Boşanma Davası İstanbul Boşanma Avukatı
Boşanma davası, eşlerin çeşitli nedenlerle evlilik birliğini sona erdirmek istemeleri halinde başvurdukları hukuki bir dava yoludur. Boşanma davası iki şekilde açılabilmektedir:
- Anlaşmalı boşanma,
- Çekişmeli boşanma davası,
Bu iki davanın süreçleri ve sonuçları farklıdır.
Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Anlaşmalı boşanma davasında tarafların boşanma ve sonuçları konusunda ortak bir iradeye sahiptirler. Tarafların boşanma ile ilgili anlaşamadıkları bir husus yoktur. Anlaşmalı boşanma davası açabilmek için bir takım koşullar vardır:
Eşler en az 1 yıldır evli olmalıdır. Evliliğin 1 yılı dolmadan önce anlaşmalı boşanma davası açılamaz.
Boşanmanın mali sonuçları (mal paylaşımı, nafaka vb.) ile çocukların velayetine ilişkin hususlarda anlaşılmış olmalıdır.
Anlaşmalı boşanma protokolü hazırlanmalıdır.
Hakim hazırlanan anlaşma protokolünü uygun bulmalıdır.
Aynı zamanda tarafları dinleyerek, özgür iradelerine yönelik olarak karar verdikleri kanaatine ulaşmalıdır.
Eşlerin davaya bizzat kendilerinin katılması gerekir.
Anlaşmalı boşanma davasında; cevap dilekçesi, ön inceleme duruşması, taraflara bu işlemler için tebligat gönderme gibi bir süreç işlememektedir. Tarafların mahkemeye sunacağı bir dilekçe ve anlaşma protokolünün verilmesi ile taraflara duruşma günü verilir. Bu nedenle anlaşmalı boşanma davasının süreci kısa ve kolay olmaktadır.
Taraflar anlaşmalı boşanma davasına bizzat katılmalılardır. Çünkü hakim tarafların ortak ve serbest iradelerinin bulunup bulunmadığına, tarafları bizzat dinleyerek karar verecektir. Bu durumun sonucuyla beraber anlaşma protokolü de uygun bulunursa tarafların boşanmasına karar verilir.
Anlaşmalı boşanma davasında tarafların kusuru uyuşmazlık konusu yapılamaz.
Boşanma Davası Nedir | Boşanma Avukatı
Boşanma Davası İstanbul Boşanma Avukatı
Anlaşmalı Boşanma Protokolü Nasıl Hazırlanır?
Tarafların boşanma yönündeki iradelerinin ortak olduğu,
Nafaka istenip istenmediği, isteniyorsa miktarı,
Çocuğun velayetinin kimde kalacağı,
Çocuğun velayetini almayan tarafın çocukla kuracağı ilişkisinin nasıl, ne zaman vb. durumların düzenlenmesi,
Mal varlığı paylaşımının nasıl yapılacağı,
Tazminat istenip istenmediği, isteniyorsa miktarı
sayılan hususların açıkça belirtilerek anlaşma protokolünün hazırlanması gerekir. Protokolü imzalayan eş dava sırasında protokolü kabul etmediğini belirtebilir.
Anlaşmalı Boşanma Davasında Çocukların Velayeti Ve İştirak Nafakası
Çocukların velayeti eşlerden birine verilebileceği gibi eşler arasında paylaştırılabilir ve bu paylaşma süreye bağlı olarak yapılabilir. Velayete sahip olan eş, çocuğun bakımı, terbiyesi, eğitimi vb. hususlar üzerinde karar alırken diğer eşin onayını almak zorunda değildir. Eşlerin çocuk üzerinde “birlikte velayete” sahip olması ise henüz kanunumuzda yer almamakla birlikte Yargıtay’ın bu yönde vermiş olduğu kararlar vardır.
Velayeti kendisinde olmayan eş ile çocuğun ne zaman, nasıl, ne kadar süreceği gibi kuracağı ilişki açıkça belirtilmelidir. Hakim protokolde belirtilen hususları, çocuğun yararını gözeterek dikkate alır ve karar verir.
Çocuğun velayetine sahip olmayan eş, TMK 188/2 gereği çocuğun giderlerine katılarak “iştirak nafakası” yükümlüdür. Anlaşma protokolünde iştirak nafakasının miktarı ve ödeme zamanı vb. hususlar belirtilmelidir.
Anlaşmalı boşanma protokolünde aynı zamanda yoksulluk nafakası isteniyorsa; miktarı ve ödeme zamanı vb. hususlar belirlenmelidir.
