Yabancı Devlet Aleyhine Asker Toplama Suçu Nedir | 2023
Devletin Güvenliğine Karşı İşlenen Suçlar Nelerdir?
Devletin güvenliğine karşı suçlar (TCK 302. Madde) içerisinde tek tek ele alınmıştır. İşlenen suçun; nasıl işlendiği, ne zaman yapıldığı gibi konuların üzerinde dikkatle durularak bir değerlendirme yapılmalıdır.
Suç failinin, suç örgütleriyle olan bağlantısı, örgüt içindeki konumu, örgütün ülkenin ne kadarına dağıldığı, toplum içindeki etkinlikleri, suçun niteliği açısından önem kazanmaktadır.
Devletin birlik ve ülke bütünlüğünü bozma
Düşmanla iş birliği içine girme
Devlete karşı savaş adına tahrikte bulunma
Milli yararlara karşı eylemlerde bulunmak için fayda sağlama
Başka ülkeler aleyhine asker toplama
Askerî tesislerin tahrip edilmesi ve düşman askerlerinin yararına anlaşma yapma
Düşman devlete maddi ve manevi destek sunma
Suç nasıl oluşur?
Suçun oluşması için, asker toplama fiili, Türkiye Devletini savaş tehlikesiyle karşı karşıya bırakacak ölçüde olmalıdır. Bu nedenle böyle bir tehlikenin var olmadığı hallerde suç oluşmaz. Aynı şekilde toplanan asker sayısının savaş tehlikesini ortaya çıkaramayacak ölçüde az olması durumunda da suç oluşmayacaktır. Yine yasa gerekçesi uyarınca suçun oluşması için, asker toplama hususunda Türkiye Cumhuriyeti Hükümetinin bu konuda bir onayının bulunmaması gerektiği açıklanmıştır.
Düzenlemenin ikinci ve dördüncü fıkralarında, asker toplama ve hasmane hareketlerde bulunma fiillerinin meydana getirecekleri neticeye göre faillere ayrı ayrı cezalar verileceği açıklanmıştır.
Bu hallerden ilki, asker toplama veya hasmane hareketler neticesinde savaşın meydana gelmesidir. İkinci hal, suçun yalnızca maddi unsurunu oluşturan fiillerin siyasi ilişkileri bozacak veya Devleti ya da Türk vatandaşlarını misillemelerle karşı karşıya bırakacak nitelikte olmasıdır. Üçüncü hal ise, fiilen ilişkilerin kesilmesi veya misillemelerin gerçekleşmesidir.
Yasa gerekçesinde, yukarıda açıklanan üç hal açısından da neticenin gerçekleşmesinin yeterli olduğu, failde sonuca yönelik bir kastın bulunmasının aranmayacağı ifade edilmiştir.
İşlenen fiil sonucunda savaş meydana gelmesi
İşlenen fiil neticesinde savaşın meydana gelmesi, faile müebbet hapis cezası verilmesi sebebidir. TCK 306/2
Yabancı Devlet Aleyhine Asker Toplama Nedir?
Kişinin Türkiye Devleti’ni savaşa sürükleyecek kadar tehlikeli hareketlerde bulunan, yetkisi olmadığı halde yabancı devletlere karşı asker toplayan ve düşmanca davranışlar içinde bulunan kişi, devlet güvenliğine karşı suç işlemiştir.
Yabancı devlet aleyhine asker toplama
Madde 306– (1) Türkiye Devletini savaş tehlikesi ile karşı karşıya bırakacak şekilde, yetkisiz olarak, yabancı bir devlete karşı asker toplayan veya diğer hasmane hareketlerde bulunan kimseye beş yıldan on iki yıla kadar hapis cezası verilir.
(2) Fiil sonucu savaş meydana gelirse faile müebbet hapis cezası verilir.
(3) Fiil, sadece yabancı devletle siyasal ilişkileri bozacak veya Türkiye Devleti veya Türk vatandaşlarını misilleme tehlikesi ile karşı karşıya bırakacak nitelikte ise faile iki yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası verilir.
(4) Siyasal ilişki kesilir veya misilleme meydana gelirse üç yıldan on yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(5) Bu maddede yer alan suçun kovuşturulması Adalet Bakanının iznine bağlıdır.
(6) Bu madde hükümleri, fiili savaş halinde ülke topraklarının tamamını veya bir kısmını işgal eden yabancı devlet kuvvetlerine karşı meşru müdafaa amaçlı direniş hareketleri hakkında uygulanmaz.
Yabancı Devlet Aleyhine Asker Toplama Suçunun Unsurları
Madde gerekçesine göre; madde, Türkiye’yi savaş tehlikesiyle karşı karşıya bırakacak fiilleri önlemek ve böylece Türkiye bakımından dış barışı korumak amacını gütmekte ve barışa karşı işlenen özel bir suç meydana getirilmiş olmaktadır.
Birinci fıkrada yer alan birinci seçimlik hareket, ülkede yabancı bir devlete karşı asker toplamaktır; diğeri ise, yabancı devlete karşı hasmane hareketlerde bulunmaktır.
Asker toplama fiilinin Türkiye Devletini savaş tehlikesiyle karşı karşıya bırakacak şekilde olması gerekir. Böyle bir tehlikenin bulunmadığı hâllerde suç oluşmaz. Söz gelimi Güney Amerika’daki bir ülkede muharip sıfatını almış bulunan ihtilalcilere yardım maksadıyla yabancı devlete karşı asker toplanılması hâlinde, Türkiye bakımından bir savaş tehlikesi ortaya çıkmayacağından, suçun oluştuğundan söz edilmeyeceği gibi, toplanan asker sayısının çok az olması hâlinde de suç oluşmayacaktır.
Suçun oluşabilmesi için, asker toplama hususunda Türkiye Hükûmetinin onamının bulunmaması gerekir.
İkinci ilâ dördüncü fıkralarda, asker toplama veya hasmane hareketlerde bulunma fiillerinin meydana getirebilecekleri neticelere göre faillere ayrı ayrı cezalar verileceği belirtilmiştir. Bu hâllerden birincisi asker toplama veya hasmane hareketler neticesinde savaşın meydana gelmesidir. İkinci hâl, suçun sadece maddî unsurunu oluşturan fiillerin siyasal ilişkileri bozacak veya Devleti veya Türk vatandaşlarını misillemelere karşı bırakacak nitelikte olmasıdır. Bu hâlde belirtilen biçimde bir tehlikenin ortaya çıkması yeterlidir.
Üçüncü hâl ise, fiilen ilişkilerin kesilmesi veya misillemelerin gerçekleşmesidir.
Her üç hâlde de neticenin gerçekleşmesi yeterli olup failde sonuçlara yönelik bir kastın bulunması gerekmez.
Maddenin beşinci fıkrası ile bu maddede yazılı suçların kovuşturulması Adalet Bakanının iznine bağlanmıştır.
Son fıkraya göre; bu madde hükümleri, fiili savaş hâlinde ülke topraklarının tamamını veya bir kısmını işgal eden yabancı devlet kuvvetlerine karşı meşru müdafaa amaçlı direniş hareketleri hakkında uygulanmayacaktır. Böylece, millî direniş hareketlerinin hukuka uygun olduğu, kanun metniyle vurgulanmış olmaktadır.
Yabancı devlet aleyhine asker toplama suçu zamanaşımı
Dava zamanaşımı, maddenin bir, üç ve dördüncü fıkraları açısından on beş yıl, ikinci fıkrası açısından 25 yıldır.
Görevli mahkeme
Bu suç için yargılama yapmaya görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemesi’dir.
