Nafaka Süresiz Midir*2023
Evlilik sürecinde eşler kendilerinin ve çocuklarının geçimlerini sağlamak zorundadırlar. Kimi zaman eşlerden birisi evdeki sorumluluğu üstlenirken diğer eş geçim sorumluluğunu üstlenebilir. Ev ve çocuklarla ilgilenen eş, diğer eşe ekonomik anlamda bağımlı olmaktadır. Eve ve çocuklarla ilgilenen eşin çalışma hayatından uzak kalması daha sonraki yıllarda da çalışmasını zorlaştıracağı şüphesizdir.
Bu kapsamda boşanma sonucunda eşlerden birisi yoksulluğa düşebilir. Zira çalışan eş, boşanma sonucunda maddi olarak zorluğa düşmezken, ev ve çocukların bakımı ile ilgilenen eşin yoksulluğa düşeceği kesindir. Bu durumun önüne geçilebilmesi nafaka sistemi getirilmiştir. Boşanma davalarında yoksulluğa düşen tarafa yapılan bu ödemeye “yoksulluk nafakası” denir.
Türk Medeni Kanunu’na göre, yoksulluk nafakası süresizdir.
Yoksulluk nafakası
Madde 175- Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan malî gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir. Nafaka yükümlüsünün kusuru aranmaz.
Yoksulluk Nafakasının Şartları
Yoksulluk nafakası belli şartların varlığı halinde istenebilir. Yani eşin sadece yoksulluğa düşmesi yeterli değildir.
- Boşanma davasında mahkemenin nafakaya hükmedebilmesi için taraflardan birinin talepte bulunması gerekir. Hakim kendiliğinden nafakaya hükmetmez.
- Nafaka talep eden eş, diğer eşe göre daha az kusurlu olması gerekir. Nafaka talep eden eşin, diğer eşe göre kusurunun daha ağır olması halinde lehine nafakaya hükmedilemez.
Nafaka Süresiz Midir*2023
- Nafaka talep eden eşin boşanma sonucunda yoksulluğa düşmesi gerekir. Yoksulluğun ağır olması aranmaz.
- Nafaka yükümlüsünün mali gücü nafakayı karşılamaya yetecek şekilde olması gerekir. Eğer nafaka ödeyecek kişinin mali gücü yetersizse süresiz nafaka ödenmesine karar verilemez.
- Nafaka talep eden eş, boşanma davasında diğer eşle eşit kusurlu olduğu kabul edilmişse yine nafaka talep edilebilir. Yeter ki nafaka ödeyecek olan eşten daha ağır kusurlu olmasın.
Boşanma Davasından Sonra Nafaka Talep Edilebilir Mi?
Boşanma davasında nafaka talep edilmemişse boşanma sonrasında istenebilmesi mümkündür. Boşanma kararı kesinleştikten sonra 1 yıl içerisinde talep edilmesi gerekir. 1 yıl geçtikten sonra nafakanın talep edilebilmesi mümkün değildir.
Yoksulluk Nafakası Süresiz Midir?
2. Yoksulluk nafakası
Madde 175- Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan malî gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir. Nafaka yükümlüsünün kusuru aranmaz.
Türk Medeni Kanunu’na göre yoksulluk nafakası süresiz olarak belirlenir. Ancak durumun değişmesi halinde nafakanın kaldırılması istenebilir.
Yoksulluk Nafakası Hangi Hallerde Kaldırılabilir?
- Nafaka alacaklısının yeniden evlenmesi halinde nafaka kendiliğinden kalkar.
- Taraflardan birinin ölümü halinde nafaka kendiliğinden kalkar.
- Nafaka alacaklısı resmi olarak evlenmeden başka birisiyle fiilen evliymiş gibi yaşaması halinde dava açarak nafakanın kaldırılması istenebilir.
- Nafaka alacaklısının maddi durumunun iyileşmesi halinde dava açarak nafakanın kaldırılması istenebilir.
- Nafaka yükümlüsünün ekonomik şartları değişmiş ve nafaka ödeyemeyecek bir hale gelmişse nafakanın kaldırılması için dava açabilir.
Madde 176/3- İrat biçiminde ödenmesine karar verilen maddî tazminat veya nafaka, alacaklı tarafın yeniden evlenmesi ya da taraflardan birinin ölümü hâlinde kendiliğinden kalkar; alacaklı tarafın evlenme olmaksızın fiilen evliymiş gibi yaşaması, yoksulluğunun ortadan kalkması ya da haysiyetsiz hayat sürmesi hâlinde mahkeme kararıyla kaldırılır.
Yoksulluk Nafakasının Artırılması İstenebilir Mi?
Nafaka boşanma davası görülürken talep edilebilir. Boşanma davasında nafaka talep edilmemişse daha sonra dava yoluyla istenebilir. Ancak boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içerisinde nafaka talebinde bulunulması gerekir. Bu süre geçtikten sonra nafaka talep edilemez.
Madde 176- Tarafların malî durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin gerektirdiği hâllerde iradın artırılması veya azaltılmasına karar verilebilir.
Hâkim, istem hâlinde, irat biçiminde ödenmesine karar verilen maddî tazminat veya nafakanın gelecek yıllarda tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına göre ne miktarda ödeneceğini karara bağlayabilir.
Hakim talep üzerine nafakanın ileriki yıllarda artırılmasına karar verebilir. Eğer nafakanın ileriki yıllarda artırılması istenmemişse yeniden dava açarak nafakanın artırılması istenebilir. Nafaka artırım davası için zamanaşımı süresi yoktur. Nafaka yükümlüsünün maddi durumunda değişiklik olması, enflasyon oranı, paranın alım gücü gibi hallerde nafakanın artırılması talep edilebilir.
Aynı zamanda nafakanın azaltılması da istenebilir. Nafaka yükümlüsünün maddi durumunun düşmesi halinde nafakanın azaltılması için dava açabilir. Yine nafaka alacaklısının maddi durumunun iyileşmesi halinde nafaka miktarının azaltılması talep edilebilir. Örneğin nafaka alacaklısına işe girmesi veya miras kalmasıyla birlikte maddi durumu iyileşmiş olabilir.
Stajyer Av. Merve ÇATAR
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