Anlaşmalı Boşanma Davası Hangi Mahkemede Açılır?
Anlaşmalı boşanma davası, herhangi bir aile mahkemesinde açılabilir. Tarafların ikamet ettikleri yerdeki aile mahkemesine gitmek zorunda değildirler. Herhangi bir aile mahkemesine başvurabilirler.
Boşanma Davası Nedir | Boşanma Avukatı
Boşanma Davası İstanbul Boşanma Avukatı
Çekişmeli Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Eşler arasında boşanma ile ilgili durumlarda anlaşmaya varamayarak aralarında uyuşmazlık çıkması halinde dava çekişmeli olarak açılır.
Eşlerden birinin boşanmak istememesi,
Boşanmanın sonuçlarına ilişkin nafaka, velayet, mal paylaşımı gibi hususlarda anlaşamamaları,
Evlilikleri 1 yılı doldurmamış olan eşler
sayılan hallerde çekişmeli boşanma davası açılır.
Çekişmeli boşanma davasının sebepleri 2’ye ayrılır. Çekişmeli boşanma davası açmak isteyen kişi kanunda sayılan bu sebeplerden birine veya birilerine dayanmak zorundadır.
Özel Boşanma Sebepleri
Zina (Aldatma): Zina yapan eşin ispatlanması halinde tam kusurlu kabul edilir. Zina yapan eşin affedilmesi halinde dava hakkı düşmektedir. Boşanma davasının zina sebebiyle açılması için; eş zinayı öğrendiği tarihten itibaren 6 ay ve herhalde 5 yıl içerisinde davayı açmalıdır. Aksi halde boşanma davasında bu sebebe dayanılamaz.
Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış: Eşlerden biri diğer tarafın hayatına kast etmesi veyahut onur kırıcı davranışta bulunması halidir. Eş bu durumun boşanma sebebi olduğunu öğrendiği tarihten itibaren 6 ay ve herhalde 5 yıl içerisinde davayı açmalıdır. Aksi halde boşanma davasında bu sebebe dayanılamaz. Affeden taraf davasında bu sebebe dayanamaz.
Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme: Eşlerden birinin suç işlemesi veyahut haysiyetsiz hayat sürmesi halidir.
Terk: Eşlerden biri evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemek için evi terk ederse veyahut hiçbir sebep olmadan evden ayrılması halinde; 6 ay boyunca eve dönmemişse, eş, hakimden diğer eşe ihtar çekilmesini isteyebilir. Bu ihtarında sonuçsuz kalmasıyla birlikte çekişmeli boşanma davası açılabilir.
Akıl hastalığı: Eşlerden biri akıl hastası ve diğer eş için bu evlilik çekilmez hale gelmişse çekişmeli boşanma davası açılabilir.
Boşanma Davasının Sonuçları
Hakim çocuğun velayeti konusunda çocuğun yararını gözeterek karar verecektir. Çocuğun bakımı, eğitimi, psikolojisi yönünden hangi ebeveyne verilmesinin gerektiğini araştırarak karar verecektir. Aynı zamanda çocuğun yaşına ve anneye muhtaçlık durumuna göre belirleyecektir.
0-3 yaş arası çocuk bakıma muhtaç olması sebebiyle anneye verilir.
3-6 yaş arası çocuk istisna olarak babaya verilmesi de mümkündür.
6-12 yaş arası çocuk eğitim çağının başlangıcında olduğu için çocuğun ihtiyaçlarının karşılanması bakımından eşlerin ekonomisine göre karar verilir. Aynı zamanda bu pedagog yardımı ile çocuğun düşüncesi de öğrenilecektir.
Velayeti kendisinde olmayan eş çocuğun giderlerine katılmakla yükümlü olduğundan “iştirak nafakası” ödeyecektir.
12 yaş üzeri çocukların belirli bir düzeyde olgunluğa erişmiş olduğu kabul edilir ve çocuğun isteği dikkate alınır.
Çekişmeli boşanma davasında eşlerin tercih etmiş olduğu mal rejimine göre paylaştırma yapılır. Eğer eşlerin belirlemiş olduğu bir mal rejimi yoksa kanuni mal rejimi olarak edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır.
Boşanma ile yoksulluğa düşen eş yoksulluk nafakası isteyebilir. Ancak bunun için kusuru daha ağır olmamalıdır.
