Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma Suçu Ağrı
KİŞİYİ HÜRRİYETİNDEN YOKSUN KILMA SUÇU “TCK 109”
Fail tarafından kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunun işlendiğinin kabul edilebilmesi ve failin kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin yaptırım olan 1 yıldan 5 yıla kadar olacak şekilde hapis cezasıyla cezalandırılabilmesi için fail tarafından,
- Mağdur kişinin bir yere gidebilme hürriyetinin hukuka aykırı olacak şekilde engellenmesi,
- Mağdur kişinin bir yerde kalabilme hürriyetinin hukuka aykırı olacak şekilde engellenmesi şeklinde olabilecek seçimlik hareketleriyle bu suç işlenebilir.
Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunun düzenlendiği yasal düzenleme olan Türk Ceza Kanunu m.109’a göre,
“Bir kimseyi hukuka aykırı olarak bir yere gitmek veya bir yerde kalmak hürriyetinden yoksun bırakan kişiye, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir”
KİŞİYİ HÜRRİYETİNDEN YOKSUN KILMA SUÇUNUN TEMEL HALİ
- Fail tarafından mağdur kişinin bir yere gidebilmesine veya bir yerde kalabilmesine ilişkin özgürlüğünün engellenmesi şeklinde ilgili suç işlenebilir ve kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunun temel şeklinin yaptırımı 1 yıldan 5 yıla kadar olacak şekilde hükmedilecek hapis cezasıdır.
KİŞİYİ HÜRRİYETİNDEN YOKSUN KILMA SUÇUNUN NİTELİKLİ HALİ / Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunun işlenmesinin şekline bağlı olarak nitelikli haller bulunuyorsa faile verilecek ceza artırılarak verilecektir.
- Failin mağdur kişiye karşı bu suçu işlemek amacıyla cebir, hile veya tehdit kullanması halinde ya da failin mağdura karşı bu suçu işlediği anda cebir, hile veya tehdit kullanması halinde faile 2 yıldan 7 yıla kadar olacak şekilde hapis cezası verilecektir.
- Failin söz konusu suçu cinsel amaçla işlemesi halinde verilecek hapis cezası yarı oranında artırılarak verilecektir.
- Failin kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma suçunu işlemesi mağdurun ekonomik olarak büyük bir gelir kaybına neden olmuşsa fail aleyhine hapis cezasının yanı sıra adli para cezası da uygulanacaktır.
Bununla birlikte failin mağdura karşı kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma suçunu,
- Silahla işlemesi halinde,
- Suçun birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde,
- Failin kamu görevlisi olması ve bu suçu kamu görevinin getirdiği kolaylıktan yararlanarak ya da kamu görevindeki nüfuzunu kötüye kullanarak işlemesi halinde,
- Failin bu suçu üstsoyuna, altsoyuna, eşine veya daha önceden evli olduğu fakat daha sonradan boşanmış olduğu eşine karşı işlemesi halinde,
- Çocuğa karşı veya ruhen ya da bedenen kendisini faile karşı savunamayacak mağdur bir kişiye karşı işlemesi halinde faile verilecek hapis cezası bir kat arttırılarak verilecektir.
Failin mağdura yönelik işlediği kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma suçu sebebiyle mağdurda kasten yaralama suçunun ağır neticelerine sebep olmuşsa, bu halde mağdurun;
- Duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflamasına,
- Konuşmasında sürekli zorluğa,
- Yüzünde sabit ize,
- Yaşamını tehlikeye sokan bir duruma,
- Gebe bir kadına karşı işlenip de çocuğunun vaktinden önce doğmasına,
- İyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine,
- Duyularından veya organlarından birinin işlevinin yitirilmesine,
- Konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasına,
- Yüzünün sürekli değişikliğine,
- Gebe bir kadına karşı işlenip de çocuğunun düşmesine,
- Vücutta kemik kırığına,
- Ölümüne
neden olmuşsa, fail aleyhine hem kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma suçuna ilişkin ceza hem de kasten yaralama suçuna ilişkin ceza uygulanacaktır.
Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçu şikayete tabi suçlar arasında mıdır?
Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçu şikayete tabi suçlar arasında olmadığından Savcılık tarafından bu suçun işlendiği öğrenildiğinde suç re’sen soruşturulacaktır ve suça ilişkin herhangi bir şikayet süresi olmayacaktır.
Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin kovuşturma evresinde açılmış kamu davasında yargılamaya yapmaya görevli mahkeme hangisidir?
Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin yargılamalar görevli mahkeme olarak, Asliye Ceza Mahkemesi tarafından yapılmaktadır, bu sebeple Savcılık tarafından re’sen soruşturulan kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin açılan ceza davası Asliye Ceza Mahkemesinde görülecektir.
Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin olarak açılmış ceza davasında zamanaşımı süresi nedir?
Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin olarak açılmış ceza davasında dava zamanaşımı süresi suçun temel hali bakımından 8 yıl olduğundan 8 yıllık süre içerisinde dava açılmamış veya açılmış olsa dahi sonuca ulaşılamamış ise dava düşecektir. Fakat kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunun nitelikli halleri bakımından zamanaşımı süresi 15 yıldır.
8. Ceza Dairesi
2019/5335 E.
2021/23429 K.
MAHKEMESİ : Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇLAR : Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma, şantaj
HÜKÜMLER : Beraat
Gereği görüşülüp düşünüldü:
“Sanık hakkında kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçundan kurulan beraat hükmüne yönelik temyiz talebinin incelenmesinde;
15 yaşından küçük mağdure ile sanığın olay tarihinde cadde üzerinde karşılaştığı, sanığın konuşmak istediğini söyleyerek mağdureyi otobüs terminaline çağırdığı, mağdurenin sanık ile buluşarak sanığın aracına bindiği ve bir süre birlikte gezdikten sonra mağdurenin araçtan inip evine gitmek istemesine rağmen sanığın mağdureyi araçtan indirmediği, saatin geç olması üzerine mağdurenin annesinin polise giderek kızı hakkında kayıp müracaatında bulunduğu sırada polislerin sanığı arayarak mağdurenin yanında olup olmadığını sordukları, sanığın ise mağdurenin yanında olmadığını söylediği ve akabinde mağdureyi serbest bıraktığı tüm dosya kapsamından anlaşılmakla; Dairemizce de benimsenen Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 01.12.2015 tarihli 2014/14-198 Esas 2015/428 Karar, 17.02.2015 tarihli 2014/14-307 Esas 2015/8 sayılı Kararları nazara alındığında, onbeş yaşını tamamlamamış olan mağdurenin kendi özgür iradesi ile serbestçe hareket etme hakkı, niteliği itibariyle üzerinde mutlak surette tasarrufta bulunabileceği bir hak olmadığından, bu hakkının ihlaline yönelik olarak sanık tarafından gerçekleştirilen eylemlerle ilgili gösterdiği rıza hukuken geçerli sayılmadığından, sanığın eyleminin 5237 sayılı TCK’nın 109/1, 3-f maddesinde düzenlenen çocuğa karşı kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunu oluşturduğu gözetilmeden, yazılı şekilde beraat kararı verilmesi yasaya aykırıdır.”
8. Ceza Dairesi
2019/5318 E.
2021/23430 K.
MAHKEMESİ : Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇ : Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma
HÜKÜM : Mahkumiyet
“Sanık hakkında mağdur …’na yönelik kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçundan kurulan hükme ilişkin temyiz talebinin incelenmesinde;
Olay tarihinde, sanığın, mağdur …’nın kullandığı, mağdure …’ın yolcu olarak bulunduğu aracın önünü keserek durdurduğu, aracın arka koltuğuna oturarak kendisine ait kurusıkı tabancayı mağdur …’a doğrultarak arabayı “radar” mevkiine doğru sürmesini söylediği, aracın içinde birkaç defa mağdure …’e vurduğu, yolda mağdure …’ün aracın kapısını açarak yoldan geçenlere seslenerek polisi aramalarını istemesi üzerine sanığın, mağdur …’a geri dönmesini söylediği, yolda bir ara aracı durdurtarak araçtan inen mağdure …’ü yine dövdüğü, tekrar araca binerek mağdur …’a aracı sürmesini söylediği ve polis merkezinin önüne geldiklerinde araçtan inerek olayı polislere anlattığı anlaşılmakla; sanığın mağdur …’na silah göstererek aracı sürmesini söylemesi şeklindeki eyleminin 5237 sayılı TCK’nın 109/2. maddesindeki tehdit etmek suretiyle silahla kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunu oluşturduğu halde, suç vasfında yanılgıya düşülerek aynı Kanun’un 109/1. maddesi uyarınca hüküm kurulması suretiyle sanık hakkında eksik ceza tayini, yasaya aykırıdır.”
Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma Suçu Ağrı
Stajyer Derya MERİÇ
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
