Menfi Tespit Davası Nedir | Düzce 2023
Menfi Tespit Davası Nedir?
Menfi tespit davası, bir hak ya da hukuki ilişkinin var olmadığının tespiti için açılan bir tespit davasıdır. Tespit davaları ikiye ayrılır. Bunlar; müspet (olumlu) ve menfi(olumsuz) tespit davalarıdır.
Müspet tespit davası ile bir hak ya da hukuki ilişkinin var olduğunun tespiti talep edilirken menfi tespit davası ile bir hak ya da hukuki ilişkinin mevcut olmadığının tespiti istenir.
Menfi Tespit Davasında, Görevli mahkeme dava değerine göre asliye ya da sulh hukuk mahkemesidir.
Menfi Tespit Davası Ne Zaman Açılır?
Menfi tespit davasını borçlu olan kimse alacaklı olan kimseye açar. Davacı menfi tespit davasını ortada kendisine karşı bir icra takibi başlatılmışken açabileceği gibi ortada bir icra takibi yokken de bu davayı açabilir. Borçlunun bu davayı açabileceği durumlar;
-Borcu aslında ödemişse fakat ödemeyi yaptığını kanıtlayamıyorsa,
-Alacaklı ile borcun ödenmesinin başka bir şekilde yapılması hususunda anlaşmışlarsa,
-Söz konusu bir borç bulunmamaktaysa, işin içinde hile varsa
Menfi Tespit Davasının İcra Takibine Etkisi
Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Davanın takipten önce açılabilmesi için davacının hukuki yararının bulunması gerekir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın % 15 den aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir.
İcra takibinden sonra açılan davada da hukuki yararın bulunması gerekir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın %15 den aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir.
Menfi tespit davasının borçlu lehine karara bağlanması ile icra takibi durur. Dava alacaklı lehine neticelenirse ihtiyati tedbir kararı kalkar fakat takip ve haciz devam eder.
Menfi Tespit Davası İstirdata Dönüşür Mü?
Menfi tespit davası belli durumların yaşanmasının ardından İstirdat halini alır. Bu noktada kendiliğinden dönüşme gibi söz konusudur. Eğer dava açılmışsa, ancak buna dair hakim karar vermeden önce ilgili borç tutarı ödendiği zaman artık bunun bir istirdat davası olacağını ifade etmek gerekir. Fakat davanın sonucuna dair tedbir yoksa yine dava dönüşür.