Boşanma Davası İstanbul Boşanma Avukatı
Genel Boşanma Sebepleri
Çekişmeli boşanma davası genel boşanma sebeplerine dayanılarak açılmışsa hakim “evlilik birliğinin temelden sarsılmış” olmasına bakacaktır. Genel boşanma sebepleri, özel boşanma sebepleri gibi sınırlı sayıda değildir. Örneğin eşin güven sarsıcı hareketleri, cinsel ilişkiden kaçınma, diğer eşin aile bireylerine kötü davranılması, çocukların bakımı, eğitimi vs. ile ilgilenilmemesi gibi birçok sebepten dolayı açılabilir.
Davacı eşin kusuru daha ağır ise diğer eş bunu ispatlayarak, çekişmeli boşanma davasının reddini isteyebilir. Çekişmeli boşanma davasında taraflar duruşmaya katılmak zorunda değildir. Kendilerini bir avukatla da temsil ettirebilirler.
Çekişmeli boşanma davası reddedilmişse ve kararın kesinleşmesinden itibaren 3 yıl içerisinde evlilik birliği yeniden kurulamamışsa eşlerden birinin isteği üzerine boşanmaya karar verilir.
Çekişmeli Boşanma Davasında İspat Araçları
Çekişmeli boşanma davasında iddiada bulunan eş bu iddiasını ispatlamak zorundadır. Hukuka aykırı olmayan her türlü delille ispat gerçekleştirilebilir. Çekişmeli boşanma davasında mahkemeye sunulmuş olan boşanma sebebi ispat edilmelidir. Gizli alınan ses ve video görüntüleri ancak hukuka uygun oldukları takdirde kabul edilebilir. Örneğin otel video kayıtları gibi. Ancak gizli olarak alınan ses video kayıtları hukuka aykırı kabul edilir. Örneğin dinleme cihazı koymanız hukuka aykırıdır. Yine eşin sosyal medya paylaşımları, whatsaap, twitter vb. yazışmaları boşanma davasında delil olarak kullanılabilir. Ancak bu paylaşımlar eşin birbirlerine açık olmalıdır. Aksi halde şifresini kırmak suretiyle hesabına girilerek elde edilmişse bu delil hukuka aykırı kabul edilir. Yine banka, kredi kartı ekstreleri, tanık ifadeleri gibi ispat araçları kullanılabilir.
Çekişmeli Boşanma Davası Hangi Mahkeme Açılır?
- Davalı tarafın yerleşim yeri,
- Davacı tarafın yerleşim yeri,
- Eşlerin son 6 aydan beri ikamet ettikleri yer,
sayılan yerlerden herhangi birindeki aile mahkemesine gidilerek çekişmeli boşanma davası açılabilir.
Çekişmeli Ve Anlaşmalı Boşanma Davasında Yargılama Usulü
Boşanma davasında HMK genel hükümlere birlikte Medeni Kanun md. 184’teki özel kurallarda uygulanmaktadır. Bu özel kurallar hem çekişmeli boşanma hem de anlaşmalı boşanma için uygulanır.
- Hakim, boşanma veyahut ayrılık davasında tarafların ileri sürmüş olduğu olgulara, hakim vicdanen kanaat getirmelidir. Aksi halde ispatlanmış saymaz.
- Olguların ispatı için yemin teklifi yapılamaz.
- Tarafların bütün ikrarları hakimi bağlamaz.
- Hakim kanıtları serbestçe değerlendirir.
Ayrılık Davası
Eşlerden birinin açtığı ayrılık davası üzerine, hakim tarafların barışma ihtimali olduğuna kanaat getirirse ayrılık kararı verilir. Hakimin ayrılık kararı verebilmesi için boşanma sebepleri varlığıyla birlikte aynı zamanda eşlerin bir araya gelme ihtimali bulunmalıdır.
Ayrılık kararı hakime bağlı olarak; 1-3 yıl arasında verilecektir.
Dava ayrılık davası olarak değil, boşanma davası olarak açılmışsa; eşlerin yeniden bir araya gelme ihtimali varsa ayrılığa karar verebilir.
Ayrılık kararı için verilen sürenin bitene kadar eşler arasında evlilik birliği yeniden sağlanamamışsa, eşlerden biri boşanma davası açabilir.
Yargıtay Kararları
- Boşanma Davasından Maddi Manevi Tazminat Belirlenmesi
2. Hukuk Dairesi 2021/8336 E., 2021/9447 K.
Yargıtay maddi ve manevi tazminat miktarını belirlerken şu hususların dikkate alınması gerektiğini belirtmiştir:
Tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, kişilik haklarına yapılan saldırı ile ihlâl edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alındığında davacı kadın yararına takdir edilen maddî ve manevî tazminat azdır.
