Dernek Ve Vakıf Nasıl Kurulur
Derneğin kurulabilmesi için en az 7 kişinin bir araya gelerek, en büyük mülki amire gerekli belgeleri ileterek kuruluş bildiriminde bulunmaları gerekir. Mülki amir illerde valilik, ilçelerde ise kaymakamlıktır.
- Derneğin kurulması için en az 7 kişi bir araya gelmelidir.
- Derneğin kuruluş amacı belirlenir.
- Kuruluş için gerekli belgeler toplanır ve tüzük hazırlanır.
- Derneğin kuruluş bildirimi yazılı olarak hazırlanır ve en büyük mülki amire gidilerek bildirim yapılır.
Dernek kurmak için derneğin bir amacı olmalıdır. Ve bu amaç hukuka ahlaka, kanuna uygun olmalıdır. Dernek kurmak için gerekli olan bir asgari sermaye gerekmez. Kuruluşun tamamlanması için herhangi bir merciin onayına gerek yoktur. Kuruluş bildirimi ve belgelerin teslimi ile birlikte tüzelkişilik kazanır. Dernekler tüzelkişilik kazanmakla birlikte kurulmuş olur. Ancak verilen belgelerde eksiklikler olması halinde mülki amir durumu Cumhuriyet savcısına bildiri ve Aliye Hukuk Mahkemesinde derneğin feshi için dava açılır.
Dernek Kurmak İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Dernek kurmak için gerekli belgelerin neler olduğu Dernekler Yönetmeliği madde 5’te sayılmıştır.
- Kurucular tarafından her sayfası imzalanmış dernek tüzüğü, (3 tane)
- Dernek kurucuları arasında tüzel kişiliklerin bulunması halinde; bu tüzel kişilerin unvanı, yerleşim yeri ve kuruluş belgesi ile tüzel kişiliklerin organları tarafından yetkilendirilen gerçek kişi de belirtilmek kaydıyla bu konuda alınmış kararın fotokopisi,
- Kurucular arasında yabancı dernek veya dernek ve vakıf dışında kar amacı gütmeyen kuruluşlar bulunması halinde bu tüzel kişilerin derneklere kurucu olabilmesine dair İçişleri Bakanlığınca izin verildiğini belirten dernek kurucuları tarafından imzalanmış yazılı beyan,
- Kurucular arasında yabancı uyruklular varsa, bunların Türkiye’de yerleşme hakkına sahip olduklarını gösterir belgelerin fotokopileri,
- Çocuk derneklerinde kuruluş bildirimine, kurucu çocukların yasal temsilcilerinin izni eklenir. Çocuk derneklerine tüzel kişiler kurucu veya üye olamazlar.
Dernek kurucuları tarafından imzalanmış kuruluş bildirimi ve belirtilen belgeler, derneğin kurulacağı yerin mülki idare amirliğine verilir. Mülki idare amirliği tarafından dernek kuruluş bildirimi, gün ve saat belirtilmek suretiyle sivil toplumla ilişkiler birimine havale edilir ve başvuru sahibine kuruluş bildirimi ve eklerinin alındığına dair Alındı Belgesi verilir ve dernek, kütüğe kaydedilir. İlçe sivil toplumla ilişkiler birimi, kuruluş bildirimi ve dernek tüzüğünü yedi gün içinde il müdürlüğüne gönderir.
Kuruluş Bildirimin Değerlendirilmesi
Sayılan belgeler kuruluş bildirimi ile birlikte sayılan belgeler; illerde valiye, ilçelerde kaymakama ulaştığı anda dernek tüzelkişilik kazanmasıyla beraber kurulur. Belgelerin teslim tarih ve saati kaydedilerek mülki amir tarafından başvuru sahibine alındı belgesi verilir. Dernek kuruluşu değerlendirilmeye alınıp hukuka uygun kurulup kurulmadığı incelenir. Ancak Derneğin tüzelkişiliği kurulmuş olduğu için hukuken faaliyetlere başlanabilir.
