Şirketler Hukuku | İstanbul
Şirket, bir veya birden fazla kişinin bir araya gelerek emek ve mallarını ortak bir amaç için sözleşme ile tek çatı altında birleştirmelerine denir. Şirketler Hukuku ise ticaret hukuku içerisinde bulunan ve ticaret şirketlerinin kurulması, bölünmesi veya sona ermesini inceleyen. Ticaret şirketlerinin kendi aralarındaki hukuki süreçleri ve sorunları inceleyen hukuk dalıdır.
Şirket Türleri Nelerdir?
Şirket türlerini 2 ana başlık altında sıralayabiliriz.
Sermaye Şirketleri,
Anonim Şirket,
Limited Şirket,
Komandit Şirket,
Şahıs Şirketleri,
Şahıs Şirketleri,
Adi Şirket,
Adi Komandit Şirket,
Kollektif Şirket,
Sermaye Şirketleri Nelerdir?
Anonim Şirket: En az 1 gerçek veya tüzel kişi ile kurulabilen, sermayesi en az 50. 000,00 TL olan sermayesi belli ve payları bölünmüş( en az 0,01 ) şirketlerdir. Anonim şirketlerde paydaşlar kişisel emek , itibar ve vadesi gelmemiş alacaklarını sermaye olarak koyamazlar. Anonim şirket ortakları şirket borçlarından kendi mal varlığı ile sorumlu değildir. Şirket kendi mal varlığı ile kendi borçlarından sorumludur.
Limited Şirket: En az 1 en fazla 50 gerçek veya tüzel kişi ile kurulabilen sermayesi en az 10. 000,00 TL olan, belli ve paylara bölünmüş her pay 25,00 ve katları şeklinde olan şirketlerdir. Ortaklar kendi mal varlığı ile şirketin borçlarından sorumlu değildir. Şirket kendi mal varlığı ile kendi borçlarından sorumludur. Ortaklar şirkete kişisel emek, itibar ve vadesi gelmemiş alacak dışında para ile ölçülebilen her şeyi sermaye olarak koyabilir.
Komandit Şirket: En az 5 hem gerçek hem de tüzel kişi ile kurulabilen şirketlerdir. Bu şirketlerde iki tür ortak vardır. Bunlardan biri sadece gerçek kişilerden oluşan sınırsız sorumlu komandite ortak bir diğeri ise hem tüzel kişilerden hem de gerçek kişilerden oluşan sınırlı sorumlu komanditer ortaktır. Sınırsız sorumlu ortak şirketin borçlarına karşı kendi mal varlığı ile de sorumludur. Sınırlı sorumlu ortak ise koymayı taahhüt ettiği sermaye miktarı kadar sınırlı sorumluluğu vardır. Şirket sermayesi belirlidir ve paylara bölünmüştür. Sermaye miktarı 50.000,00 TL ‘dir . Her sermaye payı ise en az 0,01 olmalıdır.
Şahıs Şirketleri Nelerdir?
Şahıs Şirketleri: Şahıs Şirketleri ortaklık sözleşmesinin imzalanması sonrası imzaların noterde onaylanmasından itibaren 15 gün içerisinde şirket merkezinin bulunduğu yer ticaret siciline tescil ve ticaret sicili gazetesinde ilan edilirler. Tescil ile tüzel kişilik kazanılar ve tacir sıfatını alan şirketlerdir.
Adi Şirket: Adi şirket, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşmedir. Adi şirketin tüzel kişiliği yoktur bu nedenle ortaklar şirkete karşı sınırsız sorumludur. Her ortak, para, alacak veya başka bir mal ya da emek olarak, ortaklığa bir katılım payı koymakla yükümlüdür. Ortaklar, niteliği gereği ortaklığa ait olan bütün kazançları aralarında paylaşmakla yükümlüdürler.
Adi Komandit Şirket: En az iki kişi ile kurulabilen şirkettir. İki tip ortağı vardır, bunlardan biri sadece gerçek kişilerden oluşur ve şirket borçlarından dolayı sınırsız sorumlu tıpkı kolektif şirket ortağı gibi olup şahsi mal varlığına el atılabilir, bunlara komandite ortak denilir. Bunlar şirkete parayla ölçülebilen her şeyi sermaye olarak getirebilirler. Diğer ortak tipi ise hem gerçek hem de tüzel kişilerden oluşur ve şirket borçlarından dolayı koymayı taahhüt ettiği sermaye miktarı ile sınırlı sorumlu olan kişilerdir. Şirkete şahsi itibar hariç para ile ölçülebilen her şeyi sermaye olarak getirebilen ortaklara komanditer ortak denir.
Kollektif Şirket: Sadece 2 gerçek kişi ile kurulabilen şirketlerdir. Tüzel kişiler bu şirketlere ortak olamazlar. Gerçek kişilerin şirketlerin borçlarından kendi mal varlıkları ile sınırsız sorumludur. Şirkete parayla ölçülebilen her şey sermaye olarak konulabilir. Belirsiz ve değişken sermayeli bir şirket türüdür.
Şirketin Unsurları Nelerdir?
ŞİRKETİN UNSURLARI
1. Kişi Unsuru : Sözleşme Unsuru: En az iki kişi tarafından yapılan bir sözleşmedir.
2. Sermaye Unsuru :Ortak Amaç Unsuru: En az iki şirketin belli bir amaca ulaşmak için bir araya gelmeleri gerekir. Anonim şirketler, her iktisadi amaç için kullanabilirler.
