Harcırah Kanunu Anayasa Mahkemesi Kararı
12 Aralık 2006 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 26374
Anayasa Mahkemesi Başkanlığından:
Esas Sayısı : 2005/142
Karar Sayısı : 2006/80
Karar Günü : 25.7.2006
İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN MAHKEMELER:
1 – Bursa 3. İdare Mahkemesi Esas No: 2005/142
2 – Çorum İdare Mahkemesi Esas No: 2006/2
3 – Gaziantep 1. İdare Mahkemesi Esas No: 2006/36
4 – Zonguldak İdare Mahkemesi Esas No: 2006/70
5 – Askeri Yüksek İdare Mahkemesi İkinci Dairesi Esas No: 2006/104
İTİRAZLARIN KONUSU: 10.2.1954 günlü, 6245 sayılı Harcırah Kanunu’nun 10. maddesinin,
5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 4. maddesinin (a) bendi ile değiştirilen (1) numaralı bendinde yer alan “Zorunlu yer değiştirme,
sınav, sağlık sebepleri ve eş durumu (bu madde uyarınca sürekli görev yolluğu almaya hak kazananların eşlerinin atamaları) dışında
kendi yazılı talepleri üzerine gönderilenler hariç olmak üzere;” biçimindeki ibarenin Anayasa’nın 2., 5., 10. ve 49. maddelerine aykırılığı savıyla iptali istemidir.
I – OLAY
Kendi yazılı talepleri üzerine tayin edildikleri için harcırah ödenmeyen kamu görevlilerince,
harcırah ödenmemesine ilişkin işlemin iptali ve harcırah ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılan davalarda,
itiraz konusu kuralın, Anayasa’ya aykırı olduğu kanısına varan Mahkemeler, iptali için başvurmuşlardır.
II – İTİRAZ KONUSU YASA KURALI
6245 sayılı Harcırah Kanunu’nun 10. maddesinin 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 4. maddesinin (a) bendi ile değiştirilen ve itiraz konusu ibareyi de içeren 1. bendi şöyledir:
“1. Zorunlu yer değiştirme, sınav, sağlık sebepleri ve eş durumu (bu madde uyarınca sürekli görev yolluğu almaya hak kazananların eşlerinin atamaları) dışında
kendi yazılı talepleri üzerine gönderilenler hariç olmak üzere;
yurt içinde veya dışındaki daimi bir vazifeye naklen tayin olunanlarla yabancı memleketlerdeki memuriyet merkezi tebdil olunan veyahut
bu yerlerden yurt içinde diğer bir daimi vazifeye tayin edilen memur ve hizmetlilere yeni vazife mahallerine kadar;”.
III – İLK İNCELEME
Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nün 8. maddesi gereğince, değişik tarihlerde yapılan ilk inceleme toplantılarında dosyalarda eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine oybirliğiyle karar verilmiştir.
IV – BİRLEŞTİRME KARARI
Çorum İdare Mahkemesi’nin başvurusuna ilişkin Esas: 2006/2; Gaziantep 1. İdare Mahkemesi’nin başvurusuna ilişkin Esas:2006/36;
Zonguldak İdare Mahkemesi’nin başvurusuna ilişkin Esas: 2006/70 ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi İkinci Daire Başkanlığı’nın başvurusuna ilişkin Esas:2006/104 sayılı davaların,
aralarındaki hukuki irtibat nedeniyle Esas: 2005/142 sayılı dava ile birleştirilmesine,
birleştirilen davaların esaslarının kapatılmasına,
esas incelemenin 2005/142 sayılı dosya üzerinden yürütülmesine, 19.01.2006, 04.04.2006, 04.05.2006 ve 17.07.2006 tarihlerinde oybirliğiyle karar verilmiştir.
V – ESASIN İNCELENMESİ
Başvuru kararları ve ekleri, işin esasına ilişkin rapor,
itiraz konusu yasa kuralı ve ilgili yasama belgeleriyle bunların gerekçeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
12.7.2006 günlü 26226 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1.7.2006 günlü, 5538 sayılı Bütçe Kanunlarında Yer Alan
Bazı Hükümlerin İlgili Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelere Eklenmesi Ve Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 2. maddesinin (a) bendi ile 6245 sayılı Harcırah Kanunu’nun 10. maddesinin itiraz konusu ibarenin de yer aldığı 1. bendinin değiştirilmesi ve aynı Yasa’nın 3. maddesiyle
6245 sayılı Harcırah Kanunu’na eklenen “Geçici Madde 5” ile itiraz yoluna başvuran Mahkemelerdeki dava konusu işlemlerin tesis tarihlerini de kapsayacak şekilde
kendi yazılı talepleri üzerine gönderilenlere de harcırah ödenmesinin öngörülmesi nedeniyle,
10.2.1954 günlü, 6245 sayılı Harcırah Kanunu’nun 10. maddesinin,
5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 4. maddesi ile değişik (1) numaralı bendinde yer alan “Zorunlu yer değiştirme, sınav,
sağlık sebepleri ve eş durumu (bu madde uyarınca sürekli görev yolluğu almaya hak kazananların eşlerinin atamaları) dışında
kendi yazılı talepleri üzerine gönderilenler hariç olmak üzere;” biçimindeki ibarenin iptali isteminin konusunun kalmadığı anlaşılmaktadır.
Bu nedenle, iptal istemleri hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekir.
VI – SONUÇ
10.2.1954 günlü, 6245 sayılı “Harcırah Kanunu”na 10. maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin 21.4.2005 günlü, 5335 sayılı Yasa’nın 4. maddesiyle değiştirilen “Zorunlu yer değiştirme,
sınav, sağlık sebepleri ve eş durumu (bu madde uyarınca sürekli görev yolluğu almaya hak kazananların eşlerinin atamaları)
dışında kendi yazılı talepleri üzerine gönderilenler hariç olmak üzere; …” ibaresi, 1.7.2006 günlü, 5538 sayılı Yasa’nın 2. maddesiyle değiştirildiğinden,
bu ibareye ilişkin KONUSU KALMAYAN İSTEM HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA Şevket APALAK’ın karşıoyu ve OYÇOKLUĞUYLA, 25.7.2006 gününde karar verildi.
Harcırah Kanunu Anayasa Mahkemesi Kararı
AZLIK OYU
Yargı yerlerince yapılan itiraz başvuruları üzerine Anayasa Mahkemesi’nce verilecek kararların uyuşmazlıkların çözümünde uygulanacağında kuşku bulunmamaktadır.
Bu bakımdan, somut kural denetiminde ortaya çıkan yasal değişikliklerin Anayasa Mahkemesi’nce istem konusunda kesin bir karar verilmesini engellememelidir.
Dahası, yasal değişiklik ilgilinin henüz süresi dolmamış başvurusu sonucu etkinliğini göstereceğinden,
yargı yerindeki uyuşmazlığın ortadan kalktığı söylenemeyeceği gibi,
yargılama yöntemin akışı içinde ve itiraza konu kuralın Anayasal değerlendirmesine bağlı olarak çözümü gerekecek usule ve esasa ilişkin sorunlar olasılığı da,
konunun kesin çözüme ulaştırılmasının ayrı nedenleridir.
Bu nedenle karara karşıyım.
