Ağır Eleştiri Hakaret Midir?
Hakaret suçu, kişilerin kişilik haklarına saldırıdır. Kanun koyucu hakaret suçunu tanımlarken; “onur, şeref ve saygınlık” kelimelerini baz almıştır. Bunlar kişinin özsaygısına ait, toplumdaki değerini belirleyen kavramlardır. Hakaret suçu ile kişinin bu temel değerlerine bir saldırı yapılmaktadır.
Hakaret suçu iki farklı şekilde işlenebilir:
- Somut bir fiil veya olgu isnat edilmesi ile
- Sövme yoluyla.
Somut bir fiil veya olgu isnat edilmesi: Kişinin şeref ve saygınlığını zedeleyecek şekilde bir konunun kişiye atfedilmesidir. Örneğin “sınıftaki paraları sürekli çalan kişi Gül’dür” demek suretiyle kişinin şeref ve saygınlığını zedeleyen somut bir fiil isnat edilir. Aynı zamanda kişinin psikolojik veya fiziksel özelliklerine yapılan saldırıda bu kapsamda değerlendirilir. Örneğin “topal adam, kör herif” gibi somut olgularla kişiye hakaret edilmesi.
Aynı zamanda şuna dikkat edilmelidir ki; hakarete uğrayan kişiye isnat edilmiş olan fiil veya olgu gerçekten o kişi tarafından yapılmışsa o halde hakaret suçu oluşmaz. Örneğin, sınıftaki paraları çalan kişinin Gül olduğunun ispatlanması halinde hakaret suçu oluşmaz. Ancak kişinin mevcut olan fiziksel ve psikolojik özellikleri buna dahil değildir. Yani kişinin gerçekten kör olduğunun ortaya çıkması halinde de hakaret suçu varlığını korur.
Sövme yoluyla kişiye hakaret edilmesi: Daha soyut nitelikte söz ve davranışlardır. Kişinin bu söz ve eylemlerle değersizleştirilmesi, rencide edilmesi amacı vardır.
Hakaret suçunu oluşturabilecek kelimelerin tek tek sayılması imkansızdır. Bu nedenle kanunda genel bir tanımlama yapılmıştır. Önemli olan kullanılan kelime veya davranışlarla kişinin onur, şeref ve saygınlığına ait bir saldırı olmasıdır.
Hakaret Sayılan Kelimeler
Hakaret suçunu oluşturan kelimelerin hepsinin belirlenmesi mümkün olmasa da Yargıtay tarafından hakaret kabul edilen kavramlar şunlardır:
- Senin adli dengen yok
- Lanet karı
- Sen eskortsun
- Salak
- Haysiyetsiz
- Pis Alman
- Şarlatan
- Hayvan
- Pis gavur
- Yobaz
- Adi sahtekar
- Hırsız
- Ayyaş
- Geri zekalı
- Üçkağıtçı
- Alçak
- Kör Herif
- Allah’ın topal adamı
- Fahişe
- Eşek
- Köpek
- İt
- Yavşak
- Ahlaksız
- Aptal
- Sinkaflı kelimeler (küfürlü)
Hakaret Sayılmayan Kelimeler
Hakaret sayılmayan kelimelerinde tek tek açıklanması mümkün değildir. Yine de buna ilişkin genel bir sınırlama yapılmıştır.
- Beddua niteliğindeki sözler hakaret suçunu oluşturmaz. Örneğin, “Allah seni bildiği gibi yapsın, bu yaptıkların inşallah çocuklarından çıkar” gibi sözler hakaret kabul edilmemektedir.
- Eleştiri veya ağır eleştiri niteliğindeki sözler hakaret kabul edilmemektedir. Örneğin, mahkemede bir hakime karşı “Bu nasıl iş nasıl adalet, sizden de bu beklenir siz insan mısınız, böyle heyet mi olur” veya “dinsiz, imansız” gibi ifadeler hakaret kabul edilmez.
- Kaba hitap ve nezaket dışı ifadeler hakaret kabul edilmemektedir. Örneğin, “terbiyesiz, sen kimsin ki ya, terbiyesiz” gibi sözler.
- Rahatsız edici kelimeler hakaret kabul edilmemektedir. Örneğin, “Kendini geliştirememişsin cahilsin, zavallısın” gibi ifadeler.
Ağır Eleştiri Hakaret Midir?
Stajyer Av. Merve ÇATAR
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