3. Müşterek Amaç Unsuru
4. Sözleşme Unsuru
5. Aktif Katılma Unsuru
Şirketlerin Birleşmeleri ve Devralma İşlemleri Nelerdir?
Şirketlerin birleşmesi , şirketlerin mal varlıklarının, en az bir şirketin sona ermesi sonucu doğuracak şekilde bir bütün haline gelmesidir. TTK düzenlemelerine göre bir şirketin diğerini devralması veya ‘devralma şeklinde birleşme’ ya da birden fazla şirketin başka bir şirketin içinde bir araya gelmesi ‘ yeni kuruluş şeklinde birleşme’ yoluyla gerçekleşmektedir. Bu şekilde şirketlerin birleşmesindeki fayda şirketlerin herhangi bir tasfiye sürecine girmeden tüzel kişiliklerini kaybetmeleri ve yeniden tüzel kişilik kazanmalarıdır.
TTK şirket birleşmelerini üç sınıfa ayırarak incelemektedir.
Sermaye Şirketleri:
Sermaye Şirketleriyle
Kooperatiflerle
Devralan olması şartıyla kollektif ve komandit şirketlerle
2. Şahıs Şirketleri:
Şahıs Şirketleriyle
kooperatiflerle
Devralan olması şartıyla, kooperatiflerle
3. Kooperatifler:
Kooperatiflerle
Sermaye şirketleriyle
Devralan olması şartıyla, şahıs şirketleriyle
Birleşebilirler.
NOT:
Anonim veya limited şirketler gibi sermaye şirketleri devrolunan şirket sıfatıyla kollektif veya komandit gibi şahıs şirketleri ile birleşmez. Sermaye şirketlerinin şahıs şirketleri ile birleşebilmesi ancak devralan olması durumunda söz konusu olmaktadır.
Kooperatifler şahıs şirketleriyle devrolunan sıfatı ile birleşememektedirler.
Birleşme Sözleşmesi Nedir?
Birleşme, yazılı olarak yapılmış olan sözleşmeye, şirketlerin yönetim organlarınca imzalanması ve genel kurulları tarafından onaylanması halinde gerçekleşmektedir. Birleşme sözleşmesinde zorunlu olan unsurlar:
Birleşmeye katılan şirketlerin ticaret unvanlarını, hukuki türlerini, merkezlerini, yeni kuruş şeklinde birleşme halinde yeni şirketin türünü, ticaret unvanını ve merkezini
Şirket paylarının değişim oranını, denkleştirme tutarını, devrolunan şirketin ortaklarını, devralan şirketin payları ve hakları
Devralan şirketin imtiyaz tanıdığı payların sahiplerine tanıdığı hakları
Şirket paylarının değiştirilmesi şeklinin
Devrolunan şirketin işlem ve eylemlerinin devralan şirketin hesabına yapılmış sayılacağı tarih
Yönetim organlarına ve yönetici ortaklara tanınan haklara
Sınırsız sorumlu ortakların isimleri
Şirketlerin Bölünmesi Nedir?
Bir şirketin mal varlığını ve yükümlülüklerini tamamen veya kısmen ayırmak suretiyle tasfiye sürecine gerek olmaksızın yeni kurulan veya mevcut bir sermaye şirketine veya kooperatife devretmesi ve devrin karşılığı olarak devralan şirketin paylarının bölünen şirketin ortaklarına tahsis edilmedir.
Tam bölünme halinde şirketin tüm mal varlığı bölümlere ayrılmakta ve diğer şirketlere devrolmaktadır. Tam bölünüp devrolunan şirket sona ermekte ticaret sicilinden silinmektedir.
Kısmi bölünmede ise bir şirketin mal varlığının bir veya birden fazla bölümü diğer şirketlere devrolmaktadır. Bölünen şirketin ortakları devralan şirketin paylarını ve haklarını n yavru şirketini oluşturmaktadır.
TTK da sadece sermaye şirketlerinin kooperatiflere, kooperatiflerin de sermaye şirketlerine bölünmesi kabul edilmiştir.
Bölünme Sözleşmesi?
Bölünmeye katılan şirketin yönetim organları tarafından yapılan bir plana bağlı olarak bölünme sözleşmesi yapılması gerekmektedir. Bölünme sözleşmesi yazılı yapılmalı ve TTK tarafından belirtilen kurallara uyarak uygulanmalıdır. Bölünme, bölünme sözleşmesinin ticaret siciline tescil edilmesiyle geçerlilik kazanmaktadır.
Türk Değiştirme Nedir?
TTK a göre kurulmuş bir şirket yeni ihtiyaçların meydana gelmesiyle diğer türdeki şirketlere dönüşebilmektedir. Türk değiştirmenin pratik en büyük faydası ise kabuk değiştirerek tasfiye yapmadan , ekonomik devamlılıklarını korumak suretiyle ihtiyaçlarını karşılayan şirket türüne dönüşmeleridir. Yeni türe dönüşen şirket eskisinin devamıdır.
Sermaye Şirketi
sermaye şirketine veya
kooperatife
2. Kooperatif şirket
sermaye şirketine veya,
kooperatife veya,
komandit şirkete
3. Komandit şirket
sermaye şirketine
kooperatife
kollektif şirketine dönüşebilir.
Şirketler Hukuku | İstanbul
Stajyer Av. İrem ÇELİK
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