- Boşanma evlilik öncesi sebeplere dayanıyorsa ancak evliliğin nispi butlanı ile iptal davası açılabilir.
2. Hukuk Dairesi 2021/3628 E., 2021/4749 K.
Davacı, eşinin evlilik öncesi sahip olduğu hastalıklarını eşinden sakladığı gerekçesi ile genel boşanma sebeplerine dayanarak boşanma davası açmıştır. Yargıtay evlilik öncesi sebepler için boşanmanın genel sebeplerine değil, koşulları varsa evliliğin nispi butlan ile iptal davası açılabileceğini belirtmiştir.
Eşinde bulunmaması onunla birlikte yaşamayı kendisi için çekilmez bir duruma sokacak derecede önemli bir nitelikte yanılarak evlenen kişi (TMK m. 149/2) evlenmenin nispi butlan ile iptalini isteyebilir. İptal davası açma hakkı, iptal sebebinin öğrenildiği veya korkunun etkisinin ortadan kalktığı tarihten başlayarak altı ay ve her hâlde evlenmenin üzerinden beş yıl geçmekle düşer (TMK m. 152). Tarafların sadakat yükümlülüğü evlilik birliğinin kurulmasıyla başlar (TMK m. 185). Davalı kadının evlilik öncesi hastalıklarını gizlemiş olması boşanma davasında davalı kadın için kusur oluşturmaz, ancak koşulları var ise evliliğin nispi butlan ile iptali davasına konu olabilir (TMK m. 149). Evlilik birliği kurulmadan önceki nedenlere dayanılarak boşanma davası açılamaz. Yapılan yargılama sonucunda davalı kadının evlilik birliği içerisinde hiçbir kusur olmadığı ortaya çıkmıştır. Bu nedenle davacı erkek tam kusurlu kabul edilir ve boşanma davasının reddi gerekir.
- Birden fazla erkekle konuşarak, özel görüntülerini paylaşan eş ile diğer eşin, eşine şiddet uygulaması ve bağımsız konut temin etmemesi sebebiyle; eşlerin kusur oranı eşit sayılmıştır.
2. Hukuk Dairesi 2021/3848 E. , 2021/5053 K.
Taraflar arasında görülen evlilik birliğinin temelinden sarsılması hukuki nedenine dayalı boşanma davasının yapılan yargılaması sonunda, ilk derece mahkemesince davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına karar verilmiş ve ferilere hükmedilmiştir.
İlk derece mahkemesi kararına karşı davalı kadın tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İlk derece mahkemesince; davalı kadının, eşinin annesine ”geri zekalı” diye hakaret ettiği, ortak çocuğa kötü davrandığı, çok sayıda erkekle telefonda yazıştığı ve bu erkeklere özel görüntülerini göndermesi nedeniyle sadakat yükümlülüğünü ihlal ettiği gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiş;
bölge adliye mahkemesince, davalı kadının bu kusurlu davranışları yanında, davacı erkeğinde eşine şiddet uyguladığı, evden çıkmama konusunda baskı yaptığı ancak yine de kadının ağır kusurlu olduğu gerekçesiyle, davalı kadının kusur belirlemesine yönelik istinaf başvurusunun kabulüne karar verilmiştir.
Davalı kadının temyizi üzerine yapılan incelemede; davalı kadının, eşinin annesine “geri zekalı” diye hakaret ettiğine yönelik, tanık beyanının soyut bulunmuştur. Davalı kadının çok sayıda erkekle konuşması ve özel görüntülerini göndermesi güven sarsıcı nitelikte olduğu için kadın kusurlu bulunmuştur. Ancak davacı eşin, davalı kadına şiddet uygulaması ve bağımsız konut temin etmemesi dolayısıyla; davacı erkekte kusurlu bulunmuştur. Yargıtay bu durumda, ilk derece mahkemesinin verdiği davalı kadının daha ağır kusurlu olduğu kararı bozarak; davacı eşin ve davalı kadının kusurunu eşit kabul etmiştir.
Taraflar eşit kusurlu kabul edildiği için davacı erkeğin, maddi manevi tazminat talebi kararı bozularak, reddedilmiştir.
Nafaka yükümlüsü olmak için kusur aranmadığından ötürü davalı kadının hiçbir malvarlığı ve geliri olmadığı için yoksulluk nafakası talebinin reddedilmesini, doğru bulunmayarak bozulmuştur.
Boşanma Davası Nedir | Boşanma Avukatı
Boşanma Davası İstanbul Boşanma Avukatı
Av. Merve ÇATAR
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.