Özel Okul Öğretmenleri Kıdem Tazminatı Alabilir Mi – Mardin Avukatı
Özel Eğitim Kurumlarında İhbar Ve Kıdem Tazminatı Hakkı
Özel öğretim kurumlarında çalışan özel okul öğretmenleri bir yıl belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışmakta ve her yıl belirli süreli iş sözleşmesi bir yıl daha yenilenmektedir. İş Kanunu gereğince belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçilerin her yıl belirli süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından yenilenmesi durumunda belirli süreli iş sözleşmesi, belirsiz süreli iş sözleşmesine dönüşecek ve işçi belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışıyormuş gibi işçilik alacaklarına kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanacaktır. Fakat burada özel okul öğretmenleri konusunda ayrı bir düzenleme mevcuttur. Özel okul öğretmenleri ile yapılan belirli süreli iş sözleşmesi her yıl yenilense bile belirli süreli iş sözleşmesi niteliğini korurlar.
Yani bu sözleşmeler, bir süre sonra belirsiz süreli iş sözleşmesine dönüşmezler. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararında her yıl yenilenen özel okul öğretmenlerinin belirli süreli iş sözleşmelerinin, belirsiz süreli iş sözleşmesi dönüşmeyeceği bu yüzden de özel okul öğretmenlerinin ihbar tazminatı hakkı bulunmadığına karar verilmiştir. İş Kanunu’nun 17. Maddesi uyarınca ihbar tazminatına karar verilmesi için belirsiz süreli iş sözleşmesinin bulunması zorunludur. Belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan özel okul öğretmenlerinin sözleşmesinin feshedilmesi halinde kıdem tazminatı hakları doğacak fakat ihbar tazminatı hakları kesinlikle olmayacaktır.
KIDEM TAZMİNATI NEDİR ?
İşverence işçisine belli koşulların sağlanması halinde işyerinde çalıştığı süre boyunca kazandığı kıdeminin karşılığı olarak ödenen tazminattır. İşçi çalıştığı işe ve işyerine yıllarca emek vermekte, işverenin ticari işinin yürütülmesine katkı sunmaktadır.
İHBAR TAZMİNATI NEDİR ?
İşçi ve işveren arasında anlaşmazlık konusu olan tutarlardan bir tanesi de ihbar tazminatıdır. İşveren ve işçinin bilmesi gereken en önemli konulardan birisidir. İhbar tazminatı işçinin işten haber verilmeden veya ihbar süresi bitiminden önce işveren tarafından işçiye ödenmek zorunda olan tutardır. Bu durum tam tersi için de geçerlidir. Yani işçi kanununda belirtilen süreler dahilinde haber vermeden işin bırakılması durumunda işverene ihbar tazminatı ödemek zorunda kalmaktadır. İhbar tazminatında amaç, çalışanın ya da işverenin işi bırakma ya da işten çıkarma niyetlerini makul bir sürede karşı tarafa bildirmelerini sağlamaktır.
Özel Okul Öğretmenleri Kıdem Tazminatı Alabilir Mi – Mardin Avukatı
Belirli Süreli İş Sözleşmesi
Belirli süreli iş sözleşmelerinin tanımı 4857 sayılı İş Kanunu’nun 11/I hükmünde; “Belirli süreli işlerde veya belli bir işin tamamlanması veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak işveren ile işçi arasında yazılı şekilde yapılan iş sözleşmesi” şeklinde yapılmıştır. Bu tanım doğrultusunda sadece hukuki ilişkinin sona ereceği zamanın kararlaştırılması, belirli süreli iş sözleşmesi yapmak için yeterli olmamaktadır. Herhangi bir anda sona ereceğinin kararlaştırılmasından ziyade sözleşmenin kurulması sırasında sona erme anının bilinmesi veya öngörülmesi gerekmektedir.
