Vasiyetname Düzenleme Şartları
Vasiyetname, miras bırakanın son isteklerini dile getirdiği, mal varlığının paylaşılmasında isteklerini paylaştığı yazılı veya sözlü beyanlardır.
VASİYETNAME DÜZENLEME ŞARTLARI
TMK md.502’ye göre vasiyet yapabilmek için 15 yaşını doldurmak ve ayırt etme gücüne sahip olmak gerekmektedir. Ayrıca miras bırakan terekenin üzerinde sınırsız tasarruf hakkına sahip değildir, saklı pay mirasçılarının saklı paylarını ihlal etmemektedir.
Vasiyetname düzenlerken kanuni şekil şartlarına yerine getirilmesi gerekir.
TMK’ya göre 3 şekilde vasiyetname yapılabilir;
-Resmi Vasiyetname (TMK md. 532- 537),
-El Yazılı Vasiyetname (TMK md. 538),
-Sözlü Vasiyetname (TMK md. 539- 541),
RESMİ VASİYETNAME
Resmi vasiyetname, iki tanığın katılmasıyla resmi memur tarafından düzenlenir. Resmi memur, sulh hakimi, noter veya kanunla kendisine bu yetki verilmiş diğer bir görevli olabilir.
Miras bırakan, arzularını resmi memura bildirir. Bunun üzerine memur, vasiyetnameyi yazar veya yazdırır ve okuması için mirasbırakana verir. Vasiyetname, mirasbırakan tarafından okunup imzalanır.
Memur vasiyetnameyi tarih koyarak imzalar. Vasiyetnameye tarih ve imza konulduktan hemen sonra mirasbırakan, vasiyetnameyi okuduğunu, bunun son arzularını içerdiğini memurun huzurunda iki tanığa beyan eder.
Kanunda geçen bazı kişiler resmi vasiyetnamenin düzenlenmesine memur veya tanık olarak katılamazlar.
Bu kişiler TMK md.536’a göre;
-Fiil ehliyeti bulunmayanlar,
-Bir ceza mahkemesi kararıyla kamu hizmetinden yasaklılar,
-Okur yazar olmayanlar,
-Mirasbırakanın eşi, üstsoy ve altsoy kan hısımları, kardeşleri ve bu kişilerin eşleri,
Resmi vasiyetnamenin düzenlenmesine katılan memura ve tanıklara, bunların üstsoy ve altsoy kan hısımlarına, kardeşlerine ve bu kişilerin eşlerine o vasiyetname ile kazandırmada bulunulamaz.
Mirasbırakan vasiyetnameyi bizzat okuyamaz veya imzalayamazsa ise bu şekilde de vasiyetname düzenlenmesi mümkündür;
TMK md.535 uyarınca;
‘’Mirasbırakan vasiyetnameyi bizzat okuyamaz veya imzalayamazsa, memur vasiyetnameyi iki tanığın önünde ona okur ve bunun üzerine mirasbırakan vasiyetnamenin son arzularını içerdiğini beyan eder. Bu durumda tanıklar, hem mirasbırakanın beyanının kendi önlerinde yapıldığını ve onu tasarrufa ehil gördüklerini; hem vasiyetnamenin kendi önlerinde memur tarafından mirasbırakana okunduğunu ve onun vasiyetnamenin son arzularını içerdiğini beyan ettiğini vasiyetnameye yazarak veya yazdırarak altını imzalarlar.’’
EL YAZILI VASİYETNAME
El yazılı vasiyetnamenin yapıldığı yıl, ay ve gün gösterilerek başından sonuna kadar mirasbırakanın el yazısıyla yazılmış ve imzalanmış olması zorunludur.
El yazılı vasiyetname, saklanmak üzere açık veya kapalı olarak notere, sulh hâkimine veya yetkili memura bırakılabilir.
SÖZLÜ VASİYETNAME
Mirasbırakan; yakın ölüm tehlikesi, ulaşımın kesilmesi, hastalık, savaş gibi olağanüstü durumlar yüzünden resmî veya el yazılı vasiyetname yapamıyorsa, sözlü vasiyet yoluna başvurabilir.
Bunun için mirasbırakan, son arzularını iki tanığa anlatır ve onlara bu beyanına uygun bir vasiyetname yazmaları veya yazdırmaları görevini yükler.
Resmî vasiyetname düzenlenmesinde okur yazar olma koşulu dışında, tanıklara ilişkin yasaklar, sözlü vasiyetteki tanıklar için de geçerlidir.
VASİYETNAMENİN AÇILMASI
Vasiyetname, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın tesliminden başlayarak bir ay içinde mirasbırakanın yerleşim yeri sulh hâkimi tarafından açılır ve ilgililere okunur. Sulh hakiminin buradaki görevi mirası açmak ve ilgililere bunu tebliğ etmektir.
VASİYETNAMENİN İPTALİ DAVASI
TMK md.558 uyarınca iptal davası; tasarrufun iptal edilmesinde menfaati bulunan mirasçı veya vasiyet alacaklısı tarafından açılabilir. Dava, ölüme bağlı tasarrufun tamamının veya bir kısmının iptaline ilişkin olabilir.
İptal davası, ölüme bağlı tasarrufla kendilerine, eşlerine veya hısımlarına kazandırma yapılanların tasarrufun düzenlenmesine katılmalarının yol açtığı sakatlığa dayandığı takdirde tasarrufun tamamı değil, yalnız bu kazandırmalar iptal edilir.
VASİYETNAME İPTAL DAVASI ZAMANAŞIMI
Mirasçılar için iptal sebebini öğrenme tarihinden itibaren 1 yıl ve her durumda vasiyetname açılma tarihinden itibaren iyi niyetli davalılara karşı 10 yıl kötü niyetli davalılara karşı ise 20 yıllık hak düşürücü süreye tabidir.
Vasiyetname Düzenleme Şartları
