Eda Davasında Tespit Talebi *2023
Eda Davası Nedir
Eda davası, davalıdan bir şey yapması, yapmaması veya vermesinin talep edildiği bir dava çeşididir. Davacı mahkeme yoluyla bu 3 husustan birini talep etmektedir.
- Davalıdan bir şey vermesini talep etmek
- Davalıdan bir şey yapmasını talep etmek
- Davalıdan bir şey yapmamasını talep etmek
Davacının dilekçesinde bu 3 husustan birini talep etmesi gerekir. Örneğin, tahliye davaları, alacak davaları birer eda davasıdır.
Eda Davası Ve Tespit Davasının Farkı
Tespit davasında davacı, iddia ettiği hususların varlığının mahkeme tarafından var olup olmadığına dair karar verilmesini ister. Tespit davasında davalının bir şey yapması veya yapmamasını talep etmez. Tespit davası; bir hukuki ilişkinin veya hakkın varlığı, yokluğu, belgenin sahteliği gibi hususların mahkeme kararıyla saptanması istenir. Örneğin, kira tespit davası; kiranın belirlenmesi için açılan bir tespit davasıdır. Yine işçi, SGK primlerinin eksik yatırılması nedeniyle işverenine karşı açacağı dava hizmet tespit davasıdır. İşçi bu davada işverenle arasındaki hizmet sözleşmesi gereği eksik yatırılan zamanlar için iş ilişkisinin tespitini ister.
Eda davasında ise davalının bir şey yapması, yapmaması veya vermesi istenir. Bunun içinde önce iddianın varlığının tespit edilmesi gerekebilir. Bu iddianın varlığı da ancak tespit davasında belirlenebilir. Dolayısıyla önce tespit davası açılarak, hukuki ilişkinin varlığı hakkında mahkeme kararı alınması gerekir. Daha sonra eda davası ile davalıdan yapması istenen şey talep edilir. Tespit davasının sonunda davalıya karşı herhangi bir yaptırım yoktur. Ancak eda davasında ise davalıya karşı yaptırım vardır. Zira davalının bir şey yapması, yapmaması veya vermesi istenir.
Eda Davasında Tespit Talebi *2023
Eda Davası Ve Tespit Davası Birlikte Açılır Mı?
Tespit davası
MADDE 106/2 – Tespit davası açanın, kanunlarda belirtilen istisnai durumlar dışında, bu davayı
açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararı bulunmalıdır.
Eda davası ve tespit davası birlikte açılamaz. İkisi farklı dava çeşitleridir. Eda davası içeriğinde tespit hükmünü de barındırır. Bu nedenle eda davasının açılması gerekirken tespit davası açılmışsa davanın reddine karar verilecektir.
- Her dava için dava şartı olan hukuki yararın önemi, özelllikle tespit davasında kendini gösterir. Bir hukuki ilişkinin mevcut olması keyfiyeti yalnız başına tespit davası açmaya yetki vermez. Bundan başka hukuki ilişkinin mevcut olup olmadığının Mahkemece hemen tespitinde davacının hukuki bir yararı bulunmalıdır. Eda davaları ve inşai davalarda davacının hukuki yararının bulunduğu karine olarak kabul edilir.
- Tespit davası sonucu davacının hukuki durumunun kesin hükmü teşkil edecek şekilde tespitinden ibaret, etkileri usul hukuku alanında kalan bir müessese olup; daha kapsamlı bir hukuki himaye sağlayan yolların bulunması halinde, tespit davası açmakta hukuki yarar yoktur. Bu nedenle, davacının eda davası açabileceği hallerde bir tespit davası açmak hususunda kural olarak hukuki yararı yoktur. (22. Hukuk Dairesi 2017/21045 E. , 2019/6313 K.)
- Eda davası ile tespit talebi ileri sürülürse dosyada iki dava değil tek dava vardır.
Davacı eda davası ile birlikte tespit talebinde de bulunmuşsa da dosyada iki dava değil tek dava vardır. Somut uyuşmazlıkta, kabul miktarı 10,00 TL olup karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 13/2. maddesi uyarınca davacı lehine hükmedilecek ücreti vekaletin kabul miktarını geçemeyeceği gözetilmeden davacı yararına 4.080,00 TL ücreti vekalete hükmedilmesi hatalı olup bozma sebebi ise de bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun geçici 3/2. maddesi yollaması ile Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 438/7. maddesi uyarınca düzelterek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
Sonuç:
Temyize konu Bölge Adliye Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının 7 nolu bendinin davacı lehine vekalet ücretine ilişkin paragrafının çıkartılarak yerine;
“ Davacı vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen miktar üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 13/2. maddesi uyarınca belirlenen 10,00 TL vekalet ücretinin davalı … Müdürlüğünden alınarak davacıya verilmesine, paragrafının yazılmasına, hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA karar verilmiştir. (9. HD. 2021/8000 E., 2021/12322 K.)
Eda Davasında Tespit Talebi *2023
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