İş Kanunu’nun 11.maddesinin “İş ilişkisinin bir süreye bağlı olarak yapılmadığı halde sözleşme belirsiz süreli sayılır.” ifadesi belirli süreli iş sözleşmelerinin istisnai niteliğini göstermektedir. Bir iş sözleşmesinin türü ile ilgili tereddüt hâsıl oldu ise sözleşmenin belirsiz süreli olduğunun kabul edilmesi gereklidir. Belirli süreli iş sözleşmesi, esaslı bir neden olmadıkça, birden fazla üst üste (zincirleme) yapılamaz. Aksi halde iş sözleşmesi başlangıçtan itibaren belirsiz süreli kabul edilir
İş Sözleşmesinin belirli süreli olmasının dezavantajı var mıdır?
İş sözleşmesinin belirli süreli olmasının dezavantajından birisi işçinin iş güvencesi kapsamından faydalanamıyor olmasıdır. İş güvencesi işçinin iş sözleşmesinin haksız şekilde feshedilmesi durumunda işçinin işe iade davası açma hakkı olması demektir. Bir başka deyişle işçinin iş sözleşmesi haksız şekilde fesih edildiğinde işçinin işe dönmesine olanak sağlayan bir kurumdur.
Tabi ki tek başına belirsiz süreli sözleşme ile çalışmak doğrudan iş güvencesi kapsamında olmak anlamına gelmeyecektir. İş güvencesi kapsamı için işyerinde belirsiz süreli iş sözleşme ile çalışmak dışında işçinin en az 6 aylık kıdeminin bulunması, işyerinde 30 veya daha fazla işçinin çalışıyor olması ve işçinin işveren vekili olmaması şartlarının da bulunması gerekir.
Özel öğretim kurumlarında çalışan öğretmenler belirli süreli sözleşme ile çalıştıklarından iş akitlerinin fesih edilmesi durumunda işe iade davası açamazlar. Daha doğru bir ifade ile böyle bir davayı açmış olsalar bile bu davayı kazanamazlar. İş sözleşmesinin belirli süreli olmasının dezavantajlarından bir diğeri işçinin ihbar tazminatı hakkının bulunmamasıdır.
Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Nedir?
Belirsiz süreli iş sözleşmeleri, yapılacak işin süresinin önceden öngörülemediği, dolayısıyla önceden iş sözleşmesine yazılamadığı durumları belirtmektedir. Belirsiz süreli işlerde görev yapanlar hizmet sürelerinin bitiminde veya sözleşmelerin işveren tarafından tek taraflı feshi durumunda hem kıdem tazminatı, hem de ihbar tazminatı almaya hak kazanırlar. Belirsiz süreli sözleşmelerle görev verilen bireyler, İş Hukuku gereği verilen hakların büyük çoğunluğundan yararlanma hakkına sahip bulunmaktadır.
Bu sebeple bu tür sözleşmelerin işçilere daha önemli avantajlar sağladığı görülmektedir. İş güvencesi tazminatı, işe iade davası açma hakkı, ihbar tazminatı gibi haklar, sadece belirsiz süreli sözleşmelerle çalışan işçilere tanınan haklardır. Belirli süreli sözleşmelerle bağlı bulunanlar ise, iş güvencesi hükümleri gereği sağlanan haklardan yararlanamaz.
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 17 Madde’sinde;
Madde 17
Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir.
Eğitim Personelinin Sözleşme Süresi Ne kadar ?
4857 sayılı İş Kanununun hükümlerine göre kurucu veya kurucu temsilcileri ile eğitim personeli arasındaki iş sözleşmeleri, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan sözleşme formu esas alınarak en az bir yıl süreli olmak üzere üç nüsha düzenlenir ve taraflarca imzalanır.
Yukarıda yer verdiğimiz Özel Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin 43. maddesi gereğince; iş sözleşmesi belirli istisnalar haricinde en az 1 yıl olmak zorundadır.
Özel Okul Öğretmenleri Kıdem Tazminatı Alabilir Mi – Mardin Avukatı
