de kaçak çalışan yabancılar hakkında konularak 1 yıl süreyle Türkiye’ye tekrardan girişleri engellenir. Ayrıca idari para cezası uygulanır.
Ç-118 (İkamet izni iptal edilenler)
Türkiye’de ikamet izni alan yabancıların, ikamet iznini başka amaçlarla kullandıkları tespit edildiğinde haklarında Ç-118 tahdit kodu uygulanarak Türkiye’ye 5 yıl boyunca girişleri engellenir.
Ç-119 (Kaçak çalışanların para cezasını ödememesi)
Türkiye’de kaçak çalışan yabancılara, verilen idari para cezasının Türkiye’den çıkış yaparken ödenmemesi halinde Ç-119 tahdit kodu işlenerek 5 yıl boyunca Türkiye’ye girişleri engellenir.
Ç-120 (Vize veya ikamet ihlalinden kaynaklanan para cezasının ödenmemesi)
Vize veya ikamet ihlali yapan yabancılar hakkında uygulanan idari para cezasının Türkiye’den çıkış yaparken ödenmemesi halinde kişi hakkında Ç-120 tahdit kodu işlenerek 5 yıl süreyle tekrardan Türkiye’ye giriş yapması engellenir.
Ç-135 (Yabancılar ve uluslararası koruma kanuna aykırı davrananlar)
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’na aykırı davranan yabancılara idari para cezası uygulanır. Bu para cezasının ödenmemesi halinde haklarında Ç-135 tahdit kodu konularak 5 yıl süreyle Türkiye’ye giriş yapmaları engellenir.
Ç-136 (Seyahat masraflarını ödemeyenler)
Yabancıların sınır dışı edilirken seyahat masraflarının kendileri tarafından karşılanmaması halinde Türkiye Cumhuriyeti tarafından karşılanır ve Ç-136 tahdit kodu işlenerek tekrar giriş yapabilmesi için bu masrafların ödenmesi istenir.
Ç-137 (Terke davet edilen yabancılar)
Göç idaresince belirli süreler içerisinde Türkiye’yi terke davet edilen yabancıların, bu sürelerde Türkiye’yi terk etmemesinde, haklarında Ç-137 tahdit kodu işlenerek Türkiye’ye 5 yıl boyunca girişleri engellenir.
Ç-138 (INAD yolcu)
Türkiye’ye giriş yapması yasak olan yabancıların, ülkeye giriş yaparken bu durumlarının fark edilmesi halinde haklarında bu kod işlenerek 5 yıla kadar Türkiye’ye girişleri engellenebilir.
K (Kaçakçılıktan arananlar)
Genelde kaçakçılık suçlarını işleyen ve hakkında yakalama kararı çıkan yabancılar için konulur. Bu kod giriş yasağı vermeyebilir. Yurtdışına çıkışı engelleme amacı ile de konabilir.
N-99 (İnterpol kodu)
Kendi ülkesinde ya da İnterpol (Uluslararası Kriminal Polis Teşkilatı) sistemine üye bir ülke tarafından hakkında İnterpol arama bülteni çıkarılan kişiler bakımından konulur.
O-100 (Semti Meçhul Yurda Giriş Yasaklı Sığınmacı)
Türkiye’de İl Göç İdaresi Müdürlüklerine sığınmacı olarak başvuru yaparken beyan ettiği adreste bulunmadığı tespit edilen ve ülkeye girişi yasaklanmış sığınmacı yabancılar hakkında, Türkiye’den sınır dışı edilirken O-100 tahdit kodu uygulanır.
N-82 (İstihzan kodu)
N-82 tahdit kodunda yabancı Türkiye’ye giriş yapmak için ön izin almak zorundadır. İzin verilmemesi, ülkeye giriş yasağının bir uygulamasıdır. Bu durumda dava açılıp kod iptal edilmeden yabancının Türkiye’ye girmesi mümkün değildir.
Deport Davasının Süresi
Mahkemeye yapılan başvurular on beş gün içinde sonuçlandırılır. Mahkemenin bu konuda verdiği karar kesindir. Karara karşı olağanüstü kanun yolu olan Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapılabilir. Yabancının rızası saklı kalmak kaydıyla, yargılama sonuçlanıncaya kadar yabancı kişi sınır dışı edilemez.
Deport Kararı Durdurulur mu?
Alınmış deport kararı durdurulabilir. Karara itiraz edilerek bu gerçekleştirilebilir.
Toplu ulaşım araçlarında, caddelerde, alışveriş merkezlerinde, eğlence ve iş yerlerinde yabancı uyruklu kişilere yönelik kolluk kuvvetleri tarafından yapılan rutin kontrollerde, yabancı uyruklu kişilerden vize ihlali olanlar, ikamet izni veya çalışma izinleri iptal edildiği halde halen Türkiye’de kalmaya devam ettikleri tespit edilenler, çalışma izinleri olmadıkları halde izinsiz çalıştıkları tespit edilenler, Türkiye’ye yasa dışı yollardan giriş yaptıkları tespit edilenler, haklarında çeşitli nedenlerden dolayı tahdit kodu olduğu anlaşılanlar, genel ahlak kuralları dışında davranış sergileyenler veya daha önce kendilerine Türkiye’den çıkmaları tebliğ edildiği halde Türkiye’den çıkış yapmadıkları tespit edilenler polis merkezlerine veya jandarma karakollarına getirilerek sınır dışı edilmek üzere idari gözetim altına alınmaktadır.
Geri gönderme merkezlerinde, polis veya jandarma karakollarında idari gözetim altında tutulan yabancılar için idari gözetim kararına itiraz edilebilir. Bu durumdaki yabancı uyruklu kişiler serbest kalabilir.
Deport Kararı 2022
Deport Süreleri
Yabancılar deport edilirken sınır dışı edilme sebeplerine bağlı sicillerine bir tahdit kodu işlenebilmekte ve bu kod sebebi ile 5 aydan başlayarak 5 yıla kadar olabilecek süreler içerisinde, bazı durumlarda ise süresiz bir şekilde Türkiye Cumhuriyeti’ne tekrar girişleri engellenmektedir. Yapılan eylemin önemine bağlı olarak tahdit süresi değişiklik göstermektedir.
Deportun Hukuki Bağlayıcılığı
Sınır dışı edilme ile ilgili düzenlemeler 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nda yer almaktadır. Herkes kanuna uymakla yükümlüdür.
Deportun sonucu olarak, yabancı şahıs idari para cezası öder, sınır dışı edilir ve şartları gerçekleşmişse ülkeye girişi belirli bir süre yasaklanır.
Stajyer Av. İrem Berçem Arikan
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
