Kamu Hastanesinde Çalışan Doktorun Sorumluluğu
Malpraktis Nedir ?
Doktorun ihmal, bilgi, tecribe veya özen eksikliği, ilgisizliği veya kasıtlı olarak hatalı tedavi uygulaması sonucunda hasta zarar görebilir. Veya hastane, tıp merkezi, poliklinik gibi sağlık kuruluşlarının yetersizliği, araç gereç eksikliği, sağlık personeli eksikliği gibi nedenlerle eksik bakım hizmeti vermiş olabilir. bu durumlar tıbbi malpraktis olarak adlandırılır. Tıbbi malpraktisin bir diğer adı doktor hatasıdır. Tıbbi uygulama hatası neticesinde hasta ölmüş veya yaralanmış olabilir. Veya maddi manevi olarak kayba uğramış olabilir. Buna göre açılacak dava da değişecektir.
Tıbbi Malpraktis Nedeniyle Tazminat Davası Şartları
Doktor hatası (tıbbi malpraktis), hastalığın teşhisi, tedavisi, hastanın bakımı gibi aşamalarda tıbbi standartlara aykırı olarak yapılan her türlü uygulamadan kaynaklanabilir.
Malpraktis, Türk Tabipler Birliği Hekimlik Meslek Etiği Kurallarının 13. maddesinde Hekimliğin Kötü Uygulanması olarak tanımlanmıştır:
Madde 13- Bilgisizlik, deneyimsizlik ya da
ilgisizlik nedeniyle bir hastanın zarar görmesi
“hekimliğin kötü uygulaması” anlamına gelir.
Yine Yargıtay ve Danıştay kararlarında ise şöyle tanımlanmaktadır:
Tıp biliminin standartlarına ve tecrübelerine göre gerekli özenin bulunmadığı ve bu nedenle olaya uygun gözükmeyen her türlü hekim müdahalesi, uygulama hatası olarak adlandırılır. Hastanın tanı ve tedavisi sırasında standart uygulamanın yapılmaması, doktorun bilgi ve beceri eksikliği tıbbi hatadır. Bu noktada doğan sorumluluk kusura dayalı sorumluluktur. Sorumluluğun ölçüsü ise tecrübeli bir hekim standardı baz alınır.
Hekimin kendi kişisel tecrübesi, yeteneği, mesleki bilgisi, eğitiminin nitelik ve derecesine göre hastanın sağlığına zarar gelmesini önceden görebilecek nitelikte olmalıdır. Bu halde doktorun özen yükümlülüğü ortaya çıkar. Hekimin özen yükümlülüğü şu aşamalarda toplanır:
- Hastalığın tanısı, tedavinin seçimi ve uygulanması: Doktorun hastanın muayenesini eksik yapması, hastanın hayat öyküsünün bilgisinin alınmaması veya gerekli tetkiklerin yapılmaması sonucunda ortaya hatalar çıkabilir. Örneğin hastaya iğne yapılırken alerjisinin olup olmadığının sorulmaması. Yine tedavi aşamasında da malpraktis ortaya çıkabilir. Hastaya yanlış tedavi uygulanması, ameliyat sırasında uzvun karıştırılması, hastanın içinde sargı bezi unutulması, hijyen kurallarına dikkat edilmemesi gibi hatalar tıbbi malpraktistir.
- Hastanın aydınlatılması ve anamnez alınması: Tıbbi müdahale öncesi hastaya konulacak olan tanı bunun sonucunda belirlenmiş olan tedavisinin türü, tedavinin riskleri, yan etkileri, ne zaman yapılacağı, kimin yapacağı, alternatif yöntemler ile tedavinin yapılmaması halinde hastanın karşılaşabileceği durumların ne olduğu konusunda hastanın bilgilendirilmesi ve rızasının alınmış olması gerekir.
- Klinik Organizasyonu: Hastane, klinik, tıp merkezi gibi sağlık kuruluşlarının yeterli sayıda sağlık personeli bulundurmaması halinde ortaya çıkan organizasyon eksikliğidir. Yani kuruluşun sağlık personeli bakımından yetersizliği söz konusudur. Hastalığın tedavisi veya müdahalesi için gerekli olduğu zamanlarda hekimlerin işbirliği sağlaması gibi hususların sağlık kuruluşu tarafından organize edilmesi gerekir. Ancak kuruluşun bunu sağlayamaması halinde müdahale veya tedavi aksayacaktır.
Doktor Hatası Ve Komplikasyon Ayrımı
Doktor sadece, tıbbi uygulama (malpraktis) hatalarından sorumludur. Doktor tıbbi standartlara uygun olarak normal risk ve sapmalar çerçevesinde gerekli tüm dikkat ve özeni göstermiş olmasına komplikasyonlar oluşmuş olabilir. Hasta bu komplikasyonlar konusunda bilgilendirilmiş ve onay alınmışsa doktor veya hastane zarardan sorumlu tutulmaz.
Kamu Hastanesinde Çalışan Doktorun Sorumluluğu
Devlet hastaneleri kamu hastaneleri olarak adlandırılır. Askeri hastaneler, şehir hastaneleri, sağlık ocağı, devlete bağlı diş hastaneleri gibi kuruluşların hepsi kamu hastanesidir. Bir hastanın devlet hastanesine tedavi için gitmesi halinde hekim ile hasta arasında sözleşme kurulmaz. Hastane ile hasta arasında kurulur. Yani sorumluluk doktorda değil, hastanededir. Devlet hastanesi doktorunun hatası uygulaması sonucunda öncelikli olarak sorumlu olan Devlettir. Ancak Devlet daha sonra ödemiş olduğu tazminatı doktorun kusuru oranında kendisine rücu eder.
Malpraktis Tazminat Davası Kime Karşı Açılır?
Devlet hastanelerinde meydana gelen tıbbi uygulamalar nedeniyle açılacak olan tazminat davaları doğrudan kuruma açılabilir. Yani doğrudan devlet doktoruna karşı açılamaz. Ancak Devlet ödemiş olduğu tazminatı daha sonra doktora rücu eder.
Anyasa 129/5- Memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında işledikleri iddia edilen suçlardan ötürü ceza
kovuşturması açılması, kanunla belirlenen istisnalar dışında, kanunun gösterdiği idari merciin iznine
bağlıdır.
Özel hastanelerde meydana gelen tıbbi uygulamalar nedeniyle açılacak olan tazminat davaları doktora, hastaneye ve doktor hatasını sigortalayan sigorta şirketine karşı açılabilir.
Kamu Hastanesinde Çalışan Doktorun Sorumluluğu
Stajyer Av. Merve ÇATAR
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