Kuruluş bildirimini takip eden 60 gün içerisinde değerlendirme tamamlanır. Eğer eksiklikler varsa dernek kurucularına tamamlamaları için 30 günlük süre verilir. Eksiklerin giderilmesiyle beraber dernek kütüğü kayıt ettirilir. Ancak eksikliklerin giderilmemesi halinde mülki idare amiri Cumhuriyet savcılığına durumu bildirir ve Asliye Hukuk Mahkemesinde derneğin feshi için dava açılır.
Dernek Tüzüğü Nasıl Olmalı?
- Derneğin adı ve merkezi,
- Derneğin amacı, çalışma konuları, çalışma biçimleri ve faaliyet alanı,
- Derneğe üye olma ve üyelikten çıkmanın şart ve şekilleri,
- Genel kurulun toplanma şekli ve zamanı,
- Genel kurulun görevleri, yetkileri, oy kullanma ve karar alma usul ve şekilleri,
- Yönetim ve denetim kurullarının görev ve yetkileri, seçim usulleri, asıl ve yedek üye sayısı,
- Derneğin şubesinin olup olmayacağı; olacak ise şubelerin nasıl kurulacağı, görev ve yetkileri ile dernek genel kurulunda nasıl temsil edileceği,
- Üyelerin ödeyecekleri giriş ve yıllık aidat miktarının belirlenme şekli,
- Derneğin borçlanma usulleri,
- Derneğin iç denetim şekilleri,
- Tüzüğün ne şekilde değiştirileceği,
- Derneğin feshi halinde mal varlığının tasfiye şekli
Vakıf Nasıl Kurulur?
Vakıflar, hizmet ve yarar sağlamak amacı güden kişilerin kendi istekleriyle malvarlıklarından bağışlar yaparak oluşturdukları kuruluşlardır. Temel amaç yardım ve dayanışmadır. Vakıflar malvarlığı topluluğudur. Aynı zamanda kar amacı gütmeyen kuruluşlardır.
Vakıfların Tüzelkişiliği Var Mıdır?
Vakıfların sicile tescil işleminin gerçekleştirilmesiyle beraber tüzelkişilik kazanırlar.
Vakıf Nasıl Kurulur?
Vakıf 2 yolla kurulabilir:
- Vakıflar noterde resmi senet düzenlenerek,
- Ölüme bağlı tasarrufla kurulabilir.
Bu iki yoldan birisi seçilmesi kurucuların iradesine bağlıdır. Her iki seçilen yolda da vakfın kuruluşunun tamamlanması için mahkemeye başvurulması gerekir. Mahkeme vakfın kuruluşuna karar vermesiyle birlikte tescil işlemi gerçekleştirilir ve tüzelkişilik sağlanır.
Resmi Senet İle Vakıf Nasıl Kurulur?
Resmi senet ile vakıf kurma işlemi noterde yapılmaktadır. Bu işlem noterde vakfeden tarafından yapılabileceği gibi temsilci aracılığıyla da yapılabilir. Vakfedenin resmi senetle vakıf kuracağını notere bildirmesiyle birlikte resmi senedin 1 örneği 7 gün içerisinde Vakıflar Genel Müdürlüğüne gönderilir.
Notere bildirimin ardından vakfın bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesine tescil işlemi için başvuruda bulunulur. Vakfın kurucuları arasında tüzelkişi varsa; tüzelkişinin vakıf kurabileceği ve mal varlığı tahsis edebileceğine dair hüküm yahut karar vakıf senediyle birlikte mahkemeye verilmelidir.
Ölüme Bağlı Tasarrufla Vakıf Nasıl Kurulur?
Malvarlığını vakfeden kişinin ölümünden sonra kurulum sağlanabilir. Sulh Hukuk Hakimi, vakıf kurulmasına esas belgenin bir örneğini 7 gün içerisinde Vakıflar Genel Müdürlüğüne gönderir. Mahkemenin vakıf genel müdürlüğüne göndermesinin ardından Genel Müdürlük tarafından Asliye Hukuk Mahkemesine re’sen başvuru yapılır.
Dernek Ve Vakıf Nasıl Kurulur
Stajyer Av. Merve ÇATAR
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
