Mirası reddeden mirasçı vergi borcundan sorumlu olur mu?
MİRAS BIRAKANIN VERGİ BORÇLARINDAN DOLAYI MİRASÇILARIN SORUMLULUĞU
- Miras bırakanın kanuni ve atanmış mirasçılarının miras bırakanın vergi borçlarından dolayı sorumlu olduklarına ilişkin yasal düzenleme olan Vergi Usul Kanunu 12. maddesine göre, mirasçılar vergi borcundan kendi miras hisselerine göre sorumlu tutulacaklardır.
“Ölüm halinde mükelleflerin ödevleri, mirası reddetmemiş kanuni ve mansup mirasçılarına geçer. Ancak, mirasçılardan her biri ölünün vergi borçlarından miras hisseleri nispetinde sorumlu olurlar.
Miras bırakanın ölümü halinde mirasçılar tarafından yerine getirilmesi gereken vergisel yükümlülükler nelerdir?
- Miras bırakanın ölümünden bir önceki yılı kapsayan gelir vergisi ve murisin yılın başından ölüm tarihine kadar bir hesap dönemini kapsayan gelir vergisi beyan edilmeli ve ödenmelidir.
- Miras bırakana ait aylık vergiler “KDV gibi” beyan edilmeli ve ödenmelidir.
Miras bırakanın vergi borçlarından sorumlu olan mirasçılar, mirası reddetmeyen mirasçılardır. Miras bırakanın mirasını reddeden mirasçılar, miras bırakanın vergi borcundan sorumlu tutulamazlar.
Miras bırakanın vergi borcunun bulunması halinde miras bırakanın atanmış ve yasal mirasçılarının söz konusu vergi borcundan sorumlu olması halinde,
- İcra dairesi tarafından vergi borcu nedeniyle düzenlenen ödeme emri, her mirasçıya hem miras hisseleriyle orantılı olarak hem de ayrı ayrı düzenlenmek ve tebliğ edilmek zorundadır.
- İcra dairesi tarafından düzenlenen ödeme emri miras bırakan adına düzenlenerek murisin mirasçılarına tebliğ edilemez, söz konusu ödeme emri geçersiz olacaktır.
Mirasçıların miras bırakanın vergi borçlarından sorumluluğuna ilişkin diğer yükümlülükleri ise,
- Mirasçılar miras bırakanın ölümü tarihinden itibaren vergi dairesine 4 ay içerisinde veraset ve intikal vergisi beyannamesi vermelidir.
- Bununla birlikte miras bırakanın vermesi gerekip de vermediği ölümden önceki yıllık beyannameyi mirasçılar miras bırakanın ölümü tarihinden itibaren 4 ay içerisinde vergi dairesine miras bırakan adına yıllık gelir vergisi beyannamesi olarak vermelidir.
- Miras bırakanın yılın başından ölüm tarihine kadar bir hesap dönemini kapsayan gelir vergisi için gelir vergisi beyannamesi verilmelidir.
Mirası reddeden mirasçı vergi borcundan sorumlu olur mu?
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2016/17749
Karar No : 2021/2526
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılar tarafından, muris …’un 2009 yılında elde ettiği geliri beyan dışı bıraktığından bahisle sevk edildiği takdir komisyonu kararına istinaden re’sen tarh edilen 2009 yılı gelir vergisinin kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince verilen kararda; murisin vergi borcunun varislere miras payları oranında ayrı ayrı hesaplanıp tebliğ edilmesi gerekirken muris adına hesaplanıp tebliğ edilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
KARŞI OY YAZISI : 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 12. maddesinde, ölüm halinde mükelleflerin ödevlerinin, mirası reddetmemiş kanuni ve mansup mirasçılarına geçeceği; ancak, mirasçılardan her birinin murisin vergi borçlarından miras hisseleri nispetinde sorumlu olacakları kuralı getirilmiştir. Yasa koyucu bu kuralda, mirasçılar adına ayrı ayrı işlem tesisini zorunlu kılmamış, yalnızca mirasçıların miras hisseleri oranında sorumlu olacağını öngörmüştür. Murisin tüm vergi borcu için mirasçı adına düzenlenmiş bir işleme karşı dava açılmış olması, işlemin mirasçının sorumluluk oranına göre incelenmesine ve buna göre bir karar verilmesine engel teşkil etmez.
Her ne kadar dava konusu vergi tarhiyatı murisin bütün vergi borcu üzerinden ve miras hisseleri oranında bölünmeden gerçekleştirilmişse de, davacıların miras hisselerinin, mirasçılık belgesinden tespitinin mümkün olması, dava konusu borcun bölünebilir borç niteliğine haiz olması sebebiyle davada, mirasçılar yönünden 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu kapsamında “ihtiyari dava arkadaşlığı” nın bulunmasından dolayı davacıların miras hissesi oranında değerlendirme yapılarak işin esası hakkında karar verilmesi gerekirken, Vergi Mahkemesince yazılı gerekçeyle verilen kararda hukuka uygunluk bulunmadığından, temyiz isteminin kabulü ve Mahkeme kararının bozulması gerektiği görüşüyle karara katılmıyoruz.
Mirası reddeden mirasçı vergi borcundan sorumlu olur mu?
Stajyer Derya MERİÇ
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
